Μπισκότα ολικής άλεσης που πωλούνται στα ράφια των σουπερμάρκετ περιέχουν 23 γραμμάρια λιπαρά ανά 100 γραμμάρια προϊόντος. Από αυτά τα 23 σχεδόν τα μισά (10,5) γραμμάρια είναι κορεσμένα. Πρόκειται για κακά λιπαρά, αφού η αυξημένη κατανάλωσή τους συνδέεται με την πρόκληση καρδιακών νοσημάτων και άλλων προβλημάτων υγείας. Κορεσμένα λιπαρά περιέχονται επίσης και σε μπάρες δημητριακών με γεύση σοκολάτα: 2 γραμμάρια ανά μερίδα και συνολικά 5 ανά 100 γραμμάρια.
Εδώ και χρόνια οι γιατροί και οι ειδικοί της διατροφής ενημερώνουν τους πολίτες να αποφεύγουν τη μεγάλη κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών. Όπως φαίνεται όμως και από τα δύο παραπάνω σνακ - που προβάλλονται ως υγιεινά - η αποφυγή κατανάλωσης κορεσμένων λιπαρών δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση.
Τα κακά λιπαρά κρύβονται σταδιακά σε όλο και περισσότερα τυποποιημένα τρόφιμα και μάλιστα σε αρκετά που αγοράζονται από τους γονείς για τα δώσουν ως ένα πρόχειρο - πλην ωφέλιμο όπως συχνά υπαινίσσεται στις συσκευασίες - κολατσιό στα παιδιά τους.
Κορεσμένα λιπαρά δηλαδή περιέχονται ακόμα και σε σνακς που μπορεί να θεωρούμε αθώα ή και υγιεινά για τη διατροφή μας. Ποιο συστατικό μειώνει όμως τη διατροφική τους αξία; Την απάντηση την δίνουν οι ειδικοί. Πολλά απ' αυτά είναι φορτωμένα με κορεσμένα λιπαρά διότι κατά την παρασκευή τους έχουν χρησιμοποιηθεί φυτικά έλαια χαμηλής διατροφικής αξίας όπως το φοινικέλαιο ή το λάδι καρύδας.
Στα περισσότερα τυποποιημένα προϊόντα
Ο κατάλογος με τα τυποποιημένα προϊόντα που περιέχουν κορεσμένα λιπαρά είναι μακρύς. Τα πιο επιβαρυμένα είναι συνήθως οι σοκολάτες, τα μπισκότα, τα κρουασάν, τα τσιπς. Όμως αν παρατηρήσει κανείς προσεκτικά τις συσκευασίες των τροφίμων θα διαπιστώσει πως κορεσμένα υπάρχουν και σε κράκερς, σε κριτσίνια, σε νιφάδες δημητριακών σε παραδοσιακές κατεψυγμένες πίτες (τυρόπιτες, σπανακόπιτες), ζωμούς και κέικ.
Για παράδειγμα, συσκευασμένο τζατζίκι - το οποίο περιέχει και φοινικέλαιο - έχει 4 γραμμάρια κορεσμένων λιπαρών ανά 100 προϊόντος και 2 ανά μερίδα. Επίσης κράκερς ολικής άλεσης (έχουν κι αυτά φοινικέλαιο), καθώς περιέχουν 5,5 γραμμάρια κορεσμένα και 0,6 ανά κράκερ.
«Όλα τα τυποποιημένα προϊόντα και ειδικά τα κρουασάν, τα ντόνατς, οι σοκολάτες, τα μπισκότα περιέχουν μεγάλη ποσότητα σε κορεσμένα λιπαρά» τονίζει ο ομότιμος καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης Αντώνης Καφάτος. Αυτές οι λιχουδιές που συνήθως προτιμούν οι μικροί καταναλωτές έχουν κακά λιπαρά επειδή φτιάχνονται με γαλακτοκομικά και κακάο, που εκ των πραγμάτων αποτελούν πηγή κορεσμένων λιπαρών αλλά και διότι «περιέχουν φοινικέλαιο ή λάδι καρύδας. Το μεν φοινικέλαιο έχει έως 50% κορεσμένα λιπαρά και το λάδι καρύδας έως 80%» εξηγεί ο καθηγητής. Συμπληρώνει ακόμη πως αυξημένες ποσότητες κορεσμένων λιπαρών περιέχονται και στα γεύματα των εστιατορίων γρήγορου φαγητού είτε μαγειρεύονται για παιδιά είτε για ενηλίκους.
Οι κίνδυνοι για την υγεία από την αλόγιστη κατανάλωση αυτών των κακών λιπαρών είναι σημαντικοί, λέει ο καθηγητής. «Τα κορεσμένα λιπαρά αυξάνουν τις λιποπρωτεΐνες στο αίμα, δηλαδή την κακή χοληστερόλη (LDL). Είναι αυτή που κλείνει τις αρτηρίες (στένωση) και ειδικά τις στεφανιαίες, της καρδιάς. Συνεπώς, η αύξηση των κορεσμένων λιπαρών συνδέεται με την εκδήλωση καρδιακών προβλημάτων. Και στη χώρα μας είναι γνωστό πως η πρώτη αιτία θανάτου είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μάλιστα, ακόμη, μεγαλύτερους κινδύνους για την υγεία και την καρδιά προκαλούν τα τρανς λιπαρά (λιπαρά οξέα σε φυτικής προέλευσης λίπη και έλαια τα οποία έχουν υποστεί ειδική επεξεργασία - υδρογόνωση).
Τι να κάνουν οι καταναλωτές
Αυτό που πρέπει να κάνουν οι πολίτες προκειμένου να αποφύγουν την υπερκατανάλωση κορεσμένων λιπαρών και κατά συνέπεια και τα προβλήματα υγείας είναι μην αγοράζουν τυποποιημένα προϊόντα ή να αγοράζουν μόνο αυτά που περιέχουν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο στα συστατικά τους, επισημαίνει ο Αντώνης Καφάτος. «Αυτή είναι η βασική σύσταση. Θα πρέπει να προσανατολίσουν τη διατροφή τους σε φρούτα και λαχανικά. Και να τρώνε κυρίως σπιτικό φαγητό».
Οι καταναλωτές οφείλουν όμως, να προσέχουν και εκείνα τα προϊόντα που διαφημίζονται ως αγνά. Το παράδειγμα της παραδοσιακής τυρόπιτας - στην κατάψυξη του σουπερμάρκετ - ζυμωμένης με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο δείχνει ότι είναι εύκολο να παραπλανηθεί ένα μη εκπαιδευμένο μάτι. Και αυτό διότι μόνον αν κανείς διαβάσει προσεκτικά τα συστατικά θα διαπιστώσει ότι το φοινικέλαιο είναι μέρος της συνταγής.
Kαμπανάκι για την υγεία
Πρόσφατη έρευνα που φέρει την υπογραφή του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και βασίστηκε στην ανάλυση στοιχείων τριών δεκαετιών δείχνει ότι η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών (όταν δεν γίνεται με μέτρο) μπορεί να μειώσει τη διάρκεια της ζωής. Στη σχετική μελέτη που δημοσιεύθηκε στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση «Jama Internal Medicine» συμμετείχαν 126.233 εθελοντές οι οποίοι ήταν 40άρηδες όταν οι ερευνητές άρχισαν να παρακολουθούν τις διατροφικές τους συνήθειες. Περίπου 32 χρόνια αργότερα οι 33.304 από αυτούς έχασαν τη ζωή τους. Η κατανάλωση των κορεσμένων λιπαρών που υπάρχουν σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης (π.χ. κρέας, πλήρη γαλακτοκομικά, βούτυρο, αλλαντικά) και σε ορισμένα φυτικής προέλευσης όπως το φοινικέλαιο σχετίστηκε με την αύξηση κατά 8% των κινδύνου θανάτου.
Εδώ και χρόνια οι γιατροί και οι ειδικοί της διατροφής ενημερώνουν τους πολίτες να αποφεύγουν τη μεγάλη κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών. Όπως φαίνεται όμως και από τα δύο παραπάνω σνακ - που προβάλλονται ως υγιεινά - η αποφυγή κατανάλωσης κορεσμένων λιπαρών δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση.
Τα κακά λιπαρά κρύβονται σταδιακά σε όλο και περισσότερα τυποποιημένα τρόφιμα και μάλιστα σε αρκετά που αγοράζονται από τους γονείς για τα δώσουν ως ένα πρόχειρο - πλην ωφέλιμο όπως συχνά υπαινίσσεται στις συσκευασίες - κολατσιό στα παιδιά τους.
Κορεσμένα λιπαρά δηλαδή περιέχονται ακόμα και σε σνακς που μπορεί να θεωρούμε αθώα ή και υγιεινά για τη διατροφή μας. Ποιο συστατικό μειώνει όμως τη διατροφική τους αξία; Την απάντηση την δίνουν οι ειδικοί. Πολλά απ' αυτά είναι φορτωμένα με κορεσμένα λιπαρά διότι κατά την παρασκευή τους έχουν χρησιμοποιηθεί φυτικά έλαια χαμηλής διατροφικής αξίας όπως το φοινικέλαιο ή το λάδι καρύδας.
Στα περισσότερα τυποποιημένα προϊόντα
Ο κατάλογος με τα τυποποιημένα προϊόντα που περιέχουν κορεσμένα λιπαρά είναι μακρύς. Τα πιο επιβαρυμένα είναι συνήθως οι σοκολάτες, τα μπισκότα, τα κρουασάν, τα τσιπς. Όμως αν παρατηρήσει κανείς προσεκτικά τις συσκευασίες των τροφίμων θα διαπιστώσει πως κορεσμένα υπάρχουν και σε κράκερς, σε κριτσίνια, σε νιφάδες δημητριακών σε παραδοσιακές κατεψυγμένες πίτες (τυρόπιτες, σπανακόπιτες), ζωμούς και κέικ.
Για παράδειγμα, συσκευασμένο τζατζίκι - το οποίο περιέχει και φοινικέλαιο - έχει 4 γραμμάρια κορεσμένων λιπαρών ανά 100 προϊόντος και 2 ανά μερίδα. Επίσης κράκερς ολικής άλεσης (έχουν κι αυτά φοινικέλαιο), καθώς περιέχουν 5,5 γραμμάρια κορεσμένα και 0,6 ανά κράκερ.
«Όλα τα τυποποιημένα προϊόντα και ειδικά τα κρουασάν, τα ντόνατς, οι σοκολάτες, τα μπισκότα περιέχουν μεγάλη ποσότητα σε κορεσμένα λιπαρά» τονίζει ο ομότιμος καθηγητής Προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης Αντώνης Καφάτος. Αυτές οι λιχουδιές που συνήθως προτιμούν οι μικροί καταναλωτές έχουν κακά λιπαρά επειδή φτιάχνονται με γαλακτοκομικά και κακάο, που εκ των πραγμάτων αποτελούν πηγή κορεσμένων λιπαρών αλλά και διότι «περιέχουν φοινικέλαιο ή λάδι καρύδας. Το μεν φοινικέλαιο έχει έως 50% κορεσμένα λιπαρά και το λάδι καρύδας έως 80%» εξηγεί ο καθηγητής. Συμπληρώνει ακόμη πως αυξημένες ποσότητες κορεσμένων λιπαρών περιέχονται και στα γεύματα των εστιατορίων γρήγορου φαγητού είτε μαγειρεύονται για παιδιά είτε για ενηλίκους.
Οι κίνδυνοι για την υγεία από την αλόγιστη κατανάλωση αυτών των κακών λιπαρών είναι σημαντικοί, λέει ο καθηγητής. «Τα κορεσμένα λιπαρά αυξάνουν τις λιποπρωτεΐνες στο αίμα, δηλαδή την κακή χοληστερόλη (LDL). Είναι αυτή που κλείνει τις αρτηρίες (στένωση) και ειδικά τις στεφανιαίες, της καρδιάς. Συνεπώς, η αύξηση των κορεσμένων λιπαρών συνδέεται με την εκδήλωση καρδιακών προβλημάτων. Και στη χώρα μας είναι γνωστό πως η πρώτη αιτία θανάτου είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μάλιστα, ακόμη, μεγαλύτερους κινδύνους για την υγεία και την καρδιά προκαλούν τα τρανς λιπαρά (λιπαρά οξέα σε φυτικής προέλευσης λίπη και έλαια τα οποία έχουν υποστεί ειδική επεξεργασία - υδρογόνωση).
Τι να κάνουν οι καταναλωτές
Αυτό που πρέπει να κάνουν οι πολίτες προκειμένου να αποφύγουν την υπερκατανάλωση κορεσμένων λιπαρών και κατά συνέπεια και τα προβλήματα υγείας είναι μην αγοράζουν τυποποιημένα προϊόντα ή να αγοράζουν μόνο αυτά που περιέχουν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο στα συστατικά τους, επισημαίνει ο Αντώνης Καφάτος. «Αυτή είναι η βασική σύσταση. Θα πρέπει να προσανατολίσουν τη διατροφή τους σε φρούτα και λαχανικά. Και να τρώνε κυρίως σπιτικό φαγητό».
Οι καταναλωτές οφείλουν όμως, να προσέχουν και εκείνα τα προϊόντα που διαφημίζονται ως αγνά. Το παράδειγμα της παραδοσιακής τυρόπιτας - στην κατάψυξη του σουπερμάρκετ - ζυμωμένης με έξτρα παρθένο ελαιόλαδο δείχνει ότι είναι εύκολο να παραπλανηθεί ένα μη εκπαιδευμένο μάτι. Και αυτό διότι μόνον αν κανείς διαβάσει προσεκτικά τα συστατικά θα διαπιστώσει ότι το φοινικέλαιο είναι μέρος της συνταγής.
Kαμπανάκι για την υγεία
Πρόσφατη έρευνα που φέρει την υπογραφή του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και βασίστηκε στην ανάλυση στοιχείων τριών δεκαετιών δείχνει ότι η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών (όταν δεν γίνεται με μέτρο) μπορεί να μειώσει τη διάρκεια της ζωής. Στη σχετική μελέτη που δημοσιεύθηκε στην έγκριτη ιατρική επιθεώρηση «Jama Internal Medicine» συμμετείχαν 126.233 εθελοντές οι οποίοι ήταν 40άρηδες όταν οι ερευνητές άρχισαν να παρακολουθούν τις διατροφικές τους συνήθειες. Περίπου 32 χρόνια αργότερα οι 33.304 από αυτούς έχασαν τη ζωή τους. Η κατανάλωση των κορεσμένων λιπαρών που υπάρχουν σε τρόφιμα ζωικής προέλευσης (π.χ. κρέας, πλήρη γαλακτοκομικά, βούτυρο, αλλαντικά) και σε ορισμένα φυτικής προέλευσης όπως το φοινικέλαιο σχετίστηκε με την αύξηση κατά 8% των κινδύνου θανάτου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου