ΦΕΡΤΕ ΜΙΑ ΚΟΥΠΑ ΜΕ ΚΡΑΣΙ

Δευτέρα, 19 Νοεμβρίου, 2018

Ημέρες τρύγου σε όλη την Ελλάδα και η μυρουδιά του μούστου θα ξεχυθεί, θα γεμίσει αυλές και  γειτονιές για να τέρψει και να ευφράνει, να μπει στις χαρές μας (κυρίως), τις λύπες μας και στα γλέντια μας.

Πολύ σημαντικό πράγμα για εμάς τους Έλληνες ο τρύγος.

Δικαιολογημένα είναι το ένα από τα τρία «σίτος», «οίνος» και «έλαιον».

 Είναι το δεύτερο συστατικό της μεσογειακής διατροφής.

Το έχουμε συνδέσει με τις κοινωνικές μας σχέσεις, με τα ήθη και έθιμά μας, είναι ένα αγαθό με μεγάλη οικονομική και κοινωνική σημασία, καθώς είναι ένα αγαθό εμπορίου και μια πηγή εσόδων για πολλούς ανθρώπους.

Η πρώτη αναφορά του κρασιού σε γραπτό κείμενο γίνεται από τον Όμηρο ο οποίος δεν αναφέρει γεύμα χωρίς οίνο σαν απαραίτητο συστατικό.

Οι Έλληνες μάλιστα της Ομηρικής εποχής, μας λέει ο καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κ. Θωμάς Σαββίδης σε μια εργασία του με τίτλο ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΥΠΑΙΘΡΟ, ήταν φανατικοί οινοπότες και οτι η οινοποσία άρχιζε από την παιδική ηλικία και αποτελούσε μέρος της διατροφικής παιδείας. Επειδή το ζεστό κλίμα του Ελληνικού χώρου απαιτούσε οι άνθρωποι να πίνουν πολλά  υγρά, οι Έλληνες κατανάλωναν μεγάλη ποσότητα κρασιού αναμεμειγμένη με νερό.

Η σωστή αναλογία ήταν: τρία μέρη νερού και ένα μέρος κρασιού.

Το κρασί έχει παρουσία στην  εκκλησιαστική παράδοση και την Αγία γραφή. Ένα εδάφιο από  τον Ψαλμό του Δαβίδ λέει: «οίνος ευφραίνει καρδίαν ανθρώπου του ιλαρύναι πρόσωπον εν ελαίω και άρτος καρδίαν ανθρώπου στηρίζει».

Αυτό μας δείχνει την σημασία και την χρησιμότητα του κρασιού για τον άνθρωπο. Ακόμα, ο Σολομώντας, στο διδακτικό βιβλίο της «Σοφίας» για να τονίσει την αξία του κρασιού λέει; «οἶνος νέος φίλος νέος, ἐὰν παλαιωθεῖ μετ᾿ εὐφροσύνης πίεσαι αὐτόν» (οἱ νέες φιλίες δεν είναι σίγουρα καλές, αὐτὲς ποὺ παλαιώνουν καὶ δοκιμάζονται ἀπὸ τὸν χρόνο είναι πιὸ εὐχάριστες σὰν τὸ παλιὸ κρασί).

 Χαρά Θεού και για τα πιτσιρίκια που βλέπουν τον Πατέρα τους με σηκωμένα τα μπατζάκια να πατάει πάνω σ' ένα τσουβάλι και από κείνο να ξεχύνεται μυρωδάτος μούστος. Την ημέρα του τρύγου, ο Πατέρας, μας άφηνε να κάνουμε «κοπάνα» από το σχολείο  «εθίμω δικαίω».

Θα μπορούσα να γράφω ώρες και σελίδες πολλές για το κρασάκι. Το ευλογημένο και αγαπημένο ποτό όλων των ανθρώπων που το τιμούν και εκτιμούν όσο κανένα άλλο. Το τίμησαν ποιητές με τόσα και τόσα όμορφα τραγούδια για αυτό θα γυρίσω στον Όμηρο και σε ένα ποίημα που έχει γράψει για το κρασί.

Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΟΙΝΟΣ ΠΕΝΤΑΝΟΣΤΙΜΟΣ ΚΑΙ ΦΙΝΟΣ

Ο οίνος κάτοπτρον του νου, έλεγαν οι Αρχαίοι

που έπιναν με σύνεση κι έμεναν πάντα νέοι.

Ο κλασικός πολιτισμός, μα τόσο φημισμένος

με το κρασάκι το καλό, είναι διαποτισμένος.

Οι πρόγονοί μας οι παλιοί τον οίνον αγαπούσαν

ιδίως στα συμπόσια δεόντως τον τιμούσαν.

Άπαντες οι φιλόσοφοι, με πρώτον τον Σωκράτη

συχνά εσυμποσιάζοντο, μα έκαναν και «κράττει».

Άκρατον δεν το 'επιναν, μα πάντα κεκραμένον

με ύδωρ εκ δροσοπηγής, τον είχαν μεμειγμένον.

Οι Έλληνες δεν χάλαγαν, ποτέ την όρεξή τους

αφού νεράκι καθαρό, έριχναν στο κρασί τους.

Ό οίνος τους ενέπνεε κι έγραφαν τραγωδίες,

δράματα, σατιρικά, όσο και κωμωδίες.

Κάθε λαός δραματουργός, πριν στρωθεί να γράψει

έπινε οίνον ικανόν, το νου του να εξάψει.

Ο οίνος είναι φάρμακο, που διώχνει κάθε λύπη

ανάγκη να φροντίζουμε ποτέ να μη μας λείπει.

Διώχνει την πίκρα την κακιά, και φέρνει λησμοσύνη,

τα όσα μας δυσαρεστούν ευθύς τα απομακρύνει.

Αυτά τα είπ' ο Όμηρος, πριν τρείς χιλιάδες χρόνια  

λόγια σοφά οινόπνευστα, αθάνατα κι αιώνια.

Ο οίνος θέλει φρόνηση, θέλει μέτρα και τάξη

αλλιώς την ηρεμία μας, άγρια θα διαταράξει..

Δοσολογία λογική, σωστή και μετρημένη

είναι πολύ ευπρόσδεκτη, καλή κι ευλογημένη.

Αντίθετα η κατάχρηση, και ο μεγάλος πότος

φέρνουν φουρτούνα στην ψυχή και στο κρανίο σκότος.

Πρέπει να αντιστεκόμαστε, στου οίνου τη σαγήνη

εμείς να πίνουμε κρασί, αυτό να μη μας πίνει.

Αρκεί να είν' Ελληνικό κι όχι ξενοφερμένο

αφού το ντόπιο ειν' αγνό και όχι νοθευμένο.

Για να 'χούμε γερό μυαλό και σώμα ατσαλένιο,

ας πίνουμε ντόπιο κρασί, αγνό και κρυσταλλένιο.

Όλοι ακούστε το καλά και πάρτε το χαμπάρι

πίνετε την Ελληνική ρετσίνα κεχριμπάρι.

Ας είναι κι αρετσίνωτο, αυτό μη σας πειράζει

π' το δικό μας πίνετε το αίμα σας να βράζει.

Ο οίνος είναι φάρμακο, για κάθε καχεξία,

ο οίνος δίνει δύναμη, ικμάδα κι ευεξία.

Αυτά τα λέω φίλοι μου, «εν πλήρει επιγνώσει»

αφού εκ πείρας ομιλώ και έχω βάλλει γνώση.

Καλά κρασιά.

Γιώργος Ιατρού

Lynn-Βοστώνη