Ο απερχόμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ (δεξιά) συνομιλεί με τον υποψήφιο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για τη συγκεκριμένη θέση, Μάνφρεντ Βέμπερ.
Εξι μήνες πριν από τις ευρωεκλογές, οι οιωνοί για το μέλλον της Ευρώπης είναι αμφίσημοι. Από τη μια, οι μεγάλες κρίσεις έχουν αναχαιτιστεί. Η Ελλάδα είναι η τελευταία χώρα που βγήκε από το μνημόνιο, η ανεργία συρρικνώνεται, οι μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί σημαντικά σε σχέση με το 2015, παρόλο που η μετανάστευση εξακολουθεί να απασχολεί δυσανάλογα πολύ την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη και οι προβλέψεις για σαρωτική επικράτηση των λαϊκιστικών δυνάμεων διαψεύστηκαν.
Την ίδια στιγμή, όμως, το χαοτικό Brexit και η Βρετανία που καρκινοβατεί προς άτακτη έξοδο από την Ενωση, η αποδυνάμωση του γαλλογερμανικού άξονα λόγω της εσωτερικής αμφισβήτησης του Γάλλου προέδρου και της Γερμανίδας καγκελαρίου, το διαρκές «αγκάθι» της Ιταλίας που θα μπορούσε να υπονομεύσει ολόκληρο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα αν καταρρεύσει οικονομικά δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για το 2019.
Η Ευρώπη ξεκινάει το νέο έτος έχοντας ήδη μπει σε προεκλογική τροχιά, αφού στα κράτη-μέλη διεξάγονται τον Μάιο εκλογές για τη νέα σύνθεση της Ευρωβουλής. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) έχει τις περισσότερες ευκαιρίες να εξασφαλίσει την πλειοψηφία στο σώμα, λόγω κυρίως της σοσιαλδημοκρατικής παρακμής, αλλά και της ανοχής του σε οριακά ακροδεξιούς ηγέτες, όπως ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν.
Ο διάδοχος του Γιούνκερ
Ταυτόχρονα, οι λαϊκιστικές δυνάμεις μπορεί να σημειώσουν κέρδη, αλλά δεν είναι ομοιογενής ομάδα, παραμένουν εξόχως διασπασμένες. Αναλυτές θεωρούν ότι δεν θα ξεπεράσουν συνολικά το ένα τρίτο των εδρών και άρα οι μετριοπαθείς ευρωβουλευτές θα είναι αυτοί που θα κρίνουν τις κορυφαίες θέσεις στην Ευρώπη. Ανοικτό παραμένει το θέμα της διαδοχής του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στην ηγεσία της Κομισιόν, παρόλο που θεωρητικά ο Spitzenkandidat του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ είναι ο επικρατέστερος για το πόστο. Αν κανένα κόμμα δεν κατακτήσει τον απαραίτητο αριθμό εδρών, τότε θα χρειαστούν συμβιβασμοί με άλλες ομάδες και είναι πιθανό ο Βέμπερ να βγει εκτός παιχνιδιού. Οι Φιλελεύθεροι και ειδικά ο Μακρόν, ο οποίος έχει συμμαχήσει μαζί τους, αναμένεται να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στις μετεκλογικές διεργασίες. Πρώτον, επειδή ο ίδιος έχει επανειλημμένως εκφράσει επιφυλάξεις για τον θεσμό του Spitzenkandidat και, δεύτερον, επειδή μοιάζει να προκρίνει κάποιον άλλον για την ηγεσία της Κομισιόν, όπως η επιτυχημένη Δανή επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ.
Η εξέλιξη της μάχης για τα πρόσωπα όμως δεν εξαρτάται μόνον από την έκβαση των ευρωεκλογών, αλλά και από σειρά εθνικών αναμετρήσεων, από το Βέλγιο έως την Ελλάδα και την Πορτογαλία, ενώ με αγωνία παρακολουθούν οι αναλυτές την κατάσταση στο Παρίσι και στο Βερολίνο. Οι κινητοποιήσεις των «Κίτρινων Γιλέκων» στη Γαλλία, η υποχώρηση Μακρόν στα αιτήματά τους και οι δημοσκοπήσεις που δείχνουν το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν να προηγείται, η απόφαση της Μέρκελ να μοιραστεί την εξουσία της με την ηγέτη των Χριστιανοδημοκρατών Ανεγκρετ Κραμπ Καρενμπάουερ, αλλά και η προαναγγελία της ότι δεν θα ξαναθέσει υποψηφιότητα για την καγκελαρία μαρτυρούν ψήγματα κυβερνητικής κρίσης στις δύο πρωτεύουσες. Οπως έγραψε η εφημερίδα Le Monde σε ανασκόπηση του 2018, μία στις δύο κυβερνήσεις της Ε.Ε. τρίζει, ανάμεσά τους όχι μόνον αυτή στο Βερολίνο, αλλά και στο Βέλγιο και στην Ισπανία. Στη Δανία, οι κυβερνώντες εξαρτώνται από την Ακροδεξιά και στη Σουηδία δεν έχει συγκροτηθεί ακόμη κυβέρνηση, τρεις μήνες μετά τις εκλογές.
Η μετανάστευση και το κοινό νόμισμα εξακολουθούν να είναι τα δύο κεντρικά θέματα που διχάζουν την Ε.Ε.: το πρώτο, μεταξύ των προθύμων να υποδεχθούν μετανάστες και των απρόθυμων χωρών της Ανατολικής Ευρώπης, ειδικά εκείνων του Βίσεγκραντ και το δεύτερο, μεταξύ Βορρά και Νότου. Στη σύνοδο για το μεταναστευτικό στα μέσα Δεκεμβρίου κατέστη σαφές ότι καμία πλευρά δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης. Οι προτάσεις Μακρόν για ξεχωριστό προϋπολογισμό της Ευρωζώνης έχουν επίσης «παγώσει». Τέλος, για τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν κατά της Πολωνίας και της Ουγγαρίας στην αντιπαράθεσή τους με την Ε.Ε., κυρίως στον τομέα της χειραγώγησης της δικαιοσύνης, θα πρέπει να υπάρξει η συναίνεση της συντριπτικής πλειοψηφίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κάτι που δεν φαίνεται πολύ πιθανό. Η αναποφασιστικότητα των Βρυξελλών έναντι των δύο χωρών πλήττει, τελικά, την αξιοπιστία της Ε.Ε. και απηχεί την αδυναμία της να τιμωρήσει την παραβίαση των θεμελιωδών αρχών της από κράτη-μέλη.
Η επισφαλής κατάσταση στην Ευρώπη ενθαρρύνει τους αντιπάλους των αρχών αυτών να υπονομεύσουν την ενότητά της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η εκστρατεία του Στιβ Μπάνον, πρώην συμβούλου του Ντόναλντ Τραμπ, να επηρεάσει την έκβαση των ευρωεκλογών, καθώς και της Ρωσίας που έχει ανάλογους στόχους με τη βοήθεια της διασποράς fake news από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο Μπάνον, ο οποίος θεωρείται ενορχηστρωτής της εκλογικής νίκης του Τραμπ, προσπαθεί να συσπειρώσει τις λαϊκιστικές δυνάμεις κατά μήκος της Ευρώπης, από τη Λέγκα του Βορρά του Σαλβίνι στην Ιταλία μέχρι τη Λεπέν στη Γαλλία, το κόμμα του Βίλντερς στην Ολλανδία και το βελγικό Βλάαμς Μπελάνγκ.
Ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία ωστόσο εμπνέει ενδεχόμενος ρωσικός δάκτυλος στην ευρωπαϊκή αναμέτρηση: «Χρειαζόμαστε ενιαίο μέτωπο για να αντιμετωπίσουμε την απειλή που θέτουν οι εκστρατείες παραπληροφόρησης της Ρωσίας», δήλωσε πρόσφατα ο Αντρους Ανσιπ, αντιπρόεδρος της Επιτροπής.
Ο Τραμπ, ο Πούτιν και το ναυάγιο
Μια σοκαριστική στιγμή της φετινής χρονιάς ήταν όταν ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Τραμπ, Μάικ Πομπέο, πραγματοποίησε ομιλία στις Βρυξέλλες κατακεραυνώνοντας το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Την ίδια στιγμή, τόσο ο Αμερικανός πρόεδρος όσο και ο Ρώσος ομόλογός του έχουν καταστήσει σαφές ότι θέλουν να ολοκληρωθεί το ναυάγιο του Brexit. Ο Τραμπ έχει ενθαρρύνει ανοικτά το Λονδίνο να αποχωρήσει από την Ε.Ε. χωρίς να υπάρξει συμφωνία και ο Βλαντιμίρ Πούτιν καλεί την Τερέζα Μέι να «υλοποιήσει τη βούληση του λαού», επισημαίνει η αρθρογράφος του «Γκάρντιαν» Νάταλι Νουγκεϊρέντ, η οποία θεωρεί ότι ο καλύτερος τρόπος αναχαίτισης του Πούτιν και του Τραμπ είναι να αναστραφεί η πορεία του Brexit: «Ο Τραμπ και ο Πούτιν έχουν επενδύσει σημαντικά στο Brexit ως σχέδιο που θα δικαιώσει την κοσμοθεωρία τους.
Το Brexit είναι σε μεγάλο βαθμό κομμάτι αυτού του σχεδίου. Ηρθε η ώρα να τους απογοητεύσουμε», γράφει η αρθρογράφος της βρετανικής εφημερίδας και καταλήγει πως, «αν η Βρετανία άλλαζε γνώμη και παρέμενε στο ευρωπαϊκό κλαμπ, θα έσωζε εαυτήν και την Ευρώπη από μια περιττή αναταραχή και αυθαιρεσία».
Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου