Η καραμέλα της «ανάπτυξης»

Η αλήθεια είναι πως και η υποχρέωση έκδοσης αποδείξεων είναι αντιαναπτυξιακό μέτρο. Αν υπήρχε ένας μαγικός τρόπος να εφαρμοστεί καθολικά, πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα έκλειναν. Θα είχαμε διόγκωση της ανεργίας και πιθανώς αύξηση της φτώχειας. Το ελληνικό αναπτυξιακό πρότυπο είχε ως αιμοδότη τη φοροδιαφυγή των επιχειρήσεων. Επίσης: αν οι ταξιτζήδες εφάρμοζαν πιστά τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας –κι εκείνο τον ξεχασμένο νόμο που απαγορεύει τη διπλομίσθωση– τα μισά ταξί δεν θα υπήρχαν στους δρόμους. Δεν θα επιβίωναν ακόμη κι αν συνέχιζαν να μην κόβουν αποδείξεις. Για την ελληνικού τύπου ανάπτυξη ακόμη και η εφαρμογή του ΚΟΚ είναι αντιαναπτυξιακό μέτρο.

Το ίδιο ισχύει και για τις βιοτεχνίες που ρυπαίνουν: η προστασία του περιβάλλοντος έχει κόστος και οι μεσαίες επιχειρήσεις που κυριαρχούν στον ελληνικό παραγωγικό τομέα δεν θα το άντεχαν. Οι κατασκευαστικές αν ακολουθούσαν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές στα δημόσια έργα επίσης θα έκλειναν. Δεν είναι τυχαίο ότι δεν μπόρεσαν ποτέ να εξαπλωθούν στην Ευρώπη, ενώ δεν άντεξαν ούτε στις αραβικές χώρες.

Το ελληνικό αναπτυξιακό πρότυπο μπούκωσε. Δεν αντέχει άλλα rooms to let που προσφέρουν κάκιστες υπηρεσίες επειδή «το ελληνικό τοπίο είναι μοναδικό». Δεν υπάρχουν άλλοι χώροι προς καταπάτηση για να ανθεί η «ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας», δηλαδή η οικοδομή. Δεν υπάρχουν άλλες πλατείες για να μπουν τραπεζοκαθίσματα ώστε να μην αντιμετωπίσει κρίση και η δεύτερη ατμομηχανή, δηλαδή η οικονομία του φραπέ. Δεν υπάρχουν άλλα πεζοδρόμια για να τοποθετηθούν διαφημιστικές πινακίδες (20.000 θέσεις εργασίας, λένε οι «πειρατές», θα κοστίσει η εφαρμογή του νόμου). Για την ακρίβεια, οποιοσδήποτε εξορθολογισμός στη χώρα είναι για το ελληνικό πρότυπο ανάπτυξης... αντιαναπτυξιακός. Ακόμη και το κόψιμο του τσιγάρου στους δημόσιους χώρους: κάποιες θέσεις εργασίας καπνοπωλών θα χαθούν.

Το ερώτημα, όμως, πλέον είναι τι είδους ανάπτυξη επιζητούμε. Θέλουμε τη συνέχιση αυτού του αεριτζίδικου ελληνικού καπιταλισμού, στον οποίο κυριαρχούν όσοι καταπατούν τη δημόσια περιουσία, κλέβουν το κοινό μας ταμείο, διορίζονται στο υπερδιογκωμένο Δημόσιο κ.λπ. ή θέλουμε κάποιου άλλου τύπου ανάπτυξη που θα έχει ένα κόστος στην αρχή, αλλά θα βάλει νέα θεμέλια στη χώρα;

Υπάρχουν πολλοί παραγωγικοί φορείς και περισσότεροι αριστεροί που θρηνούν για την «απουσία αναπτυξιακών μέτρων» από το πακέτο στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Δεν εξειδικεύουν ποτέ τι εννοούν με τον όρο «αναπτυξιακό μέτρο», αλλά μπορούμε να υποψιαστούμε. Στην Ελλάδα, «αναπτυξιακό» θεωρείται οτιδήποτε παίρνει λεφτά από τους φορολογούμενους για να τα σκορπούν οι δημόσιοι οργανισμοί και να τα ενθυλακώνουν κάποιοι «επιχειρηματίες».

Οσο κι αν φανεί περίεργο, το πρόγραμμα σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας είναι αναπτυξιακό. Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, της εισφοροδιαφυγής, δηλαδή, η εφαρμογή των νόμων θα επιτρέψει στις υγιείς επιχειρήσεις –εκείνες που έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα την αυξημένη παραγωγικότητα– να επιβιώσουν, εις βάρος των άλλων που σήμερα κυριαρχούν επειδή φοροδιαφεύγουν ή εισφοροδιαφεύγουν. Οσο για τις καφετέριες που θα κλείσουν επειδή δεν θα τους επιτρέπεται να καλύπτουν ολόκληρες πλατείες με τραπεζοκαθίσματα και μόνιμες κατασκευές, τι να κάνουμε; Στον υγιή καπιταλισμό υπάρχει και η δημιουργική καταστροφή.

Tου Πασχου Mανδραβελη