Δευτέρα, 13 Μαϊου, 2013
Με τίτλο «διαφυλάσσοντας το παρελθόν σε ένα μη συνεργάσιμο παρόν», η «New York Times» φιλοξενεί σε εκτενές δημοσίευμα δηλώσεις του διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη, Αγγελου Δεληβοριά, που αναφέρεται στη μάχη επιβίωσης που δίνει το Ιδρυμα μετά από 80 χρόνια λειτουργίας του.
Το γραφείο του κ. Δεληβοριά, στο υπόγειο, μοιάζει περισσότερο με αποθήκη, με στοίβες από κορνίζες πινάκων τυλιγμένες με το ειδικό πλαστικό από φυσσαλίδες αέρα, με σωρούς βιβλίων, καθώς και καταλόγους και επιστημονικές εργασίες. Την ημέρα της συνέντευξης, ένα μικρό, χαριτωμένο άγαλμα -μια ακέφαλη γυναικεία μορφή- «κάθεται» σε ένα τραπέζι κοντά στο όλο αταξία γραφείο του.
Ο Αγγελος Δεληβοριάς δεν μπορεί παρά να μελετά το άγαλμα με κριτική ματιά. Θα μπορούσε να είναι ρωμαϊκό αγαλματίδιο ή και απομίμηση του 19ου αιώνα. Δεν είναι αυτή όμως η πρόκληση που αντιμετωπίζει αυτές τις ημέρες.
Ο κ. Δεληβοριάς είναι ο διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη για 40 χρόνια. Οταν πρωτοανέλαβε, ο εκθεσιακός χώρος καταλάμβανε το μισό από το νεοκλασικό κτήριο της οικογένειας Μπενάκη. Από τότε επιβλέπει εκσυγχρονισμό και επεκτάσεις -μετρά τώρα έξι παραρτήματα- που έχουν αναδείξει το Μουσείο σε ένα από τα κύρια πολιτιστικά ιδρύματα στην Ελλάδα. Κάτω από τη καθοδήγησή του το Μουσείο απέκτησε επιπλέον 60.000 αντικείμενα, βιβλία και έγγραφα μέσω αγορών και δωρεών. Τα κτίρια ανακαινίσθηκαν και οι εκθέσεις αναδιοργανώθηκαν.
Τώρα οι μόνιμες συλλογές του Μουσείου περιλαμβάνουν ένα τεράστιο εύρος ελληνικής τέχνης από την αρχαιότητα μέχρι το Βυζάντιο, την πτώση της Κωνσταντινούπολης, την οθωμανική κατοχή και την ίδρυση του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Ακόμη μία αρχαία συλλογή παιχνιδιών, μία εκπληκτική συλλογή παραδοσιακών κοστουμιών κ.ά.
Στα 76 του ο κ. Δεληβοριάς θα μπορούσε να ηρεμήσει και να απολαύσει τα επιτεύγματά του. Αντίθετα, η κρίση τον έχει αναγκάσει να δίνει μάχη να διατηρήσει αυτά τα επιτεύγματα, αναρωτώμενος αν ήταν πολύ φιλόδοξος στο παρελθόν. Ξανάρχισε το κάπνισμα που δεν αρέσει καθόλου στη γυναίκα του. «Με απειλεί με διαζύγιο. Ισχυρίζεται ότι επηρεάζει και τη μνήμη μου», λέει.
Ο Αγγελος Δεληβοριάς κρατά, όμως, στο γραφείο του σήμερα μια λίστα με ονοματεπώνυμα, που δείχνει στην ανταποκρίτρια της αμερικανικής εφημερίδας με χέρια που τρέμουν. Είναι οι εργαζόμενοι, δίπλα από τα ονόματα ορισμένων υπάρχει ένα ερωτηματικό σχεδιασμένο με κόκκινο μαρκαδόρο. Ηδη, το Μουσείο μείωσε τους εργαζόμενους από 267 το 2010, σε 191, και περιέκοψε τους μισθούς κατά 20%.
Ομως, δεν ήταν αρκετό. Χρειάστηκε να μειωθούν και οι ώρες εργασίας, για να μην απολυθούν και άλλοι υπάλληλοι. Δυστυχώς, ούτε αυτό βοήθησε.
«Είναι τρομερό», λέει ο κ. Δεληβοριάς, ενώ αφήνει κατά μέρος τη λίστα και μιλάει για το τμήμα Συντήρησης του Μουσείου που δεν υπήρχε όταν ξεκίνησε και απειλείται εκ νέου λόγω των περικοπών.
Η κρατική επιχορήγηση «στεγνώνει» χρόνο με χρόνο. Από 2,6 εκατ. δολάρια το 2009 «ψαλιδίστηκε» στις 900.000 το 2012.\ Ο Αγγελος Δεληβοριάς έχει ζητήσει να δει τον Πρωθυπουργό από τον περασμένο Οκτώβριο. «Δεν αποδίδει αυτό» λέει, καθώς «ακόμα περιμένει να τον ειδοποιήσουν. Ισως τον Οκτώβριο ίσως τον Νοέμβριο».
Ωστόσο, ο κ. Δεληβοριάς συνέρχεται γρήγορα και επιμένει να είναι αισιόδοξος: «Δεν πρέπει να γίνει μία θλιβερή ιστορία όλο αυτό».
Το μόνο που δεν μπορεί να περιμένει είναι το πρόβλημα κάλυψης των δαπανών του Μουσείου Μπενάκη.
Γι’ αυτό και ο «δαιμόνιος», κατά την εφημερίδα, διευθυντής του δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια. Αναζητεί και ενίοτε βρίσκει δωρητές, χορηγούς, πουλάει δικαιώματα για εκδόσεις και ειδικές τιμές για ξεναγήσεις ξένων επισκεπτών και ιδρυμάτων.
Δίνει τη μάχη της επιβίωσης για να κρατήσει ζωντανό το Μουσείο Μπενάκη, ενώ παράλληλα ξεκίνησε να γράφει τα απομνημονεύματά του με τίτλο «Ενας Απολογισμός και μία Συγγνώμη».
«Η συγγνώμη είναι γι’ αυτούς που έχασαν ή χάνουν τη δουλειά τους», εξηγεί.
Ο Αγγελος Δεληβοριάς προέρχεται από οικογένεια μηχανικών. Αυτόν τον τράβηξαν οι Ανθρωπιστικές Σπουδές και η Κλασική Αρχαιολογία. Εχει εργαστεί στην Αρχαιολογική Υπηρεσία και υπήρξε φροντιστής μουσείων σε Πάτρα και Σπάρτη. Το 1969 έφυγε για σπουδές στη Γερμανία με υποτροφία αφήνοντας πίσω του μία ταραγμένη πολιτική περίοδο λόγω της δικτατορίας. Ενα τηλεφώνημα το 1973 τον έφερε στο Μπενάκη, που είχε δοθεί στο κράτος το 1931 από τον πλούσιο Αλεξανδριώτη βαμβακέμπορα Αντώνη Μπενάκη.
Πηγή: Εθνικός Κήρυξ
Angelos Tzortzinis/The New York Times
Το γραφείο του κ. Δεληβοριά, στο υπόγειο, μοιάζει περισσότερο με αποθήκη, με στοίβες από κορνίζες πινάκων τυλιγμένες με το ειδικό πλαστικό από φυσσαλίδες αέρα, με σωρούς βιβλίων, καθώς και καταλόγους και επιστημονικές εργασίες. Την ημέρα της συνέντευξης, ένα μικρό, χαριτωμένο άγαλμα -μια ακέφαλη γυναικεία μορφή- «κάθεται» σε ένα τραπέζι κοντά στο όλο αταξία γραφείο του.
Ο Αγγελος Δεληβοριάς δεν μπορεί παρά να μελετά το άγαλμα με κριτική ματιά. Θα μπορούσε να είναι ρωμαϊκό αγαλματίδιο ή και απομίμηση του 19ου αιώνα. Δεν είναι αυτή όμως η πρόκληση που αντιμετωπίζει αυτές τις ημέρες.
Ο κ. Δεληβοριάς είναι ο διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη για 40 χρόνια. Οταν πρωτοανέλαβε, ο εκθεσιακός χώρος καταλάμβανε το μισό από το νεοκλασικό κτήριο της οικογένειας Μπενάκη. Από τότε επιβλέπει εκσυγχρονισμό και επεκτάσεις -μετρά τώρα έξι παραρτήματα- που έχουν αναδείξει το Μουσείο σε ένα από τα κύρια πολιτιστικά ιδρύματα στην Ελλάδα. Κάτω από τη καθοδήγησή του το Μουσείο απέκτησε επιπλέον 60.000 αντικείμενα, βιβλία και έγγραφα μέσω αγορών και δωρεών. Τα κτίρια ανακαινίσθηκαν και οι εκθέσεις αναδιοργανώθηκαν.
Τώρα οι μόνιμες συλλογές του Μουσείου περιλαμβάνουν ένα τεράστιο εύρος ελληνικής τέχνης από την αρχαιότητα μέχρι το Βυζάντιο, την πτώση της Κωνσταντινούπολης, την οθωμανική κατοχή και την ίδρυση του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Ακόμη μία αρχαία συλλογή παιχνιδιών, μία εκπληκτική συλλογή παραδοσιακών κοστουμιών κ.ά.
Στα 76 του ο κ. Δεληβοριάς θα μπορούσε να ηρεμήσει και να απολαύσει τα επιτεύγματά του. Αντίθετα, η κρίση τον έχει αναγκάσει να δίνει μάχη να διατηρήσει αυτά τα επιτεύγματα, αναρωτώμενος αν ήταν πολύ φιλόδοξος στο παρελθόν. Ξανάρχισε το κάπνισμα που δεν αρέσει καθόλου στη γυναίκα του. «Με απειλεί με διαζύγιο. Ισχυρίζεται ότι επηρεάζει και τη μνήμη μου», λέει.
Ο Αγγελος Δεληβοριάς κρατά, όμως, στο γραφείο του σήμερα μια λίστα με ονοματεπώνυμα, που δείχνει στην ανταποκρίτρια της αμερικανικής εφημερίδας με χέρια που τρέμουν. Είναι οι εργαζόμενοι, δίπλα από τα ονόματα ορισμένων υπάρχει ένα ερωτηματικό σχεδιασμένο με κόκκινο μαρκαδόρο. Ηδη, το Μουσείο μείωσε τους εργαζόμενους από 267 το 2010, σε 191, και περιέκοψε τους μισθούς κατά 20%.
Ομως, δεν ήταν αρκετό. Χρειάστηκε να μειωθούν και οι ώρες εργασίας, για να μην απολυθούν και άλλοι υπάλληλοι. Δυστυχώς, ούτε αυτό βοήθησε.
«Είναι τρομερό», λέει ο κ. Δεληβοριάς, ενώ αφήνει κατά μέρος τη λίστα και μιλάει για το τμήμα Συντήρησης του Μουσείου που δεν υπήρχε όταν ξεκίνησε και απειλείται εκ νέου λόγω των περικοπών.
Η κρατική επιχορήγηση «στεγνώνει» χρόνο με χρόνο. Από 2,6 εκατ. δολάρια το 2009 «ψαλιδίστηκε» στις 900.000 το 2012.\ Ο Αγγελος Δεληβοριάς έχει ζητήσει να δει τον Πρωθυπουργό από τον περασμένο Οκτώβριο. «Δεν αποδίδει αυτό» λέει, καθώς «ακόμα περιμένει να τον ειδοποιήσουν. Ισως τον Οκτώβριο ίσως τον Νοέμβριο».
Ωστόσο, ο κ. Δεληβοριάς συνέρχεται γρήγορα και επιμένει να είναι αισιόδοξος: «Δεν πρέπει να γίνει μία θλιβερή ιστορία όλο αυτό».
Το μόνο που δεν μπορεί να περιμένει είναι το πρόβλημα κάλυψης των δαπανών του Μουσείου Μπενάκη.
Γι’ αυτό και ο «δαιμόνιος», κατά την εφημερίδα, διευθυντής του δεν κάθεται με σταυρωμένα χέρια. Αναζητεί και ενίοτε βρίσκει δωρητές, χορηγούς, πουλάει δικαιώματα για εκδόσεις και ειδικές τιμές για ξεναγήσεις ξένων επισκεπτών και ιδρυμάτων.
Δίνει τη μάχη της επιβίωσης για να κρατήσει ζωντανό το Μουσείο Μπενάκη, ενώ παράλληλα ξεκίνησε να γράφει τα απομνημονεύματά του με τίτλο «Ενας Απολογισμός και μία Συγγνώμη».
«Η συγγνώμη είναι γι’ αυτούς που έχασαν ή χάνουν τη δουλειά τους», εξηγεί.
Ο Αγγελος Δεληβοριάς προέρχεται από οικογένεια μηχανικών. Αυτόν τον τράβηξαν οι Ανθρωπιστικές Σπουδές και η Κλασική Αρχαιολογία. Εχει εργαστεί στην Αρχαιολογική Υπηρεσία και υπήρξε φροντιστής μουσείων σε Πάτρα και Σπάρτη. Το 1969 έφυγε για σπουδές στη Γερμανία με υποτροφία αφήνοντας πίσω του μία ταραγμένη πολιτική περίοδο λόγω της δικτατορίας. Ενα τηλεφώνημα το 1973 τον έφερε στο Μπενάκη, που είχε δοθεί στο κράτος το 1931 από τον πλούσιο Αλεξανδριώτη βαμβακέμπορα Αντώνη Μπενάκη.
Πηγή: Εθνικός Κήρυξ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου