Η αμερικανική εμπλοκή, ανθρωπιστική επιταγή, και επιταγή εθνικής ασφαλείας

Βλέποντας τον πρόεδρό τους να εμφανίζεται τόσο συχνά στα κανάλια, οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να πιστέψουν ότι η καταστροφή συνέβη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στις τρεις ημέρες που ακολούθησαν τον σεισμό στην Αϊτή, ο Μπαράκ Ομπάμα πολλαπλασίασε τις δηλώσεις του στον Λευκό Οίκο, έστειλε 10.000 στρατιώτες, ένα αεροπλανοφόρο εφοδιασμένο με 19 ελικόπτερα και αποδέσμευσε 100 εκατομμύρια δολάρια. Παρακάλεσε το ναυτικό να κάνει θαύματα. Το πλοίο-νοσοκομείο «Comfort», ένας κολοσσός εφοδιασμένος με 12 χειρουργικές αίθουσες, δεν ετοιμάστηκε ποτέ τόσο γρήγορα για απόπλου. Ξεκίνησε για το Πορτ-Ο-Πρενς σε λιγότερο από 48 ώρες.
Ο Μπαράκ Ομπάμα πήρε την κατάσταση στα χέρια του από την αρχή- σχεδόν ενστικτωδώς θα μπορούσαμε να πούμε. Παρά το γεγονός ότι διόρισε συντονιστή τον νέο υπεύθυνο της αμερικανικής υπηρεσίας για την ανάπτυξη USΑΙD, έναν νεαρό γιατρό ινδικής καταγωγής, τον Ραζίβ Σαχ, ο ίδιος ο πρόεδρος χαρακτήρισε «προτεραιότητα» την αντιμετώπιση της καταστροφής στην Αϊτή, σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που θεώρησε ότι έπρεπε να κρατήσει στην Ουάσιγκτον τους υπουργούς Αμυνας και Εξωτερικών, οι οποίοι αναμένονταν στην Αυστραλία για μια σύνοδο αφιερωμένη στο Αφγανιστάν και τη μάχη κατά της τρομοκρατίας.

Ο Ομπάμα έστειλε άμεσα στο Πορτ-ο-Πρενς τον Ντένις Μακ Ντόνο, έναν από τους πιο στενούς του συνεργάτες, ώστε να συντονίσει την επικοινωνία. Είναι αλήθεια ότι οι παρουσιαστές των βραδινών δελτίων ειδήσεων αποβιβάστηκαν το ίδιο γρήγορα στην Αϊτή.

Μήπως η κυβέρνηση Ομπάμα κινητοποιήθηκε υπέρ το δέον; Μήπως έδρασε με ανάρμοστη σπουδή; Αυτό πιστεύουν όλοι εκείνοι- Γάλλοι, Ιταλοί, Βραζιλιάνοι- των οποίων τα αεροπλάνα αναγκάστηκαν, με εντολή των Αμερικανών, να αλλάξουν πορεία γιατί το αεροδρόμιο του Πορτ-ο-Πρενς είχε γεμίσει από αμερικανικά αεροσκάφη. Στην εφημερίδα «USΑ Τoday» της Δευτέρας 19 Ιανουαρίου ειδικοί της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας διηγήθηκαν τι συνέβαινε στο αεροδρόμιο του Πορτ-ο-Πρενς 24 ώρες μετά τον σεισμό. Επικρατούσε χάος. Ο πύργος ελέγχου είχε υποστεί ζημιές. «Πήγαμε να δούμε τους πιλότους και τους είπαμε «γεια σας, είμαστε οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας της πολεμικής αεροπορίας. Θα αναλάβουμε τον έλεγχο του αεροδρομίου» διηγήθηκε ο λοχίας Κρις Γκρόουβ. Το είπαν και το έκαναν.
Οπως διαβεβαιώνουν όμως, η κατάσταση ομαλοποιήθηκε. Οι πτήσεις του αμερικανικού στρατού προγραμματίζονται πλέον για τη νύχτα, και όσον αφορά τα άλλα αεροσκάφη, οι προτεραιότητες για την προσγείωση αποφασίζονται «από την αϊτινή κυβέρνηση». Επίσης, η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χίλαρι Κλίντον υπέγραψε, κατά την επίσκεψή της, σύμφωνο με τον πρόεδρο της Αϊτής Ρενέ Πρεβάλ το οποίο ρυθμίζει το ζήτημα του ελέγχου του αεροδρομίου. Η συνέντευξη Τύπου της κυρίας Κλίντον έγινε κάτω από το υπόστεγο των αεροπλάνων που είχε «καταλάβει» ο Κρις Γκρόουβ και έκτοτε μετατράπηκε σε γενικό αρχηγείο των Αμερικανών.

Η αμερικανική εμπλοκή αποτελεί για τις ΗΠΑ όχι μόνο ανθρωπιστική επιταγή, αλλά και επιταγή εθνικής ασφαλείας. Σε κάθε αναταραχή στην Καραϊβική και κυρίως στην Κούβα, φοβούνται μια μαζική έξοδο που θα είχε ως αποτέλεσμα την αποβίβαση εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων με σχεδίες στις ακτές της Φλόριδας, σε μια απόσταση μόλις 1.200 χιλιομέτρων.
Για να αιτιολογήσει τη δέσμευσή του να βοηθήσει την Αϊτή, ο Μπαράκ Ομπάμα πρόσθεσε άλλη μια ηθική επιταγή στο όνομα «της κοινής ανθρωπιάς» , την οποία μοιράζονται όλοι οι λαοί της Γης. Για την εικόνα που έχουν οι Αμερικανοί για τον εαυτό τους και για εκείνη που έχουν οι γείτονές τους για τους Αμερικανούς, ήταν απαραίτητο να βοηθήσουν οι ΗΠΑ στη σωτηρία της Αϊτής, δήλωσε ο πρόεδρος.
Μολονότι οι δύο καταστροφές δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους, έγιναν συγκρίσεις του σεισμού της Αϊτής με τον κυκλώνα Κατρίνα, προς μεγάλη χαρά του Λευκού Οίκου. Η αστραπιαία αντίδραση του Μπαράκ Ομπάμα- μισή ώρα αφότου ενημερώθηκε για τον σεισμό, μετέδιδε ήδη ένα ανακοινωθέν- έτυχε, με ελάχιστες εξαιρέσεις, θερμής υποδοχής στις ΗΠΑ. Την πιο οξεία κριτική την άσκησε ο ακροδεξιός ραδιοφωνικός παραγωγός Ρας Λίμπο, ο οποίος κατηγόρησε τον Ομπάμα ότι «φλερτάρει» με την αφροαμερικανική κοινότητα, σε μια περίοδο κατά την οποία εκείνη νιώθει παραμελημένη.
Η Αϊτή μοιράζεται μια μακροχρόνια και συχνά ταραγμένη ιστορία με τις ΗΠΑ, μετά την πρώτη εκστρατεία, εκείνη του Ιουλίου του 1915, η οποία αποφασίστηκε από τον Γούντρο Γουίλσον, και υπήρξε ο προπομπός των ενόπλων επεμβάσεων στο όνομα της προώθησης της δημοκρατίας (η κατοχή διήρκεσε 18 μήνες).   Οι ΗΠΑ «επανήλθαν» το 1994, όταν ο Μπιλ Κλίντον ανέλαβε να αποκαταστήσει στην εξουσία τον πρώην ιερέα Ζαν-Πιερ Μπερτράν Αριστίντ, ο οποίος είχε πέσει θύμα πραξικοπήματος. Επειτα επενέβησαν και πάλι για να εκδιώξουν τον Αριστίντ ο οποίος είχε μετατραπεί σε αιμοσταγή δικτάτορα. Κάθε φορά ο αμερικανός στρατός λειτουργούσε εντός πολυεθνικής δύναμης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Σε μια περίοδο κατά την οποία δύο πόλεμοι απομυζούν άνδρες και πόρους, είναι δύσκολο να προσάψει κανείς στους Αμερικανούς ότι διεκδικούν μια νέα «κατοχή». Αν ο ΟΗΕ διέθετε ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας στο Πορτ-ο-Πρενς την επομένη του σεισμού, ο λοχίας Κρις Γκρόουβ δεν θα μπορούσε να ελέγχει τον ουρανό της Αϊτής.

Πηγή: Το ΒΗΜΑ