Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ψηφοφόροι

Χρήσιμες πληροφορίες για τη διαδικασία, τα πρόσωπα, τη σταυροδοσία- Πώς χωρίζονται οι Περιφέρειες με τον «Καλλικράτη»

Σάββατο, 6 Νοεμβρίου, 2010
Αύριο 9.809.177 εκλογείς- εκ των οποίων οι 112.552 θα ψηφίσουν για πρώτη φορά, οι 14.961 είναι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και οι 9.559 είναι οικονομικοί μετανάστες και ομογενείς που απέκτησαν πρόσφατα το δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές- θα κληθούν να αναδείξουν τους 325 δημάρχους της χώρας και τους 13 περιφερειάρχες. Η εκλογική αναμέτρηση αναμένεται να διεξαχθεί σε ένα εντελώς νέο αυτοδιοικητικό τοπίο λόγω των αλλαγών που έχει επιφέρει ο «Καλλικράτης», της επαναφοράς του 50+1% στην ανάδειξη των δημάρχων και των περιφερειαρχών από την πρώτη Κυριακή, γεγονός που σημαίνει ότι η μάχη σε πολλούς δήμους θα κριθεί στις επαναληπτικές εκλογές της 14ης Νοεμβρίου, της δυνατότητας να είναι υποψήφιοι σύμβουλοι και νέοι που έχουν κλείσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και της ριζικής αλλαγής του τρόπου με τον οποίο εκλέγουμε τις νέες αυτοδιοικητικές αρχές. Τι πρέπει λοιπόν να γνωρίζουν οι ψηφοφόροι; Κατ΄ αρχήν, η συμμετοχή στις εκλογές παραμένει υποχρεωτική, αν και ουδέποτε έχει ασκηθεί δίωξη για τη μη προσέλευση στις κάλπες. Δεύτερον, απαραίτητη προϋπόθεση για να ασκήσει κάποιος το εκλογικό του δικαίωμα είναι να επιδείξει την αστυνομική του ταυτότητα ή κάποιο άλλο αποδεικτικό της ταυτότητάς του έγγραφο, όπως είναι το διαβατήριο. Τρίτον, να γνωρίζει εκ των προτέρων πού ακριβώς ψηφίζει, δηλαδή σε ποιο εκλογικό τμήμα, κάτι που μπορεί να μάθει επικοινωνώντας τηλεφωνικά με το 1500 ή μέσω της ιστοσελίδας του υπουργείου Εσωτερικών (ypes.gr).

Πώς ψηφίζουμε για περιφερειάρχες
Νέα «εμπειρία» για τους ψηφοφόρους θα είναι και η εκλογή- για πρώτη φορά- περιφερειάρχη και περιφερειακών συμβουλίων. Οι εκλογείς δεν βάζουν σταυρό για περιφερειάρχη και αντιπεριφερειάρχη, ωστόσο για τους υποψήφιους περιφερειακούς συμβούλους θα ψηφίσουν ανάλογα με την περιφερειακή ενότητα στην οποία ανήκουν. Οι ενότητες αυτές σε γενικές γραμμές συμπίπτουν με τις υφιστάμενες νομαρχίες. Ετσι, για παράδειγμα, η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης έχει πέντε περιφερειακές ενότητες (Δράμα, Εβρος, Καβάλα, Ξάνθη, Ροδόπη) όσες είναι και οι σημερινές νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις. Στην Περιφέρεια Αττικής όμως δεν υπάρχει ταύτιση των νομαρχιών με τις περιφερειακές ενότητες. Ετσι η υφιστάμενη Νομαρχία Αθηνών διαιρείται σε τέσσερις περιφερειακές ενότητες και σε δύο η Νομαρχία Πειραιά. Αντίστοιχη διαφοροποίηση υπάρχει στην Περιφέρεια Ιονίων νήσων, όπου μια ενότητα αποτελεί η Κεφαλλονιά και άλλες ενότητες τα υπόλοιπα νησιά, αλλά και στη Θεσσαλία, στην οποία οι Σποράδες αποτελούν ξεχωριστή ενότητα. Στις Περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου τα όρια των εκλογικών περιφερειών ακολουθούν κατά βάση τα όρια των επαρχιών.
Κάθε περιφερειακή ενότητα έχει το δικό της ψηφοδέλτιο στο οποίο αναγράφονται ο υποψήφιος περιφερειάρχης (κοινός για όλη την Περιφέρεια), ο υποψήφιος αντιπεριφερειάρχης της συγκεκριμένης ενότητας, καθώς και οι υποψήφιοι περιφερειακοί σύμβουλοι αυτής. Ο αριθμός των σταυρών προτίμησης εξαρτάται και πάλι από τον αριθμό των εδρών της κάθε εκλογικής περιφέρειας και διαμορφώνεται ως εξής: ένας σταυρός σε εκλογικές περιφέρειες που εκλέγονται έως 3 περιφερειακοί σύμβουλοι, έως δύο σταυροί σε εκλογικές περιφέρειες που εκλέγονται από 4 ως 7 περιφερειακοί σύμβουλοι, έως τρεις σταυροί σε εκλογικές περιφέρειες που εκλέγονται από 8 ως 12 περιφερειακοί σύμβουλοι, έως 4 σταυροί σε εκλογικές περιφέρειες που εκλέγονται πάνω από 12 περιφερειακοί σύμβουλοι. Σε κάθε εκλογικό τμήμα έχει αποφασιστεί να υπάρχει ειδική αφίσα στην οποία θα αναφέρεται ο αριθμός των σταυρών για την εκλογή των περιφερειακών συμβούλων.
Πώς ψηφίζουμε στους 8 μεγάλους δήμους
Εκτός από τους «Καλλικράτειους» δήμους με μια παρόμοια διαδικασία ψηφίζουν οι ψηφοφόροι και στους οκτώ μεγαλύτερους δήμους της χώρας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιάς, Ηράκλειο Κρήτης, Πάτρα, Καλλιθέα, Περιστέρι και Λάρισα) οι οποίοι χωρίζονται σε εκλογικές περιφέρειες. Σε αυτούς τους δήμους κάθε ψηφοφόρος έχει τη δυνατότητα να ψηφίζει έως και τρεις υποψήφιους συμβούλους της περιφέρειας στης οποίας τους καταλόγους είναι εγγεγραμμένος και έναν για τις υπόλοιπες περιφέρειες. Ο Δήμος Αθηναίων, για παράδειγμα, έχει επτά εκλογικές περιφέρειες οι οποίες αντιστοιχούν στα επτά υφιστάμενα διαμερίσματα του δήμου. Ο ψηφοφόρος του 1ου διαμερίσματος μπορεί να σταυρώσει ως και τρεις υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους του Διαμερίσματός του και έναν υποψήφιο σύμβουλο κάποιου άλλου διαμερίσματος. Το Περιστέρι έχει 4 εκλογικές περιφέρειες, η Καλλιθέα 3, ο Πειραιάς 5, το Ηράκλειο Κρήτης 4, η Πάτρα 4, η Λάρισα 4 και η Θεσσαλονίκη 5. Σε κάθε περίπτωση πάντως τα ψηφοδέλτια γι΄ αυτή την εκλογική αναμέτρηση θα αναγράφουν και τον αριθμό των σταυρών που θα μπορεί να βάζει κάθε ψηφοφόρος.
Ψηφοδέλτια πολλών ταχυτήτων
Τ α ψηφοδέλτια των συνδυασμών τα οποία θα λαμβάνουν από τους εκλογικούς αντιπροσώπους οι ψηφοφόροι που προσέρχονται στις κάλπες είναι... πολλών ταχυτήτων. Στους δήμους τους οποίους δεν «επηρέασε» ο «Καλλικράτης» τα ψηφοδέλτια δεν διαφέρουν από εκείνα των προηγούμενων δημοτικών εκλογών, όπως και η διαδικασία της ψηφοφορίας η οποία παραμένει ίδια. Αντιθέτως, τα ψηφοδέλτια των δήμων που προήλθαν από τις συνενώσεις του «Καλλικράτη» σηματοδοτούν μια καινούργια διαδικασία.
Κάθε εκλογική περιφέρεια «ταυτίζεται» με τον πρώην δήμο που συνενώθηκε στο πλαίσιο του «Καλλικράτη», στην οποία είναι εγγεγραμμένος ο ψηφοφόρος και αποτελεί πλέον γεωγραφική ενότητα. Ετσι, για παράδειγμα, ο νέος Δήμος Παλλήνης που προέκυψε από τον «Καλλικράτη» αποτελείται από τις εκλογικές περιφέρειες Ανθούσας, Γέρακα και Παλλήνης. Κάθε ψηφοφόρος λοιπόν ψηφίζει κατ΄ αρχάς τους υποψηφίους συμβούλους σε αυτή τη γεωγραφική ενότητα όπου και είναι εγγεγραμμένος στους εκλογικούς καταλόγους. Ο ψηφοφόρος δηλαδή που είναι εγγεγραμμένος στους καταλόγους της Ανθούσας ψηφίζει πρώτα για τους συμβούλους της Ανθούσας. Η διαδικασία όμως δεν τελειώνει εδώ. Κάθε ψηφοδέλτιο, στο δεύτερο μέρος του, έχει με αλφαβητική σειρά τα ονόματα των υποψηφίων όλων των υπόλοιπων εκλογικών περιφερειών του δήμου που προήλθε από συνένωση. Από αυτή την κατηγορία των υποψηφίων ο ψηφοφόρος μπορεί να επιλέξει έναν. Με απλά λόγια: ο ψηφοφόρος που είναι εγγεγραμμένος στην Περιφέρεια Ανθούσας ψηφίζει υποψήφιους για την Ανθούσα και έναν υποψήφιο για την Παλλήνη ή τον Γέρακα.
Οι σταυροί
Πόσους σταυρούς μπορεί να βάλει; Για τους υποψήφιους των διαφορετικών από τη δική του εκλογικών περιφερειών μόνο έναν. Το πλήθος των σταυρών όμως για τη δική του περιφέρεια εξαρτάται από τις έδρες της περιφέρειας οι οποίες καθορίζονται με βάση τον πληθυσμό. Ετσι ο εκλογέας μπορεί να ψηφίσει έναν υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο όταν η εκλογική του περιφέρεια είναι μονοεδρική, διεδρική ή τριεδρική και έως τρεις όταν η εκλογική του περιφέρεια έχει περισσότερες από τρεις έδρες. Για παράδειγμα, η Ανθούσα είναι τριεδρική, άρα μπορεί να βάλει έναν σταυρό, ο Γέρακας έχει 14 έδρες άρα μπορεί να βάλει έως και τρεις σταυρούς, όπως και για την Παλλήνη που έχει 16 έδρες.

Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ