Η διαπραγμάτευση κατέρρευσε, ζήτω η... διαπραγμάτευση

Παρασκευή, 25 Νοεμβρίου, 2016Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ ΣΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ

Αποφασισμένος να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για να ξεκινήσει και πάλι ο διάλογος από το σημείο όπου σταμάτησε (και όχι με άλλους, νέους όρους ή άλλες αφετηρίες) εμφανίστηκε χθες το βράδυ, ενώπιον του λαού της Κύπρου, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης.

«Παρά την απογοήτευση, είμαι αποφασισμένος και έτοιμος να προβώ σε όλα τα απαραίτητα διαβήματα προκειμένου να επαναρχίσει ο διάλογος», τόνισε ο 70χρονος ηγέτης κατά την πρώτη δημόσια τοποθέτησή του μετά το ναυάγιο των συνομιλιών στο Μον Πελεράν της Ελβετίας.

Ο κ. Αναστασιάδης προχώρησε χθες σε διακαναλική συνέντευξη-διάγγελμα προς τον κυπριακό λαό, με στόχο να ξεκαθαρίσει το πώς φτάσαμε έως εδώ (στην ενδεχομένως προσωρινή δηλαδή κατάρρευση των συνομιλιών) αλλά και το προς τα πού οδεύουμε. «Δεν είναι επιθυμία μου να μπω σε μια διαδικασία επίρριψης ευθυνών... αλλά δεν θα αφήσω αναπάντητους ισχυρισμούς που θέλουν την ευθύνη να βαραίνει την ελληνοκυπριαή πλευρά», ξεκαθάρισε ο Πρόεδρος της Κύπρου, προτού μπει σε λεπτομέρειες για τις «απαράδεκτες» και «μη εποικοδομητικές» θέσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς, αλλά και για την «άριστη συνεργασία» που είχε με τον Ελληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.

Αποδίδοντας ευθύνες εκεί όπου πραγματικά αναλογούν, ο Ελληνοκύπριος ηγέτης κάλεσε την Τουρκία να αποδείξει «εμπράκτως» ότι επιθυμεί την επίλυση της κυπριακής διένεξης, μέσα από κινήσεις που θα συμβάλουν στην προοπτική μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης. Ως προς την ευθύνη για την κατάρρευση των συνομιλιών στην Ελβετία, ο κ. Αναστασιάδης ξεκαθάρισε ότι αυτή βαρύνει την τουρκοκυπριακή πλευρά που έδρασε «κατ' αντίθεση με όσα συμφωνήθηκαν» και «δεν επέδειξε την απαραίτητη ευελιξία».

Αναφερόμενος στα τρία βασικά κριτήρια του εδαφικού (έκταση εδάφους, έκταση ακτογραμμής, αριθμός προσφύγων που θα επιστρέψουν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση), ο πρόεδρος υπογράμμισε ότι ο ίδιος απέδειξε τις καλές προθέσεις του. Αποδέχθηκε τον καθορισμό κριτηρίων «με ελαφρά απόκλιση» και εμφανίστηκε διατεθειμένος να εξετάσει ειδικές ρυθμίσεις για το καθεστώς των Τουρκοκυπρίων που θα παρέμεναν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση. Οι Τουρκοκύπριοι ωστόσο υπαναχώρησαν.

Συμβιβαστικές προτάσεις
«Κατέθεσα συμβιβαστικές προτάσεις έως και την τελευταία στιγμή. Θα ήμουν διατεθειμένος να αποδεχθώ αριθμούς προσφύγων μεταξύ 78.000 έως 92.000, αλλά, κατ' αντίθεση με όσα συμφωνήθηκαν, η τουρκοκυπριακή πλευρά δεχόταν μόνο 55.000 ή το ανώτατο 65.000», σημείωσε ο κ. Αναστασιάδης, βλέποντας μια «εμφανή πρόθεση» εκ μέρους των Τουρκοκυπρίων «για διασύνδεση του εδαφικού με την ασφάλεια και τις εγγυήσεις».

Παρά το ναυάγιο των συνομιλιών στο Μον Πελεράν της Ελβετίας, ο Νίκος Αναστασιάδης (δεξιά) προτίθεται να επιστρέψει στο τραπέζι των συνομιλιών με τον Μουσταφά Ακιντζί, υπό τον όρο ότι δεν θα τεθούν νέοι όροι ή άλλες αφετηρίες

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ξεκαθάρισε ότι δεν πρόκειται να πάει σε μια πολυμερή διάσκεψη χωρίς προηγουμένως να έχει υπάρξει συμφωνία στο εδαφικό, συντασσόμενος έτσι πλήρως ως προς αυτό το θέμα με την Αθήνα. «Υπήρξε άριστη συνεργασία με τον Ελληνα πρωθυπουργό. Θέλω να το κάνω ξεκάθαρο, η στήριξή του ήταν αμέριστη. Σε καμία στιγμή δεν δημιούργησε η ελληνική πλευρά αδιέξοδο», υπογράμμισε με νόημα ο κ. Αναστασιάδης, δίνοντας έτσι απάντηση στα δημοσιεύματα που κατηγορούσαν την ελληνική κυβέρνηση για «παρεμβάσεις».

Ο Κύπριος ηγέτης χαρακτήρισε, αντιθέτως, «εύλογες» τις ανησυχίες της ελληνικής κυβέρνησης και «απαραίτητη προϋπόθεση» τη διαβούλευση με την Ελλάδα για την πολυμερή.

Αναφορικά με τις μελλοντικές εξελίξεις ξεκαθάρισε ότι «για να προχωρήσουμε μπροστά θα πρέπει να τηρούνται τα συμφωνηθέντα και οι προτάσεις να ανταποκρίνονται στις αρχές του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου». Κάλεσε την Τουρκία να αποδείξει εμπράκτως ότι επιθυμεί τη λύση, «εκτός και αν επιδίωξή της είναι το ναυάγιο ή ο έλεγχος της Κύπρου», διευκρινίζοντας μάλιστα ότι «η μη λύση δεν είναι λύση» και απορρίπτοντας ένα σχέδιο Β που ίσως να οδηγούσε «στην πραγμάτωση των ενδεχομένως επιδιωκομένων από πλευράς Τουρκίας» (σ.σ.: σε μια προσάρτηση, δηλαδή, των Κατεχομένων).

Η ελληνική πλευρά
Μιλώντας νωρίτερα χθες από την Αθήνα, ο κ. Τσίπρας υπογράμμισε ότι για πρώτη φορά υπάρχουν οι προϋποθέσεις για επίλυση του Κυπριακού, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να συνεχιστεί η προσπάθεια και να καθοριστούν με προσοχή τα επόμενα βήματα. Σε ανάλογο πνεύμα ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, δήλωσε χθες από τη Θεσσαλονίκη: «Δουλεύουμε σταθερά για την ενότητα της Κύπρου και για τα δικαιώματα όλων των Κυπρίων. Το κυπριακό πρόβλημα πρέπει να λυθεί, αλλά όχι για να εξυπηρετηθούν τα γεωπολιτικά συμφέροντα τρίτων».

Ως φαίνεται, πάντως, οι διαπραγματεύσεις οδεύουν προς αποκατάσταση. Ολοι άλλωστε διεθνώς (ΕΕ, Ρωσία, ΟΗΕ, ΗΠΑ κ.ά.) ζητούν ανοιχτά την επανεκκίνηση των συνομιλιών. Ο ειδικός σύμβουλος του ΟΗΕ, Ε. Μ. Αϊντα, επιστρέφει στην Κύπρο τις επόμενες ημέρες. Ο κ. Αναστασιάδης είχε χθες τηλεφωνικές συνομιλίες με σειρά αξιωματούχων (Ντόναλντ Τουσκ, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, Μάρτιν Σουλτς, Τζο Μπάιντεν, Μπαν Κι Μουν), ζητώντας τη συμβολή τους προς την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθηθεί ώστε να καταστεί δυνατή η επανέναρξη του διαλόγου πάνω σε βάσιμες προοπτικές. Το μέλλον, ωστόσο, παραμένει αβέβαιο...

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ