Συνέντευξη του Βασίλη Καυκά για την κτηματαγορά στην Εφημερίδα Εθνικός Κήρυξ της Νέας Υόρκης
Πόσα χρόνια έχετε στα κτηματομεσιτικά και που εργάζεστε;
Από το 1984, δηλαδή 26 χρόνια. Είμαι αδειούχος Broker/Realtor και εργάζομαι στην ERA Home & Family Real Estate. Eίναι κομμάτι της μεγάλης κτηματομεσιτικής εταιρείας ERA που έχει χιλιάδες κτηματομεσιτικά γραφεία στις ΗΠΑ, Καναδά αλλά και στην Ελλάδα. Είναι μια εταιρεία που μπορούμε να πωλήσουμε ακίνητα πιο γρήγορα. Εγώ εργάζομαι στο γραφείο της Andover, Massachusetts αλλά όπως είπα βγάζουμε στην αγορά προς πώληση σπίτια, διαμερίσματα, εμπορικά κτήρια και εμπορικά κέντρα (mini malls) στην περιοχή της Βοστώνης αλλά και σε όλη την Αμερική, ακόμα και στην Ελλάδα.
Πως είναι σήμερα η κατάσταση της αγορά και πώλησης ακινήτων;
Έχουμε δει καλύτερες ημέρες. Η οικονομία είναι σε άσχημη κατάσταση. Ενώ οι εργασίες δεν υπάρχουν αλλά υπάρχουν όμως ακίνητα που είναι σε αριθμό μεγαλύτερο από τη ζήτηση. H οικονομία λέει supply and demand. Δηλαδή ποσότητα και ζήτηση και όταν η ποσότητα είναι λίγη η τιμή είναι μεγάλη. Αυτή τη στιγμή η ποσότητα είναι μεγάλη και η ζήτηση μικρή οπότε η τιμές έχουν πέσει. Αν μπορούσαμε έτσι χοντρικώς να οριοθετήσουμε τις σημερινές τιμές των ακινήτων θα μπορούσα να πω ότι η αξία των ακινήτων είναι στις τιμές του 2002. Υπάρχουν μερικές περιπτώσεις που πιθανόν να εξαιρούνται αυτού του κανόνα. Εάν πάρουμε ως βάση το καλοκαίρι του 2006 σαν την περίοδο που τα ακίνητα είχαν μία κάποια τιμή, ας πούμε ένα ακίνητο είχε $100,000 σήμερα το ίδιο ακίνητο έχει $70,000. Δηλαδή βλέπουμε να υπάρχει μία διαφορά γύρω στα 30% προς τα κάτω από την εποχή που τα ακίνητα είχαν φτάσει στην ανώτερη τιμή τους.
Λένε ότι η άνοιξη συνήθως είναι η ποιο καλή εποχή για αγοραπωλησία. Φέτος τι έγινε;
Φέτος όπως και κάθε χρόνο η άνοιξη ήταν καλή εν σύγκριση με άλλες εποχές του έτους αλλά η αγορά ήταν πλασματική. Δεν μπορούμε να πάρουμε την Άνοιξη του 2010 σαν παράδειγμα γιατί υπήρξαν προνόμια για τους αγοραστές σπιτιών και διαμερισμάτων που αγοράζουν για πρώτη φορά. Εάν έβαζαν προκαταβολή για ένα ακίνητο μέχρι την 30η Απριλίου και κάνουν τα συμβόλαια μέχρι την 30η Ιουνίου 2010 τότε λαμβάνουν σε μορφή επιδότησης $8,000 από την κυβέρνηση. Ενώ για τους αγοραστές που αγοράζουν δεύτερη κατοικία η επιδότηση είναι $6,500. Έτσι αρκετοί έτρεξαν να αρπάξουν την ευκαιρία. Οπότε καταλαβαίνετε ότι οι αριθμοί για την φετινή άνοιξη δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματική εικόνα της αγοράς και πώλησης των ακινήτων. Λέγουν ότι αυτό το προνόμιο θα σταματήσει, άλλοι λένε ότι θα επεκταθεί και πέραν της 30ης Ιουνίου.
Ένας αγοραστής αγοράζει αφού θα δει 2-3 σπίτια;
Υπάρχουν περιπτώσεις που ο αγοραστής μπορεί να αγοράσει το πρώτο σπίτι που θα δει. Κι αυτό γιατί έχουμε όλες τις πληροφορίες για το τι ακριβώς ζητάει ένας αγοραστής όπως: τιμή, υπνοδωμάτια, μπάνια, τοποθεσία και διάφορα άλλα που έχει προτίμηση ο αγοραστής. Έτσι μόλις βγει στην αγορά ένα τέτοιο ακίνητο, ειδοποιώ τον αγοραστή και αρκετές φορές μπορεί να πάρει ακόμα και το πρώτο ακίνητο που θα δει. Τις περισσότερες φορές όμως δεν είναι έτσι γιατί εκτός από την προτίμηση του αγοραστή υπάρχουν και άλλοι παράγοντες όπως, ίσως να πρέπει να πουλήσουν το σπίτι που έχουν ήδη ή κοιτάζουν μήπως βρουν καλύτερο σπίτι σε καλύτερη ευκαιρία. Ακόμα ίσως να μην είναι έτοιμοι γιατί τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο σε άλλη περιοχή και περιμένουν να τελειώσουν και διάφορες άλλες περιπτώσεις.
Υπάρχουν πολλά σπίτια για πούλημα εν συγκρίσει με άλλα χρόνια;
Η απάντηση είναι όχι. Πολύ κόσμος περιμένει να δει μήπως αλλάξει η κατάσταση για να βάλει το σπίτι του για πούλημα. Ιδικά όσοι αγόρασαν μετά το 2002 χάνουν από την τιμή που το αγόρασαν. Έτσι περιμένουν μήπως οι τιμές ανέβουν. Από την άλλη μεριά υπάρχουν πολλά ακίνητα που ενώ οι ιδιοκτήτες δεν πληρώνουν το δάνειο η δανειοδοτική εταιρεία ή τράπεζα δεν τους έχει ενοχλήσει με κατάσχεση γιατί υπάρχουν εκατομμύρια περιπτώσεις σε όλη την Αμερική. Δεν συμφέρει την τράπεζα κάτω από αυτές τις συνθήκες της οικονομίας να προχωράει σε κατασχέσεις γιατί θα υπάρξει πληθώρα ακινήτων στην αγορά και όπως είπα ποιο πριν όταν υπάρχει μεγάλη ποσότητα οι τιμές κατεβαίνουν. Ακόμα, ένα σπίτι εδώ στην Νέα Αγγλία θέλει περιποίηση και να ζεσταίνετε το χειμώνα γιατί σπάνε οι σωλήνες από το υπερβολικό ψύχος και γίνονται μεγάλες καταστροφές. Υπάρχουν όμως πολλά από τα σπίτια που είναι για πούλημα foreclosed δηλαδή έχουν κατασχεθεί ή short sale δηλαδή η τράπεζα αφήνει τον ιδιοκτήτη να μένει μέσα και να μην πληρώνει το δάνειο έως ότου γίνει η πώληση. Έτσι και το σπίτι όσο νάνε συντηρείτε αλλά και ο ιδιοκτήτης δεν ντρέπεται στη γειτονιά και στους γνωστούς τους.
Τι τιμές προσφέρουν οι σημερινοί αγοραστές εν συγκρίσει με την τιμή που έχει ένα ακίνητο;
Σπάνια ένα σπίτι πωλείτε full price. Υπάρχουν όμως μερικές περιπτώσεις που ακίνητα πουλιόνται ακόμα και σήμερα πάνω από την αρχική τους τιμή.
Είναι καλή επένδυση ενός ακινήτου σήμερα;
Εξαρτάτε για τι ακίνητο μιλάμε. Εάν μιλάμε για σπίτι ή διαμέρισμα που θα κατοικήσεις πάντα είναι καλό να ορίζεις το σπίτι που κατοικείς. Πολλές φορές είναι λάθος να μένεις στο ίδιο σπίτι για πάρα πολλά χρόνια. Να σημειώσω ότι τα πρώτα χρόνια το μεγαλύτερο ποσοστό της μηνιαίας δόσης για την αποπληρωμή του ακινήτου αφαιρείτε από τους φόρους. Εάν έχεις ένα δάνειο για 30 χρόνια όσο πλησιάζεις τα 15 χρόνια στο ίδιο σπίτι το ποσό αυτό μειώνεται. Για αυτό πολύς κόσμος μετακομίζει κάθε λίγα χρόνια. Εάν όμως μιλάμε για μία άλλη επένδυση όπου θα παίρνεις ενοίκια τότε είναι άλλοι οι όροι που ρυθμίζουν την τιμή της αγοράς και πάνω από όλα εάν τα έξοδα βγαίνουν. Αρκετοί όμως παίρνουν το ρίσκο ότι οι τιμές κάποτε θα ανέβουν.
Εσείς κ. Καυκά, ένας κτηματομεσίτης με 26 χρόνια πείρα τι λέτε, θα ανέβουν οι τιμές;
Ξέρετε δεν είμαι μάντης ούτε μπορώ να διαβάσω το μέλλον. Εάν θα ρωτήσετε 100 ειδικούς θα πάρετε ένα ποσοστό, άλλοι θα πουν ναι, άλλοι όχι. Και η στατιστική αυτή είναι καλή για να κάνει κάποιος σκέψεις και να πάρει μια ιδέα για το που βρισκόμαστε αλλά η στατιστική συνήθως δεν έχει να κάνει τίποτα για ένα συγκεκριμένο ακίνητο ή άτομο. Νομίζω ότι όταν και όποτε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση είναι πιο ελαστική στην μετανάστευση και αρκετός κόσμος μπει στην Αμερική το real estate θα ανέβει. Το ίδιο θα συμβεί εάν επανέλθουν οι εργασίες και τα εργοστάσια στην Αμερική. Όποιος πάρει φτηνά ένα δυο χρόνια πιο πριν από την εποχή που θα γίνει αυτό θα βγάλει πολλά χρήματα από αυτή την επένδυση. Εγώ αυτό μπορώ να πω αυτή τη συγκεκριμένη στιγμή. Πάντοτε η κτηματαγορά έχει κύκλους προς τα πάνω ή προς τα κάτω, συνήθως ο κύκλος διαρκεί 5-6 χρόνια. Εάν αυτή η χρονική περίοδο τα 5-6 είναι δεδομένο τότε πλησιάζουμε στο κύκλο αφού όπως είπαμε το 2006 ήταν η χρονιά που ένα ακίνητο έφτασε στο μάξιμουμ.
Οι τράπεζες δίνουν δάνεια σήμερα όπως πριν και που είναι ο τόκος;
Οι τράπεζες πέρασαν και περνούν από μία μεγάλη οικονομική καταιγίδα. Εάν δεν δώσουν δάνεια δεν βγάζουν κέρδη. Όποιοι έχουν καλό credit τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Όταν έχεις σταθερή εργασία και καλό credit ακόμα και με 3.5% προκαταβολή μπορείς να πάρεις δάνειο το οποίο σήμερα είναι κάτω από 5%. Πολύς κόσμος παίρνει αυτή την ευκαιρία και ξαναγράφει το δάνειο του σπιτιού του με μικρότερο τόκο από ότι είχε πριν.
Τι θα συμβουλεύατε έναν, οποιοδήποτε αγοραστή ή ιδιοκτήτη ακινήτου;
Πολλά τα οποία δεν μπορώ να τα απαριθμήσω με λίγα λόγια. Πάνω από όλα να είναι ψύχραιμος. Είμαι διαθέσιμος για δωρεάν συμβουλή σε όλους, ιδιοκτήτες, πωλητές και αγοραστές. Νομίζω ότι όχι μόνο θα τους δώσω καλές συμβουλές αλλά ίσως να τους γλυτώσω και πολλά χρήματα. Το consultation είναι δωρεάν για όλους τους αναγνώστες σας. Πριν κάνουν οποιαδήποτε κίνηση να πουλήσουν ή να αγοράσουν να με πάρουν ένα τηλέφωνο. Κάνω δωρεάν εκτίμηση στο ακίνητο που έχουν και δωρεάν πληροφορίες για το τι ακίνητο να αγοράσουν και πώς να το αγοράσουν. Δεν τους κοστίζει απολύτως τίποτα να πάρουν την επαγγελματική μου συμβουλή και ας πράξουν ότι νομίζουν. Μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μου στο διαδύκτιο στην διεύθυνση bill.kafkas@era.com ή απευθείας στον αριθμό τηλεφώνου 978-835-1455 και μπορούν να μιλήσουν μαζί μου ελληνικά ή αγγλικά.
Αυτό το άρθρο μαζί με άλλα γύρο από το real estate μπορειται να τα διαβάσετε στο αυριανό ένθετο της ημερήσιας εφημερίδας Εθνικός Κήρυξ της Νέας Υόρκη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου