Στην τελική ευθεία μπαίνουν οι διαδικασίες για την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών και από τις δύο πλευρές των συνόρων, με ανοιχτό όμως το ερώτημα για τις πολιτικές εξελίξεις που θα πυροδοτηθούν.
Σε ό,τι αφορά την ίδια την ΠΓΔΜ η ενίσχυση της κυβερνητικής πλειοψηφίας με τους 8 βουλευτές του VMRO-DPMNE μέχρι τώρα μπόρεσε να προχωρήσει τη διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων και των τροπολογιών που αποσκοπούσαν στον καθησυχασμό της ελληνικής πλευρά ότι δεν τίθεται θέμα «μακεδονικής εθνότητας».
Σε αυτή τη βάση εκτιμάται ότι η διαδικασία θα ολοκληρωθεί μέσα στα χρονικά όρια που είχαν αρχικά ανακοινωθεί δηλ. μέχρι τις 15 Ιανουαρίου.
Διευκολύνει τα πράγματα και η βαθιά κρίση που διαπερνά το VMRO-DPMNE, ιδίως μετά την φυγή του πρώην πρωθυπουργού Γκρούεφσκι στην Ουγγαρία που ισοδυναμούσε με έμμεση παραδοχή ενοχής για όσα του καταμαρτυρούν.
Ακόμη και εάν δεν υπάρχει κάποιο κλίμα «ενθουσιασμού» για τη συμφωνία, κάτι που εξηγεί και το άγχος του Ζόρα Ζάεφ να υπενθυμίζει σε διάφορες παρεμβάσεις ότι κατοχυρώνεται η «μακεδονική ταυτότητα», θεωρείται δεδομένο ότι η διαδικασία θα ολοκληρωθεί χωρίς εκπλήξεις.

Η ώρα της ελληνικής Βουλής

Σε αντίθεση με τη γειτονική χώρα όπου είχε τεθεί ένα σαφές χρονικό όριο για την ολοκλήρωση των αναγκαίων Συνταγματικών αλλαγών, στην Ελλάδα δεν έχει διατυπωθεί ένα χρονικό όριο για την επικύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών, που είναι η αναγκαία συνθήκη για να μπορέσει να προχωρήσει και η διαδικασία ένταξης της ΠΓΔΜ (ως «Βόρεια Μακεδονία» πλέον) στο ΝΑΤΟ. Το μόνο που έχει ειπωθεί είναι ότι ο πρωθυπουργός θα αποφασίσει για την ημερομηνία εισαγωγής της συμφωνίας στο ελληνικό κοινοβούλιο μετά τις 18 Ιανουαρίου.
Χαρακτηριστικές από αυτή την άποψη και οι δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Δημήτρη Τζανακόπουλου σε τηλεοπτικό κανάλι: «Δεν υπάρχει ένας σαφής χρονικός προσδιορισμός στην ίδια τη Συμφωνία, υπάρχει η διακριτική ευχέρεια της κυβέρνησης μέσα σε εύλογο χρόνο να προχωρήσει στην ψήφιση του νόμου αυτού και την κύρωση της Συμφωνίας. Εκτιμώ ότι αυτός ο χρόνος δεν μπορεί να ξεπεράσει τον έναν-ενάμιση μήνα».
Μάλιστα, όπως έχει ξεκαθαριστεί από την κυβέρνηση θα υπάρξουν στην πραγματικότητα δύο ψηφοφορίες σε σχέση με το Μακεδονικό. Η πρώτη θα αφορά την επικύρωση της συμφωνίας και η δεύτερη το Πρωτόκολλο ένταξης της «Βόρειας Μακεδονίας» στο ΝΑΤΟ, με την κυβέρνηση σαφώς να επιδιώκει με τη δεύτερη ψηφοφορία να πιέσει την αντιπολίτευση, εφόσον υποτίθεται ότι παραδοσιακά φιλοατλαντικές δυνάμεις όπως η ΝΔ δύσκολα θα μπορούσαν να καταψηφίσουν τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ.

Η αριθμητική της επικύρωσης

Το κρίσιμο ερώτημα αφορά το εάν θα διαμορφωθεί ο αναγκαίος κοινοβουλευτικός συσχετισμός υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών στο ελληνικό κοινοβούλιο.
Η ίδια η κυβέρνηση δείχνει αισιόδοξη εκτιμώντας ότι είναι εξασφαλισμένη η απόλυτη πλειοψηφία των 151 βουλευτών, παρά τη σαφή τοποθέτηση του Πάνου Καμμένου ότι θα καταψηφίσει τη συμφωνία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ διαθέτει 145 βουλευτές, στους οποίους αναμένεται να προστεθεί και η ψήφος της ανεξάρτητης βουλευτού (αλλά και υπουργού) Κατερίνας Παπακώστα. Από το Ποτάμι θεωρείται ο Σπύρος Δανέλλης θα στηρίξει σίγουρα, όπως κατά πάσα πιθανότητα με βάση της δημόσιες τοποθετήσεις τους ο Σταύρος Θεοδωράκης και ο Γιώργος Μαυρωτάς. Αναμένεται επίσης ότι θα στηρίξει και ο Σπύρος Λυκούδης. Είναι πιθανό και ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος να υπερψηφίσει αν και η ηγεσία του ΚΙΝΑΛ έχει βάλει θέμα κομματικής πειθαρχίας. Από εκεί και πέρα βέβαιη θεωρείται η ψήφος του βουλευτή των ΑΝΕΛ Θανάση Παπαχριστόπουλου και πιθανή αυτή της υπουργού Τουρισμού Έλενας Κουντουρά. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και καθαρή διαφωνία του Πάνου Καμμένου είναι αρκετά πιθανό να υπερψηφιστεί η συμφωνία.
Το «ερώτημα ΑΝΕΛ» και το μέλλον της κυβερνητικής πλειοψηφίας
Εκεί όπου τα πράγματα γίνονται περίπλοκα είναι το ζήτημα της κυβερνητικής πλειοψηφίας. Παρότι ο Πάνος Καμμένος έχει δώσει ένα πλήθος απαντήσεων ως προς το τι θα κάνει, συχνά αντιφατικών, και παρότι ο πρωθυπουργός έχει αρχίσει ακόμη και με ειρωνικό τρόπο να τον θεωρεί δεδομένο δηλώνοντας για τον κυβερνητικό εταίρο του «ούτε εκείνος ανησυχεί· το έχει πάρει απόφαση», το πιο πιθανό είναι ο Πάνος Καμμένος και όσοι βουλευτές των ΑΝΕΛ καταψηφίσουν τη συμφωνία θα αποσύρουν – με κάποιο τρόπο – την εμπιστοσύνη τους στην κυβέρνηση.
Βέβαια, επειδή μέχρι τώρα έχουν υποστηρίξει ότι δεν θα υπερψηφίσουν πρόταση δυσπιστίας της ΝΔ, η κυβέρνηση δεν θα κινδυνεύσει να καταψηφιστεί με τυπικό τρόπο (μια που απαιτείται πλειοψηφία 151 βουλευτών υπέρ της πρότασης δυσπιστίας), όμως θα είναι ανοιχτό το ερώτημα ποια είναι η πλειοψηφία υπέρ της κυβέρνησης.
Αυτό ανοίγει μια σειρά από ενδεχόμενα, που με τη σειρά τους θα καθορίσουν και τις εξελίξεις αλλά και το ίδιο το χρονοδιάγραμμα.
Αν ο πρωθυπουργός και η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ έχουν αποφασίσει ότι η τυχόν απόσυρση της εμπιστοσύνης του Πάνου Καμμένου δίνει και την αφορμή για πρόωρες εκλογές, ιδίως από τη στιγμή που τα περισσότερα «φιλολαϊκά» μέτρα, από τη μη μείωση των παλαιών συντάξεων μέχρι τις εξαγγελίες για διορισμού έχουν ήδη αναγγελθεί, τότε είναι πιθανό η ημερομηνία της επικύρωσης να οριστεί με βάση το κριτήριο της προκήρυξης πρόωρων εκλογών και του βημάτων που θέλει να ολοκληρώσει η κυβέρνηση πριν από αυτές. Σε αυτή την περίπτωση μετά την ολοκλήρωση της ψηφοφορίας για τη συμφωνία η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε κήρυξη πρόωρων εκλογών, με ανοιχτό το ενδεχόμενο αυτές να συμπέσουν και με τις αυτοδιοικητικές.
Αν πάλι η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί να εξαντλήσει την τετραετία (έστω και εάν αυτό σημαίνει να πάει σε βουλευτικές με την «αρνητική» αποτύπωση μιας δεύτερης θέσης στις ευρωεκλογές), τότε θα εκμεταλλευτούν ουσιαστικά τη μη διαμόρφωση πλειοψηφίας σε πρόταση δυσπιστίας για να συνεχίσουν ως κυβέρνηση μειοψηφίας ουσιαστικά και με διαμόρφωση κατά περίπτωση πλειοψηφιών στα νομοσχέδια.
Πολλά θα εξαρτηθούν εδώ και από την ακριβή μορφή της στάσης που θα κρατήσει ο Πάνος Καμμένος (γιατί η απόσυρση από κυβερνητικές θέσεις δεν συνεπάγεται και πλήρη αποχώρηση από την κυβερνητική πλειοψηφία), όπως και από το εάν η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να αναζητήσει νέα κυβερνητική πλειοψηφία στη βάση του όποιου συσχετισμού υπέρ της Συμφωνίας.

Η έγνοια του «ξένου παράγοντα»

Η επικείμενη επίσκεψη της Άνγκελα Μέρκελ στην Αθήνα εκτός όλων των άλλων δείχνει και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον όχι μόνο των ΗΠΑ αλλά και των ηγετικών σχηματισμών της ΕΕ για τη Συμφωνία των Πρεσπών. Ας μην ξεχνάμε ότι πέραν του ζητήματος του ΝΑΤΟ είναι στο τραπέζι και ένας ενδεχόμενος νέος γύρος διεύρυνσης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε αυτό το φόντο, η γερμανίδα καγκελάριος, που είχε επισκεφτεί και την ΠΓΔΜ παραμονές του δημοψηφίσματος, αναμένεται ότι πέραν όλων των άλλων θα προσπαθήσει να πιέσει την αντιπολίτευση να στηρίξει τη συμφωνία. Για την ΕΕ όπως και τις ΗΠΑ μια υπερψήφιση σε κλίμα πολωμένο και με το σύνολο της αντιπολίτευσης απέναντι θα μπορούσε προοπτικά να διακυβεύσει τις τύχες της συμφωνίας και φαίνεται ότι δεν αρκούνται στις διαβεβαιώσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης. ότι εάν η συμφωνία επικυρωθεί, δεν πρόκειται στη συνέχεια να αμφισβητηθεί από μια επόμενη κυβέρνηση της ΝΔ.
Σε κάθε περίπτωση μπαίνουμε στην τελική ευθεία για τη Συμφωνία των Πρεσπών και το σίγουρο είναι θα αποτελέσει βασικό καταλύτη πολιτικών εξελίξεων.