Του Άγγελου Τζωρτζήνη, New York Times
Κάτοικοι του Αμιρά θυμούνται την τραγική επέτειο της θηριωδίας των Γερμανών ναζί.
Τις γερμανικές αποζημιώσεις επανέφερε στο προσκήνιο δημοσίευμα της «ΝΥΤ», με φωτογραφία, από την πρώτη σελίδα, υπογραμμίζοντας ότι το ζήτημα μπορεί να συνδέεται με τις διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν για το ελληνικό χρέος.Το άρθρο αρχικά έκανε αναφορά στον κ. Γιάννη Συγγελάκη, ο πατέρας του οποίου ήταν εκ των 400 και πλέον εκτελεσθέντων στο χωριό Αμιράς της Κρήτης, από τους Γερμανούς στρατιώτες κατά τη διάρκεια της Κατοχής.
Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, η «ΝΥΤ» επεσήμανε: Ο Γ. Συγγελάκης ήταν 7 ετών τότε και ακόμη θέλει να «εξοφλήσει». «Μπορεί κάποιοι από εμάς να μην έχουμε πληρώσει τους φόρους μας», δήλωσε ο ίδιος, στεκόμενος δίπλα στο ελαιόδεντρο, στο οποίο σκοτώθηκε ο πατέρας του 70 χρόνια πριν, «αλλά αυτό δεν είναι τίποτε σε σύγκριση με αυτά που έκαναν εκείνοι».
Η κυβέρνηση της Ελλάδας έχει συντάξει ένα 80σέλιδο πόρισμα σχετικά με τις γερμανικές αποζημιώσεις και ένα τεράστιο, κατοχικό δάνειο το οποίο δεν αποπληρώθηκε. Το πόρισμα στάλθηκε στο Νομικό Συμβούλιο του κράτους. Ωστόσο, παραμένει ασαφές αν θα υπάρξει πίεση προς τη Γερμανία.
Πολιτικοί αναλυτές λένε ότι η κυβέρνηση δεν θα κινηθεί ενάντια στη Γερμανία που έχει συνεισφέρει τα περισσότερα στη διάσωση.
Αλλοι, όμως πιστεύουν ότι οι διεκδικήσεις, κυρίως για το κατοχικό δάνειο, μπορεί να αποτελέσει ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί τους επόμενους μήνες που αναμένονται οι συζητήσεις για το ελληνικό χρέος.
Ισως να μην ήταν «ατύχημα» που το πόρισμα διέρρευσε στον ελληνικό Τύπο τη μέρα των γερμανικών εκλογών, στις 22 Σεπτεμβρίου. «Μπορώ να δω μία δύσκολη πολιτική κατάσταση για τους Γερμανούς να ελαφρύνουν τους όρους για εμάς. Οπότε, αντίθετα συμφωνούν να αποπληρώσουν το κατοχικό δάνειο. Ισως είναι πιο εύκολο να το ‘πουλήσουν’ αυτό στον γερμανικό λαό», ανέφερε υψηλόβαθμος Ελληνας αξιωματούχος, ανώνυμα.
Το Βερολίνο δεν έχει δώσει ενδείξεις ότι κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ στην Ελλάδα το ζήτημα συνεχίζει να προκαλεί αντιδράσεις.
Ο Αλέξης Τσίπρας του ΣΥΡΙΖΑ, αναφέρεται στο ζήτημα ανά την Ελλάδα, υποσχόμενος δράση για τις αποζημιώσεις και κερδίζοντας χειροκροτήματα.
Το ποσό ποικίλει. Συχνά τοποθετείται στα 220 δισ. δολάρια, μόνο για τις ζημιές στην υποδομή της χώρας, σύμφωνα με τον Μανώλη Γλέζο. Σχεδόν το μισό του ελληνικού χρέους. Το Εθνικό Συμβούλιο για τις Αποζημιώσεις, ζητά περισσότερα από 677 δισ. δολάρια, συνυπολογίζοντας και κλοπές έργων τέχνης, ζημιές στην Οικονομία, το κατοχικό δάνειο και ατομικές διεκδικήσεις.
Αλλά και το ποσό του δανείου αυτού είναι υπό αμφισβήτηση. Η συντηρητική εκτίμηση αναφέρεται σε μόλις 24 δισ. δολάρια.
Δεν είναι δύσκολο να δει κανείς γιατί το ζήτημα είναι τόσο ελκυστικό για πολλούς Ελληνες. Προσφέρει, αν μη τι άλλο, μία ευκαιρία νίκης έναντι των Γερμανών. Η περηφάνια των Ελλήνων έχει πληγεί σκληρά τα τελευταία χρόνια. Ορισμένοι πιστεύουν ότι οι αξιωματούχοι της χώρας είναι μαριονέτες, που επιβάλουν ό,τι προστάζει η τρόικα.
Ειδικοί λένε ότι η γερμανική κατοχή στην Ελλάδα ήταν βάρβαρη. Η Γερμανία επίτασσε τρόφιμα από την Ελλάδα, ακόμη και όταν επικρατούσε πείνα στη χώρα. Σχεδόν 300.000 έχασαν τη ζωή τους από λιμοκτόνησαν ώς το τέλος του πολέμου.
Στην Ελλάδα υπήρχε ενεργό αντιστασιακό κίνημα, που προκάλεσε τρομερά αντίποινα, όπως στον Αμιρά. Ιστορικοί πιστεύουν ότι 1.500 χωριά εξολοθρεύτηκαν έτσι. Η χώρα μεταπολεμικά πήρε ελάχιστες αποζημιώσεις. Οι σύμμαχοι επικεντρώθηκαν στο χτίσιμο της Γερμανίας, μη θέλοντας να επιβάλουν εκ νέου συντριπτικές ρήτρες επανορθώσεων, όπως μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τα χρόνια πέρασαν. Η Γερμανία άλλαξε. Αλλά ορισμένες οργανώσεις στην Ελλάδα, πιστεύουν ακόμη ότι το Βερολίνο χρωστάει στα θύματά του, ενώ κάποιες άλλες, θεωρούν ότι όπως τη «γλύτωσε» τότε, θα πρέπει τώρα να είναι πιο γενναιόδωρο.
Στην περίπτωση του Διστόμου, υπήρξε δικαστική νίκη για αποζημίωση 38 εκατ. δολαρίων. Αλλά η ελληνική κυβέρνηση με τη σειρά της ποτέ δεν έχει δώσει άδεια για διεκδίκηση γερμανικής περιουσίας στην Ελλάδα.
Η Χριστίνα Σταμούλη, ο πατέρας της οποίας ήταν δικηγόρος στην υπόθεση, είπε πως πολλοί ηλικιωμένοι στην Ελλάδα μόνο πρόσφατα έχουν αρχίσει να λένε τι έγινε στον πόλεμο, σε ορισμένες περιπτώσεις επειδή γέροι Γερμανοί, έφτασαν στα χωριά τους, με τα εγγόνια τους, ζητώντας συγχώρεση.
«Εντάξει, απολογηθείτε, αλλά περιμένουμε δράσεις», υπογράμμισε.
Η Γερμανία δύσκολα θα θελήσει να δώσει αποζημιώσεις στην Ελλάδα, λένε οι ειδικοί, καθώς και άλλες χώρες θα ακολουθήσουν. Αλλά η Ελλάδα ίσως έχει μία καλή ευκαιρία με το κατοχικό δάνειο. «Το ασυνήθιστο με το δάνειο είναι ότι υπάρχει γραπτή συμφωνία», είπε η Κατερίνα Κράλοβα, συγγραφέας του βιβλίου «In the Shadow of Occupation: The Greek-German Relations During the Period 1940-2010».
«Σε άλλες χώρες οι Γερμανοί απλά πήραν χρήματα», διευκρίνισε.
Η κυβέρνηση κινείται μέσω της διπλωματικής οδού και του Διεθνούς Δικαίου. Για αυτούς που επεβίωσαν της σφαγής του Αμιρά, ακολούθησε η πείνα. Ο κ. Συγγελάκης θυμάται ότι η μητέρα του ζητιάνευε για βρώσιμα χόρτα για να ταΐσει τα παιδιά της. Δεν είχε παπούτσια, μέχρι που έφτασε στην εφηβεία.
«Τότε μας κατέστρεψαν με τα όπλα. Σήμερα το κάνουν οικονομικά», είπε ο κ. Συγγελάκης, με θυμό.
Πηγή: Εθνικός Κήρυξ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου