Πρόταση για μεταρρύθμιση της νομοθεσίας για την προστασία των δεδομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Πέμπτη, 26 Ιανουαρίου, 2012

Η Επιτροπή προτείνει μια φιλόδοξη μεταρρύθμιση της νομοθεσίας για την προστασία των δεδομένων. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σήμερα τη ριζική μεταρρύθμιση των κοινοτικών κανόνων του 1995 περί προστασίας των προσωπικών δεδομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επισημαίνοντας ότι «η τεχνολογική πρόοδος και η παγκοσμιοποίηση έχουν μεταβάλει άρδην τον τρόπο με τον οποίον τα δεδομένα συλλέγονται και χρησιμοποιούνται καθώς και τον τρόπο πρόσβασης σε αυτά». Η Επιτροπή επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι η καθιέρωση ενιαίας νομοθεσίας θα θέσει τέλος στον κατακερματισμό που παρατηρείται σήμερα και σε δαπανηρά διοικητικά βάρη, πράγμα που θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις να εξοικονομούν περί τα 2,3 δισεκ. ευρώ ετησίως. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα συνίστανται σε οποιαδήποτε πληροφορία σχετίζεται με ένα φυσικό πρόσωπο, χωρίς να έχει σημασία αν η πληροφορία αναφέρεται στον ιδιωτικό, τον επαγγελματικό ή τον δημόσιο βίο του εκάστοτε προσώπου. Τα δεδομένα προσωπικού ποικίλλουν και μπορούν, επί παραδείγματι, να είναι ένα ονοματεπώνυμο, μια φωτογραφία, μια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τα στοιχεία ενός τραπεζικού λογαριασμού, στοιχεία που έχουν αναρτηθεί σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, πληροφορίες σχετικά με το ιατρικό ιστορικό ή η διεύθυνση IP ενός ηλεκτρονικού υπολογιστή. Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ ορίζει ότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών του δεδομένων σε όλες τις πτυχές της ζωής του: στο σπίτι, στην εργασία, στις αγορές του, ως ασθενής, στο αστυνομικό τμήμα ή στο Διαδίκτυο. Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση της Επιτροπής, οι προτάσεις της επικαιροποιούν και εκσυγχρονίζουν τις αρχές οι οποίες διατυπώνονται στην οδηγία περί προστασίας δεδομένων του 1995, με σκοπό να κατοχυρώνονται μελλοντικώς τα δικαιώματα στην ιδιωτικότητα. Περιλαμβάνουν ανακοίνωση σχετικά με την ακολουθητέα πολιτική, στην οποία καθορίζονται οι στόχοι της Επιτροπής, καθώς και δύο νομοθετικές προτάσεις: έναν κανονισμό, στον οποίο καθορίζεται το γενικό πλαίσιο κανόνων της ΕΕ σχετικά με την προστασία δεδομένων, και μια οδηγία σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα τα οποία υποβάλλονται σε επεξεργασία με σκοπό την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση ή δίωξη αξιόποινων πράξεων και στο πλαίσιο συναφών δραστηριοτήτων των δικαστικών αρχών. Στις βασικές αλλαγές που επέρχονται με τη μεταρρύθμιση συγκαταλέγονται οι εξής: -Ενιαίο πλέγμα κανόνων σχετικά με την προστασία δεδομένων, με ισχύ στο σύνολο της ΕΕ. Θα καταργηθούν οι μη αναγκαίες διοικητικές απαιτήσεις, π.χ. οι υποχρεώσεις κοινοποίησης για τις επιχειρήσεις. Με τον τρόπο αυτό, οι επιχειρήσεις θα εξοικονομούν γύρω στα 2,3 δισεκ. ευρώ ετησίως. -Αντί της τρέχουσας υποχρέωσης όλων των επιχειρήσεων να γνωστοποιούν στις αρχές ελέγχου της προστασίας δεδομένων το σύνολο των εργασιών τους που άπτονται της προστασίας δεδομένων, απαίτηση που έχει οδηγήσει σε περιττή γραφειοκρατία και κοστίζει στις επιχειρήσεις 130 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, ο κανονισμός προβλέπει αυξημένη ευθύνη και λογοδοσία για όσους επεξεργάζονται προσωπικά δεδομένα. -Παραδείγματος χάρη, επιχειρήσεις και οργανισμοί θα υποχρεούνται να ενημερώνουν τις εθνικές αρχές ελέγχου σχετικά με σοβαρές παραβιάσεις της προστασίας δεδομένων το συντομότερο δυνατό (εάν είναι εφικτό εντός 24 ωρών). -Οι διάφορες οντότητες θα είναι υποχρεωμένες να έχουν επαφές μόνο με μία ενιαία εθνική αρχή προστασίας δεδομένων στη χώρα της ΕΕ στην οποία βρίσκεται η κύρια εγκατάστασή τους. Παρομοίως, οι πολίτες θα μπορούν να απευθύνονται στην αρχή προστασίας δεδομένων της χώρας τους, ακόμη και σε περίπτωση που δεδομένα τους υποβάλλονται σε επεξεργασία από κάποια επιχείρηση εκτός της ΕΕ. Οσάκις απαιτείται συναίνεση για την επεξεργασία συγκεκριμένων δεδομένων, αποσαφηνίζεται ότι αυτή πρέπει να δίδεται ρητώς και να μη συνάγεται απλώς. -Οι πολίτες θα διαθέτουν ευκολότερη πρόσβαση στα δεδομένα τους και θα μπορούν να μεταφέρουν προσωπικά δεδομένα με μεγαλύτερη ευχέρεια από έναν πάροχο υπηρεσιών σε άλλον (δικαίωμα στη φορητότητα των δεδομένων). Με τον τρόπο αυτό, θα βελτιωθεί ο ανταγωνισμός μεταξύ υπηρεσιών. -Η θέσπιση «δικαιώματος στη λήθη» θα βοηθά τους ανθρώπους να διαχειρίζονται καλύτερα τους κινδύνους που υπάρχουν σε σχέση με την προστασία δεδομένων στο Διαδίκτυο? οι πολίτες θα μπορούν να απαλείφουν τα δεδομένα τους αν δεν υφίστανται νόμιμοι λόγοι που να υπαγορεύουν τη διατήρησή τους. -Η νομοθεσία της ΕΕ θα πρέπει υποχρεωτικά να εφαρμόζεται σε περίπτωση χειρισμού δεδομένων στην αλλοδαπή από επιχειρήσεις οι οποίες αναπτύσσουν δραστηριότητα στην αγορά της ΕΕ και προσφέρουν τις υπηρεσίες τους σε πολίτες της ΕΕ. -Οι ανεξάρτητες εθνικές αρχές προστασίας δεδομένων θα ενισχυθούν, ούτως ώστε να μπορούν να επιβάλλουν καλύτερα την τήρηση της νομοθεσίας της ΕΕ στην εκάστοτε εθνική έννομη τάξη. Στο πλαίσιο αυτό, θα έχουν την εξουσία να επιβάλλουν πρόστιμα σε επιχειρήσεις που παραβιάζουν τη νομοθεσία της ΕΕ περί προστασίας δεδομένων. Οι κυρώσεις που θα επιβάλλονται θα μπορούν να φθάνουν μέχρι το 1 εκατ. ευρώ ή το 2% του παγκόσμιου ετήσιου κύκλου εργασιών της εκάστοτε επιχείρησης. -Μια νέα οδηγία θα καταστήσει εφαρμοστέες τις γενικές αρχές και τους κανόνες που διέπουν την προστασία δεδομένων στην αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις. Οι κανόνες θα ισχύουν τόσο για τις εγχώριες όσο και για τις διασυνοριακές διαβιβάσεις δεδομένων. Οι προτάσεις της Επιτροπής θα σταλούν προς συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα κράτη μέλη της ΕΕ και θα τεθούν σε ισχύ δύο έτη μετά τη θέσπισή τους. Τέλος η αντιπρόεδρος της Επιτροπής Βίβιαν Ρέντιγκ, Επίτροπος της ΕΕ για θέματα Δικαιοσύνης δήλωσε σχετικά τα εξής: «Πριν από 17 έτη, το ποσοστό των Ευρωπαίων που χρησιμοποιούσαν το Διαδίκτυο δεν ξεπερνούσε το 1%. Σήμερα, τεράστιοι όγκοι προσωπικών δεδομένων διαβιβάζονται και ανταλλάσσονται από χώρα σε χώρα και από τη μία ήπειρο στην άλλη μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου. Η προστασία των προσωπικών δεδομένων αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα όλων των Ευρωπαίων, πλην όμως οι πολίτες δεν είναι πάντα βέβαιοι για το αν ασκούν πλήρη έλεγχο επί των προσωπικών τους δεδομένων. Οι προτάσεις μου θα συμβάλουν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στις επιγραμμικές υπηρεσίες, καθώς οι πολίτες θα είναι καλύτερα ενημερωμένοι σχετικά με τα δικαιώματά τους και θα ασκούν μεγαλύτερο έλεγχο επί των πληροφοριών που τους αφορούν. Η προτεινόμενη μεταρρύθμιση θα οδηγήσει στην επίτευξη αυτού του στόχου και συγχρόνως θα κάνει τη ζωή ευκολότερη και λιγότερο δαπανηρή για τις επιχειρήσεις. Ένα στιβαρό, ευκρινές και ενιαίο νομικό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ θα συντελέσει στην απελευθέρωση των δυνατοτήτων που προσφέρει η ψηφιακή ενιαία αγορά και θα ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη, την καινοτομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας» . Πηγή: Καθημερινή με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ