Με άρθρο τους η Κοντολίζα Ράις και ο Ρόμπερτ Γκέιτς επικρίνουντη στρατηγική της Ουάσιγκτον και προτείνουν αλλαγή πλεύσης
Η Κοντολίζα Ράις, υπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση Τζορτζ Μπους, και ο Ρόμπερτ Γκέιτς, υπουργός Αμυνας στην πρώτη κυβέρνηση Μπαράκ Ομπάμα, με άρθρο τους στην «Washington Post» διατύπωσαν τις απόψεις τους για τις εξελίξεις που δημιούργησε η εμπλοκή της Ρωσίας στη Συρία. Γράφουν:
«Απορούν πολλοί στην Ουάσιγκτον, στο Λονδίνο, στο Βερολίνο, στην Αγκυρα κ.α. Πώς είναι δυνατόν ο Βλαντίμιρ Πούτιν με συρρικνωμένη οικονομία και δεύτερης κατηγορίας στρατό να συνεχίζει να υπαγορεύει την πορεία των γεωπολιτικών γεγονότων; Είτε είναι η Ουκρανία είτε η Συρία, ο ρώσος πρόεδρος έχει πάντοτε το πάνω χέρι.
Καμιά φορά η απάντηση είναι αποφατική: "Είναι ένδειξη αδυναμίας". Είτε ευσεβών πόθων: "Θα μετανιώσει για την απόφαση να επέμβει. Η Ρωσία είναι αδύνατον να κερδίσει". Είτε πανικού: "Τώρα μια επικίνδυνη κατάσταση γίνεται χειρότερη". Και, τέλος, η απάντηση είναι παραίτηση: "Ισως οι Ρώσοι καταφέρουν να συμβάλουν στη σταθεροποίηση της κατάστασης, οπότε αυτό θα μας βοηθούσε στον πόλεμο εναντίον του Ισλαμικού Κράτους".
Το γεγονός είναι ότι ο Πούτιν, παρά το εξασθενημένο χέρι του, παίζει θαυμάσια το έργο του επειδή γνωρίζει ακριβώς τι θέλει να πετύχει. Δεν σταθεροποιεί την κατάσταση σύμφωνα με τις δικές μας αντιλήψεις περί σταθερότητας. Προασπίζει τα συμφέροντα της Ρωσίας διατηρώντας στην εξουσία τον σύρο πρόεδρο Μπασάρ αλ Ασαντ. Ούτε πρόκειται για το Ισλαμικό Κράτος. Οποιαδήποτε επαναστατική ομάδα είναι εναντίον των ρωσικών συμφερόντων αποτελεί για τη Μόσχα τρομοκρατική οργάνωση. Το έχουμε δει αυτό στην Ουκρανία. Τώρα το βλέπουμε, με πιο επιθετική μορφή, στη Συρία - με συνεχείς βομβαρδισμούς και επιθέσεις με πυραύλους.
Ο Πούτιν δεν είναι αισθηματίας. Αν ο Ασαντ τού γίνει βάρος, πολύ άνετα θα κινηθεί και θα τον αντικαταστήσει με κάποιον άλλον, αρεστό στη Μόσχα. Επί του παρόντος όμως οι Ρώσοι πιστεύουν, όπως και οι Ιρανοί, ότι μπορούν να διασώσουν τον Ασαντ. Ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι λέγουν ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη συριακή κρίση. Αυτό είναι αλήθεια, αλλά η Μόσχα πιστεύει ότι η διπλωματία ακολουθεί το τι έχει συντελεστεί και όχι το αντίστροφο. Ετσι η Ρωσία και το Ιράν δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες. Μόλις η στρατιωτική επέμβαση κάνει την κούρσα της να περιμένουμε πρόταση ειρήνης από τη Μόσχα, η οποία θα εκφράζει τα συμφέροντά της και, φυσικά, θα περιλαμβάνει την εξασφάλιση της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στη βάση Ταρτούς.
Ας μην ξεχνούμε ότι Μόσχα και Ουάσιγκτον διαφέρουν σε αυτό που εμείς θεωρούμε επιτυχία. Οι Ρώσοι έχουν δείξει προθυμία να αποδεχθούν, ακόμη και να ενθαρρύνουν, τη δημιουργία αποτυχημένων κρατών και νεκρωμένων συγκρούσεων - στη Γεωργία, στη Μολδαβία, στην Ουκρανία. Γιατί όχι και στη Συρία; Αν οι άνθρωποι της Μόσχας μπορούν να κυβερνούν σε ένα μόνο κομμάτι του κράτους αλλά είναι αδύνατον σε οποιονδήποτε άλλον να κυβερνήσει το υπόλοιπο, καμία αντίρρηση.
Ούτε και τους είναι πρόβλημα οι συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού. Ο ρωσικός ορισμός της επιτυχίας δεν περιέχει το στοιχείο της έγνοιας για τον πληθυσμό της Συρίας. Οι πρόσφυγες; - αυτό είναι πρόβλημα της Ευρώπης. Μεγαλύτερος φατριασμός - ε, λοιπόν; Πρόκειται για τη Μέση Ανατολή. Βάλλεται ο πληθυσμός με υπερβόμβες και τα χημικά του Ασαντ, τα οποία, υποτίθεται, απαγορεύονται δυνάμει συμφωνίας την οποία η Μόσχα διαπραγματεύθηκε; - πολύ κακό!
Η κίνηση του Πούτιν στη Συρία είναι παλιομοδίτικη πολιτική μεγάλης δύναμης. (Μάλιστα, συμβαίνει και αυτό στον 21ο αιώνα.) Εχει ένα κέρδος στο εσωτερικό για αυτόν, αλλά όχι στην εξωτερική εικόνα του. Η εσωτερική και η εξωτερική πολιτική της Ρωσίας ήταν ανέκαθεν συνυφασμένες. Η Ρωσία νιώθει ισχυρή στο εσωτερικό όταν είναι ισχυρή στο εξωτερικό - αυτό προπαγανδίζει ο Πούτιν στο εσωτερικό και ο ρωσικός λαός το χάφτει, επί του παρόντος τουλάχιστον. Η Ρωσία είναι μεγάλη δύναμη, δικαιολογημένα, αλλά τι άλλο κρύβεται εδώ; Πότε ήταν η τελευταία φορά που αγοράσατε ένα ρωσικό προϊόν εκτός από πετρέλαιο; Η Μόσχα πάλι παίζει ρόλο στη διεθνή πολιτική και οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις είναι ζωντανές.
Ας καταλάβουμε ότι το να σαρκάζουμε τον Πούτιν πως έκανε κακή επιλογή είναι πολύ ασθενικό επιχείρημα. Η τελευταία φορά που οι Ρώσοι λυπήθηκαν για μια εξωτερική περιπέτεια ήταν στο Αφγανιστάν. Αλλά αυτό έγινε μόνο όταν ο Ρόναλντ Ρίγκαν εξόπλισε τους αφγανούς μουτζαχεντίν με πυραύλους Stinger που άρχισαν να καταρρίπτουν τα ρωσικά αεροπλάνα και τα ελικόπτερα. Μόνο τότε μια εξουθενωμένη Σοβιετική Ενωση υπό τονΜιχαήλ Γκορμπατσόφ, ο οποίος ενδιαφερόταν "να τα βρει" με τη Δύση, αποφάνθηκε ότι το αφγανικό τόλμημα δεν άξιζε.
Τι να κάνουμε λοιπόν;
Πρώτον, πρέπει να απορρίψουμε το επιχείρημα ότι ο Πούτιν απλώς αντιδρά στη διεθνή αναταραχή. Αυτό το επιχείρημα υπονοεί ότι ο Πούτιν προσπαθεί να διατηρήσει ενωμένο το κρατικό σύστημα της Μέσης Ανατολής σε αντίβαρο του χάους που διογκώθηκε από τις επεμβάσεις των ΗΠΑ στο Ιράκ, στη Λιβύη και αλλού. Ο Πούτιν, πράγματι, αντιδρά στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Βλέπει ένα κενό το οποίο δημιουργήθηκε από τη διστακτικότητά μας να εμπλακούμε πλήρως σε χώρους όπως η Λιβύη και να παραμείνουμε στο Ιράκ. Ας μη βλέπουμε τον Πούτιν ως υπερασπιστή της διεθνούς σταθερότητας.
Δεύτερον, πρέπει και εμείς να βάλουμε κάτι στην περιοχή. Οι ζώνες ανοικτών ουρανών και οι χώροι ασφαλείας για τον πληθυσμό δεν είναι ξεπερασμένες ιδέες. Είχαν αποτέλεσμα στο παρελθόν (προστάτευσαν τους Κούρδους 12 χρόνια από το τρομοκρατικό καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν) και δικαιούνται σοβαρή προσοχή. Θα εξακολουθήσουμε να έχουμε πρόσφυγες ώσπου ο λαός να νιώσει ότι είναι ασφαλής. Επίσης, ας είναι προς συζήτηση η παροχή δυναμικής υποστήριξης στις κουρδικές δυνάμεις, στις σουνιτικές φυλές και σε ό,τι απέμεινε από τις ειδικές μονάδες του Ιράκ.
Θα διασώσει ίσως τη λαθεμένη σημερινή στρατηγική μας. Αν κάνουμε σοβαρά τέτοια βήματα, θα ενισχυθούν και οι σχέσεις μας με την Τουρκία, οι οποίες παραπαίουν ως επακόλουθο της επέμβασης της Μόσχας. Με δυο λόγια, οφείλουμε να δημιουργήσουμε μια καλύτερη στρατιωτική ισορροπία δυνάμεων στον χώρο αν επιθυμούμε μια πολιτική λύση αποδεκτή από εμάς και από τους συμμάχους μας.
Τρίτον, πρέπει να "αποσυγκρουσιοποιήσουμε" τις στρατιωτικές δραστηριότητές μας από των Ρώσων. Αυτό είναι πολύ άσχημο και δεν θα έπρεπε να βρεθούμε σε μια τέτοια κατάσταση, αφού οι Ρώσοι επανειλημμένα μας προειδοποίησαν να μην μπούμε στον δρόμο τους. Οφείλουμε όμως να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να αποφύγουμε κάποιο επεισόδιο μεταξύ μας. Υπό την προϋπόθεση ότι και ο Πούτιν συμμερίζεται την ανησυχία μας.
Τέλος, πρέπει να δούμε τον Πούτιν όπως είναι στην πραγματικότητα. Ας σταματήσουμε το κουβεντολόι ότι θέλουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τα ρωσικά κίνητρα. Οι Ρώσοι γνωρίζουν τους αντικειμενικούς στόχους τους πολύ καλά. Εξασφάλιση των συμφερόντων τους στη Μέση Ανατολή με κάθε δυνατό μέσο. Υπάρχει κάτι εδώ που δεν είναι σαφές; Που δεν το κατανοούμε;».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου