Το όραμα και οι στόχοι των «Φιλελλήνων» του Πανεπιστημίου Βοστώνης

Του Θεόδωρου Καλμούκου

ΒΟΣΤΩΝΗ. Η Βοστώνη λογίζεται μία από τις κορυφαίες πόλεις των Ηνωμένων Πολιτειών και του κόσμου της ακαδημαϊκότητας, της πνευματικής καλλιέργειας και ανθοφορίας λόγω των πολλών και καλών κολεγίων και Πανεπιστημίων της. Ανάμεσα τους οποία διακρίνεται το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης ή Boston University όπως είναι ευρύτερα γνωστό, απέκτησε πριν λίγα χρόνια έναν δυνατό πνεύμονα Ελληνισμού και Φιλελληνισμού, τον Οργανισμό «Φιλέλληνες» και κατ’ επέκταση το «Πρόγραμμα Φιλελλήνων».
Τον ίδρυσαν το έτος 2012 οι καθηγητές Ελληνικών και Κλασσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Βοστώνης Κέλυ Πολυχρονίου και Jay Samons. Σε συνέντευξη της στον «Εθνικό Κήρυκα» η Δρ. Πολυχρονίου, απαντώντας στην ερώτηση πώς γεννήθηκε η ιδέα και πώς πραγματοποιήθηκε, είπε πως «ήταν επιτακτική η ανάγκη ύπαρξης ενός Οργανισμού που θα έφερνε κοντά ακαδημαϊκούς δασκάλους, φοιτητές, αποφοίτους και ηγέτες στα κοινά για την προαγωγή της εκτίμησης του ελληνικού πολιτισμού».

Αναφορικά με τους στόχους αυτής της πρωτοβουλίας, επισήμανε ότι «ο μεγάλος στόχος της πρωτοβουλίας μας είναι η προαγωγή της εκτίμησης απέναντι στον ελληνικό πολιτισμό και την αδιάλειπτη ιστορική του διαδρομή από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι επιδιώκουμε την προβολή της ελληνικής κουλτούρας σαν μια ενιαία και συνεχή παράδοση, που εκτείνεται πάνω από 4.000 χρόνια και η οποία έχει επηρεάσει και έχει επηρεαστεί από πολλούς άλλους πολιτισμούς. Επειδή η ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία έχουν μια τόσο μακρά και αδιάσπαστη ιστορία και επειδή υπήρξαν ένας από τους πιο πετυχημένους φορείς των δυτικών αξιών, πιστεύουμε ότι απαιτούν και αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής. Η μελέτη τους μας επιτρέπει να δούμε τον τρόπο, με τον οποίο η Δύση έχει αναπτυχθεί και εξελιχθεί στο πέρασμα του χρόνου, καθώς και τις οικουμενικές ιδέες στις δυτικές αξίες, όπως, για παράδειγμα, εκείνη της αρετής».
Στην ερώτηση σε ποιους απευθύνεστε, είπε «σ’ εκείνους και εκείνες -εντός και εκτός της Ελληνοαμερικανικής Κοινότητας και εκείνης του Πανεπιστημίου της Βοστώνης- που εκφράζουν την προθυμία να ενστερνιστούν τα πανανθρώπινα ιδανικά του Ελληνισμού και να αγωνιστούν μαζί μας για της επίτευξη του προαναφερθέντος στόχου της πρωτοβουλίας μας. Προσκαλούμε όλες και όλους».

Σχετικά με την ανταπόκριση των φοιτητών, είπε πως «ήταν εξαιρετική. Οι φοιτητές και φοιτήτριές μας πλαισίωσαν τους ‘Φιλέλληνες’ με μεγάλο ενθουσιασμό και πολύ γρήγορα απέκτησαν ηγετικούς ρόλους στην οργάνωση και πραγματοποίηση των κάθε λογής εκδηλώσεων. Επίσης, συνέδραμαν τα μέγιστα στην προβολή του προγράμματός μας μέσα από το facebook και το twitter. Εδώ θα ήθελα να τονίσω ότι η πρώτη μου προτεραιότητα ήταν η εμπλοκή των φοιτητών μας στον Οργανισμό μας. Γι’ αυτό τον λόγο, πρότεινα -και έγινε αποδεκτό- την ίδρυση του BU Philhellenes Student Association, ενός φοιτητικού σώματος που είναι αφιερωμένο στους σκοπούς του Οργανισμού μας».
Οσον αφορά το τι διαλαμβάνει το πρόγραμμα και σε ποιους απευθύνεται, τόνισε πως «το Πρόγραμμα στοχεύει στην προώθηση του ελληνικού πολιτισμού και ιστορίας από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας με την αποστολή φοιτητών στην Ελλάδα για τη μελέτη της ελληνικής γλώσσας και κουλτούρας. Εδώ και δύο χρόνια (2013, 2014, 2015), ο Οργανισμός των Φιλελλήνων στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης οργανώνει ένα καλοκαιρινό πρόγραμμα στο Αμερικανικό Κολέγιο της Ελλάδας στην Αθήνα (DEREE College). Φοιτητές από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης και άλλα πανεπιστήμια παρακολουθούν μαθήματα στη Νέα Ελληνική Γλώσσα, Αρχαία Ελληνικά, Ελληνική Ιστορία και Ιστορία Αθηναϊκής Τέχνης από καθηγητές του Πανεπιστημίου της Βοστώνης και του Αμερικανικού Κολεγίου.
Εδώ θα ήθελα να τονίσω ότι έχουμε κατορθώσει μέχρι τώρα να καλύπτουμε με υποτροφίες σημαντικό μέρος των εξόδων όλων ανεξαιρέτως των φοιτητών μας στην Ελλάδα. Τα χρήματα για τις υποτροφίες συγκεντρώνονται μέσα από την πραγματοποίηση εκδηλώσεων και την ευγενική αρωγή δωρητών».
Σχετικά με την ανταπόκριση της Ομογένειας είπε, πως «ήταν άμεση και η συνδρομή της σημαντική».

Στο Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών σύμφωνα με την Δρα Πολυχρονίου «φοιτούν 64» και συμπλήρωσε «περισσότεροι τώρα από ποτέ». Είπε ακόμα πως «έχουμε κάνει σημαντικές αλλαγές στο προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών και σχεδιάσαμε νέα μαθήματα, όπως ο «Σύγχρονος Ελληνικός Πολιτισμός και Κινηματογράφος» και ένα μάθημα (με τον Καθηγητή Samons) με θέμα «Καβάφης και Ιστορία».
Την ερχόμενη εβδομάδα 18 φοιτητές και φοιτήτριες αναχωρούν για την Ελλάδα. Είπε ότι «παραμένουν στην Ελλάδα για πέντε εβδομάδες, μέχρι το τέλος του Ιουλίου. Διαμένουν στα όμορφα διαμερίσματα του Αμερικανικού Κολεγίου, το οποίο προσφέρει ένα ασφαλές και όμορφο περιβάλλον με φοβερές εγκαταστάσεις. Παίρνουν δύο μαθήματα, Ιστορία Τέχνης και Ελληνική Γλώσσα ή Ιστορία. Επισκέπτονται σημαντικούς ιστορικούς και πολιτιστικούς τόπους, όπως οι Mυκήνες, η Αρχαία Κόρινθος, η Επίδαυρος, η Νεμέα, το Ναύπλιο, οι Δελφοί, ο Μαραθώνας, καθώς και πολλά νησιά, συμπεριλαμβανομένων του Πόρου, της Αίγινας και Υδρας. Στην Επίδαυρο θα δούμε ένα θεατρικό έργο και στην Αθήνα φροντίζουμε να τους πάμε για μια συναυλία στο Ηρώδειο. Το πρόγραμμα είναι μια πνευματική πρόκληση, που έχει σχεδιαστεί κατά τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε να επιτρέπει στους φοιτητές να γνωρίσουν την Ελλάδα και τον Ελληνισμό στο σύγχρονο αλλά και ιστορικό τους πλαίσιο. Οι φοιτητές κερδίζουν ακαδημαϊκές μονάδες εκπαίδευσης που αντιστοιχούν σε δύο κολεγιακά μαθήματα.
Η Κέλυ Πολυχρονίου είναι κάτοχος πτυχίου γερμανικής γλώσσας και λογοτεχνίας από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και μεταπτυχιακού διπλώματος στην Εφαρμοσμένη Γλωσσολογία από το Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης στη Βοστώνη. Πριν πάει στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης (BU), είχε διδάξει μαθήματα ξένων γλωσσών στα πανεπιστήμια Τufts, UMass, Northeastern και άλλα ιδρύματα. Είπε πως «λατρεύω τις γλώσσες. Το 2003 προσλήφθηκα από το BU να διδάξω Γερμανικά. Το 2006, το Τμήμα Κλασσικών Σπουδών στο BU αναζητούσε έναν καθηγητή στα Νέα Ελληνικά και αμέσως έστειλα την αίτησή μου. Είχα το όραμα να συμβάλω στη δημιουργία ενός πολύ δυνατού προγράμματος, που θα ξεκινούσε από την γλώσσα και θα απλωνόταν στον πολιτισμό. Πήρα τη θέση και με την τεράστια υποστήριξη του μεγάλου Φιλέλληνα και Μέντορά μου καθηγητή Jay Samons, ο οποίος ήταν και ο πρόεδρος του Τμήματος, κατόρθωσα να μεταμορφώσω το προπτυχιακό πρόγραμμα, να πετύχω τη συμμετοχή της φοιτητικής και Ελληνοαμερικανικής Κοινότητας στις προσπάθειές μας και να προωθήσω το όραμά μου στους κόλπους της ακαδημαϊκής κοινότητας.

Ετσι, επιτεύχθηκε, σχετικά γρήγορα, η αύξηση των φοιτητών στα προγράμματά μας και ξεκινήσαμε μια παράδοση πραγματοποίησης εκδηλώσεων για την προβολή του έργου μας και την άντληση χρηματικής υποστήριξης. Οι ‘BU Φιλέλληνες’ αποτελούν το σημείο συνάντησης όλων των προσπαθειών μας τα τελευταία χρόνια. Για μένα είναι το έργο της ζωής μου. Να κατορθώσω να δω τις πανανθρώπινες ελληνικές αξίες και ιδανικά να ριζώνουν στις καρδιές των νέων ανθρώπων, των φοιτητών μας, απ’ όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Να μπορέσουμε μέσα από τον οργανισμό μας να δημιουργήσουμε τους αυριανούς Φιλέλληνες, που τόσο πολλή ανάγκη έχει η πατρίδα μας. Αλλωστε, οι Φιλέλληνες ήσαν, είναι και θα είναι η μεγάλη δύναμη υποστήριξης της πατρίδας μας στο πέρασμα του χρόνου. Ο Φιλελληνισμός είναι μια πολύτιμη και διαχρονική οικουμενική αξία».
Μιλώντας για το μέλλον των Νεοελληνικών Σπουδών στην Αμερική, είπε ότι «δεν είμαι αρκετά αισιόδοξη. Η Επιστήμη και Τεχνολογία έχουν σαρώσει τα πάντα στο πέρασμά τους. Οι άνθρωποι ζουν μέσα σ’ ένα στροβιλισμό. Βομβαρδίζονται από κάθε λογής πληροφορίες και ταυτόχρονα είναι μπλεγμένοι σε πολλά πράγματα.

Προσπαθούν να οργανώσουν τη γνώση τους, αλλά η ζωή τους είναι εντελώς ανοργάνωτη. Κι αυτό γιατί υπάρχει έλλειψη σοφίας, που μπορεί να αποκτηθεί μέσα από τη μελέτη των κλασσικών κειμένων. Λύνουμε πολύπλοκα προβλήματα, αλλά αδυνατούμε να πορευτούμε καλά μέσα στη ζωή. Τα πράγματα είναι εξόχως απλά. Μονάχα με τη γενναιόδωρη αρωγή δωρητών θα κατορθώσουμε να αναγεννήσουμε τα προγράμματα Κλασσικών Σπουδών στα ακαδημαϊκά ιδρύματα. Ακόμα κι αν αυτό επιτευχθεί, θα πρέπει να γίνει με σχέδιο. Η αναβίωση των Κλασσικών Σπουδών δεν μπορεί να γίνει αγνοώντας την πραγματικότητα, γιατί αυτή είναι κομμάτι μιας συνεχούς πορείας του ανθρώπινου πνεύματος που, ουσιαστικά, είχε ως σημείο αφετηρίας τους Κλασσικούς χρόνους. Τα νέα προγράμματα θα πρέπει να φέρουν κοντά τον Δημόκριτο με τη σύγχρονη Ατομική Φυσική, τον Ιπποκράτη με τη σύγχρονη Ιατρική, τον Αριστοτέλη με τη σύγχρονη επιστήμη. Μονάχα αν συνδέσουμε τα επιτεύγματα της Κλασσικής περιόδου με το σήμερα θα κατορθώσουμε να αναγεννήσουμε τις Κλασσικές σπουδές. Με τις ευγενικές δωρεές χορηγών, φιλανθρώπων και Φιλελλήνων μπορούν να δημιουργηθούν νέες έδρες και ερευνητικά προγράμματα στα Πανεπιστήμια. Οι σπουδές ξένων γλωσσών έχουν δεχτεί μεγάλα χτυπήματα σ’ όλη τη χώρα από τα σχολεία τα οποία δεν τονίζουν τη σημασία εκμάθησης ξένων γλωσσών και των Ανθρωπιστικών Επιστημών. Τα προγράμματα στην Ελλάδα μάς βοηθούν να προωθήσουμε την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό εδώ, αλλά χρειαζόμαστε επίσης την υποστήριξη των ατόμων και των θεσμών. Δεν μπορούμε να θεωρήσουμε ως αυτονόητο, ότι η ελληνική γλώσσα και οι ελληνικές σπουδές θα συνεχιστούν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρέπει να υπενθυμίσουμε σε όλους το σημαντικό ρόλο που έχει παίξει ο Ελληνισμός και μπορεί να συνεχίσει να παίζει στην ανάπτυξη της αμερικανικής κοινωνίας και δημοκρατίας και πως όλοι μπορούμε και οφείλουμε να βοηθήσουμε στην προσπάθεια αυτή».
Η Δρ. Πολυχρονίου χαρακτήρισε τον «Εθνικό Κήρυκα» ως «την εφημερίδα όλων των Ελλήνων και Φιλελλήνων της Αμερικής».

Πηγή: Εθνικός Κήρυξ