Καθ’ οδόν βρίσκεται η μεταφορά ενός τεράστιου όγκου από την περιουσία των αμερικανικών νοικοκυριών. Οι λεγόμενοι «baby boomers» (όσοι γεννήθηκαν από το 1946 έως το 1964) και η προηγούμενη γενιά συγκεντρώνουν 84 τρισ. δολάρια ή άλλως το 81% της συνολικής περιουσίας των αμερικανικών νοικοκυριών. Αυτές οι περιουσίες θα περάσουν σύντομα στα χέρια των παιδιών τους και σε άλλους κληρονόμους.
Αυτή η αξιοσημείωτη μεταφορά περιουσίας θα εντείνει την οικονομική ανισότητα που μαστίζει τις ΗΠΑ, καθώς είναι συγκεντρωμένη στα χέρια λίγων. Παράλληλα, ο φόρος κληρονομιάς βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Σε σχέση με άλλες χώρες με υψηλά εισοδήματα, στις ΗΠΑ παρουσιάζεται πολύ χαμηλή διαγενεακή κινητικότητα, που σημαίνει ότι το οικονομικό μέλλον των παιδιών επηρεάζεται σημαντικά από το εισόδημα των γονέων τους. Οι ΗΠΑ έχουν τη δεύτερη μεγαλύτερη εισοδηματική ανισότητα στον κόσμο και τη μεγαλύτερη ανισότητα όσον αφορά την περιουσία. Απαιτούνται πολλές προσπάθειες προκειμένου να αντιμετωπίσει κανείς αποτελεσματικά αυτές τις συστημικές ανισότητες. Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι η αύξηση στον φόρο κληρονομιάς.
Περίπου το 40% της περιουσίας στα αμερικανικά νοικοκυριά προέρχεται από τις κληρονομιές. Αυτό σημαίνει ότι το 40% του πλούτου δεν έχει καμία σχέση με την εξυπνάδα, τη σκληρή δουλειά, τη φειδώ, τα τυχερά παιχνίδια ή την επιχειρηματική εφευρετικότητα. Οφείλεται απλώς στο γεγονός ότι ορισμένοι Αμερικανοί είχαν πλούσιους γονείς.
Οι περιουσίες μεταφέρονται μεταξύ των γενεών, εξ ου και οι κοινωνίες συχνά επιλέγουν να φορολογήσουν τις κληρονομιές, ώστε να μειώσουν την ανισότητα. Το φορολογικό σύστημα των ΗΠΑ είναι ένα από τα ισχυρότερα εργαλεία έκφρασης των αξιών της χώρας. Αλλά στον τομέα των κληρονομιών αποτυγχάνει, ενώ η κατάσταση επιδεινώνεται.
Ενα δικαιότερο σύστημα θα φορολογούσε τις κληρονομιές με υψηλότερο συντελεστή σε σχέση με τον συντελεστή του εισοδήματος από την εργασία, και όχι χαμηλότερο. Κάποιος που κληρονομεί εκατομμύρια είναι σε καλύτερη κατάσταση από κάποιον που εργάστηκε για να βγάλει τα ίδια χρήματα, διότι, ας το παραδεχθούμε, οι περισσότεροι από εμάς θα προτιμούσαμε να μην δουλεύαμε. Επίσης, οι πλούσιοι κληρονόμοι βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση διότι κατά κανόνα μπορούν να κατοχυρώσουν πολύ υψηλότερους μισθούς όταν εργάζονται, εξαιτίας της εκπαίδευσης, των επαφών τους και του διχτυού ασφαλείας που έχουν όσοι προέρχονται από πλούσιες οικογένειες.
Πολλές έρευνες αποδεικνύουν ότι η φορολόγηση στη μεταφορά περιουσίας δεν μειώνει σημαντικά τον όγκο της δουλειάς, τις αποταμιεύσεις και την επιχειρηματική δραστηριότητα των κληρονομουμένων. Στο μεταξύ, οι φόροι αυτοί ενισχύουν τη δουλειά των κληρονόμων και τις φιλανθρωπίες. Μια συγκεκριμένη έρευνα καταλήγει στο ότι ο ιδανικός φορολογικός συντελεστής σε μεγάλες κληρονομιές είναι μεταξύ 60% και 80%.
* Καθηγήτρια στη Νομική Σχολή του New York University.
THE NEW YORK TIMES
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου