Προεδρικά διλήμματα και σενάρια

Σάββατο 21 Σεπτεμβρίου, 2019

Η επικείμενη διαδικασία για τη συνταγματική αναθεώρηση φέρνει στο προσκήνιο και τις επιλογές για τον ανώτατο άρχοντα.

Οι πολιτικές διεργασίες είναι σε πλήρη εξέλιξη και το θετικό, όπως τονίζεται από όλα τα κεντρικά πολιτικά στελέχη, αλλά και συνταγματολόγους, είναι ότι πλέον θα εξαλειφθεί η συνταγματική δυνατότητα να αξιοποιείται ως «πολιτικό εργαλείο» η διαδικασία ανάδειξης του Προέδρου της Δημοκρατίας με τελικό στόχο την προκήρυξη εκλογών.

Το σίγουρο είναι – και σε αυτό συγκλίνουν και ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Αλέξης Τσίπρας – πως ο νέος τρόπος εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας θα αποσυνδέεται από τη διάλυση της Βουλής και άρα δεν υπάρχει η παραμικρή περίπτωση να γίνουν βουλευτικές εκλογές τον προσεχή Μάρτιο.

Η απόλυτη πλειοψηφία

Η κεντρική γραμμή της κυβέρνησης, όπως αυτή διατυπώνεται κατά τις δημόσιες τοποθετήσεις βασικών παραγόντων της, όπως ο υπουργός Επικρατείας και συνταγματολόγος Γιώργος Γεραπετρίτης, είναι ότι «δεδομένου του γεγονότος ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έχει κατά το Σύνταγμα του 1986 ευρείες αρμοδιότητες, η θέση που έχει διατυπωθεί είναι ότι αρκεί η απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών για την εκλογή του».

Κοινοβουλευτικοί παράγοντες της ΝΔ επισημαίνουν στο «Βήμα» ότι ο Κ. Μητσοτάκης θα ήθελε προφανώς να εξασφαλίσει τη μέγιστη δυνατή συναίνεση και θα προτιμούσε να εκλεγεί Πρόεδρος της Δημοκρατίας ακόμη και με 200 ψήφους ή έστω και με 180. Αναγνωρίζουν όμως ότι το ΚΙΝΑΛ, λόγω και των εσωτερικών διαφωνιών του, είναι εξαιρετικά δύσκολο να συναινέσει, ανεξάρτητα από την τελική απόφαση για το εκλογικό μπόνους.

Η αξιωματική αντιπολίτευση είναι αποφασισμένη να αντιδράσει δυναμικά στο Κοινοβούλιο, αξιοποιώντας όλα τα όπλα που έχει στη διάθεσή της, εάν η κυβέρνηση προχωρήσει στην προώθηση διάταξης για να εκλέγεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με 151 ψήφους.

Επίσης, υπενθυμίζουν ότι τον περασμένο Μάρτιο έπειτα από δύο ψηφοφορίες στη Βουλή έγινε δεκτή η πρόταση της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ για αναθεώρηση του άρθρου 32 του Συντάγματος προς την κατεύθυνση αποσύνδεσης της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής, με τη διενέργεια επαναλαμβανόμενων επί ένα εξάμηνο ψηφοφοριών μέχρις ότου επιτευχθεί η πλειοψηφία τουλάχιστον 180 βουλευτών και, αν αυτή δεν συγκεντρωθεί, με άμεση εκλογή του Προέδρου από τον λαό.

«Με τον τρόπο αυτόν διασφαλίζονται η ευρύτερη νομιμοποίηση και ο υπερκομματικός ρόλος του Προέδρου της Δημοκρατίας» λένε στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και συμπληρώνουν, αφήνοντας αιχμές για τον Πρωθυπουργό: «Για άλλη μια φορά ο κ. Μητσοτάκης δείχνει τον σεβασμό του στους θεσμούς, εξαγγέλλοντας πρόταση αναθεώρησης του Συντάγματος, η οποία αποδοκιμάστηκε και καταψηφίστηκε κατά την πρώτη φάση της αναθεωρητικής διαδικασίας».

Ο Προκόπης Παυλόπουλος θέλει, αλλά…

Αρχισε και πάλι η ονοματολογία για την Προεδρία της Δημοκρατίας, ειδικά μετά την τοποθέτηση του Πρωθυπουργού την περασμένη Κυριακή στη ΔΕΘ. Ο Κ. Μητσοτάκης, που δεν ψήφισε ως βουλευτής της ΝΔ τον Μάρτιο του 2015 τον Προκόπη Παυλόπουλο ως Πρόεδρο της Δημοκρατίας, απέφυγε να απαντήσει ξεκάθαρα εάν θα τον επιλέξει για νέα θητεία. Προσδιόρισε ότι η διαδικασία εκλογής – με το νέο σύστημα – θα γίνει τον Φεβρουάριο, καθώς η θητεία λήγει τον Μάρτιο του 2020, και το όνομα του προσώπου που θα προταθεί από την κυβερνητική πλειοψηφία θα γνωστοποιηθεί τον προσεχή Δεκέμβριο.

Το ποιο θα είναι το πρόσωπο που θα προτείνει αποτελεί, όπως λένε οι γνωρίζοντες τον τρόπο σκέψης του Πρωθυπουργού, μια απολύτως προσωπική απόφαση του Κ. Μητσοτάκη. Και μάλιστα, επισημαίνουν ότι όσα ονόματα ακούγονται – και είναι αρκετά από όλο το φάσμα της πολιτικής, και όχι μόνο – μπορεί να μην υπάρχουν καν στο μυαλό του και δεν αποκλείεται και πάλι να εκπλήξει και «να βγει για μία ακόμη φορά έξω από το κουτάκι», όπως τονίζει χαρακτηριστικά βετεράνος πολιτικός της ΝΔ.

Ο Πρ. Παυλόπουλος, που επιζητεί μια νέα θητεία και κατά πολλούς έχει θετικό πρόσημο στην προεδρία του, τυγχάνει της στήριξης πολλών καραμανλικών βουλευτών, ενώ είναι δεδομένη και η δήλωση του ΣΥΡΙΖΑ ότι θα τον ψηφίσει. Ο Αλ. Τσίπρας σε συνέντευξή του σημείωσε ότι η πρωτοβουλία των κινήσεων για την εκλογή του Προέδρου ανήκει στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία και στον Πρωθυπουργό.

Ευρύτερης αποδοχής

Ωστόσο υπενθύμισε ότι αυτός ως πρωθυπουργός επέλεξε να προτείνει για τη θέση αυτή έναν πολιτικό που ανήκει στη συντηρητική παράταξη και όχι στη δική του, «ως ένδειξη θεσμικής ευθύνης, αλλά και κατανόησης ότι ο ΠτΔ πρέπει να είναι πρόσωπο ευρύτερης αποδοχής και εκφραστής της ενότητας του έθνους».

Και όπως εμμένει, αυτή η επιλογή τον δικαίωσε διότι κατά τον πρώην πρωθυπουργό ο Πρ. Παυλόπουλος «είναι ένας κατά γενική ομολογία καλός Πρόεδρος της Δημοκρατίας», σύμφωνα με τη φράση του στη συνέντευξη στην «Εφημερίδα των Συντακτών».

Τα ονόματα που συζητιούνται στην πολιτική πιάτσα, άσχετα εάν έχουν βάση, είναι πολλά, από τον Λουκά Παπαδήμο και τον Ευάγγελο Βενιζέλο έως την Αννα Διαμαντοπούλου και τη Μαρία Δαμανάκη, ενώ στο κάδρο για αρκετούς υπάρχει και η επιθυμία του Αντώνη Σαμαρά για το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα.

Λόγοι ισορροπίας

Στους κόλπους της ΝΔ υπάρχει η θεωρία από καραμανλικούς και όχι μόνο βουλευτές ότι λόγω των ανοιγμάτων του Κ. Μητσοτάκη στην Κεντροαριστερά και στην τοποθέτηση πολλών κεντροαριστερών στην κυβέρνηση και σε καίριες θέσεις της κρατικής μηχανής, πρέπει ο νέος Πρόεδρος να είναι – για λόγους πολιτικής ισορροπίας – από τον χώρο της Κεντροδεξιάς.

Οπως τονίζουν πολιτικοί παρατηρητές, υπάρχουν δύο σενάρια, αν και όλα εξαρτώνται από τις επιλογές Μητσοτάκη: είτε ο Πρόεδρος να είναι κεντροαριστερός αν από την ήσσονα αντιπολίτευση – ουσιαστικά από το ΚΙΝΑΛ – συνδράμουν στην κατάργηση της απλής αναλογικής, είτε σε αντίθετη περίπτωση, να υπάρξει επιλογή κεντροδεξιού Προέδρου και βέβαια εκλογών, για να καεί και το αναλογικό σύστημα.

TO BHMA