Ταϊβάν – Κίνα : Δαυίδ εναντίον Γολιάθ

Ζοπουνίδης Κωνσταντίνος

Μια συγκριτική ανάλυση – Το μικρό επαναστατικό νησί που θεωρεί τον εαυτό του ως τη μοναδική πραγματική Κίνα, μπορεί να αναμετρηθεί με το μεγάλο γείτονα σε πολλά χαρακτηριστικά όπως υγεία, εκπαίδευση, ευημερία, ελευθερία, δημοκρατία, κ.α.

Το μικρό επαναστατικό νησί που θεωρεί τον εαυτό του ως τη μοναδική πραγματική Κίνα, μπορεί να αναμετρηθεί με το μεγάλο γείτονα σε πολλά χαρακτηριστικά όπως υγεία, εκπαίδευση, ευημερία, ελευθερία, δημοκρατία, κ.α.

Τη συγκριτική ανάλυση πραγματοποιεί στο περιοδικό Capital υπό μορφή συνέντευξης ο ειδικός σε θέματα της Ανατολικής Ασίας, Καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, Francois Godement.

Δείκτες ανάπτυξης

Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει μερικές επιδόσεις σε σημαντικούς δείκτες των δύο χωρών:

(1) Κατάταξη για 187 χώρες, ο δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης (ΔΑΑ) είναι ένας σύνθετο μέτρο που εκτιμά την ευημερία του πληθυσμού.

Συνθέτει πολλά δεδομένα σχετικά με την υγεία, τις ανισότητες, το επίπεδο πλούτου, την εκπαίδευση.

Σχετικά με τον πρώτο δείκτη, σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ανάπτυξης, η Ταιβάν υπερέχει της κομμουνιστικής Κίνας. Η περίπτωση κορωνοϊού αποκάλυψε με τον πιο έντονο τρόπο, ότι η Ταιβάν διαθέτει ένα από τα πιο αποδοτικά συστήματα στον κόσμο, τόσο από άποψη ποιότητας όσο και ιατρικών δυνατοτήτων. Η Κίνα υστερεί στον τομέα αυτό. Αν και οι κατασκευαστές του έχουν μετεγκαταστήσει ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής τους, η Ταιβάν παραμένει μακράν η πρώτη χώρα παραγωγής ημιαγωγών στον πλανήτη. Παρά το τόσο εξαιρετικό ποσοστό μεγέθυνσης και την τρομερή βιομηχανική της ανάπτυξη, η λαϊκή Κίνα είναι σχεδόν τρεις φορές λιγότερο πλούσια από το μικρό της γείτονα.

Σχετικά με την κατάταξη της ελευθερίας του τύπου, υπάρχουν μερικά ζητήματα αξιοπιστίας ( οι ΗΠΑ, κατέχουν την 45η θέση και το Ισραήλ την 88η), παρόλα αυτά οι θέσεις των δύο χωρών μιλούν από μόνες τους.

Οικονομία, Τεχνολογία, Δημοκρατία

Η οικονομία της Ταιβάν έχει πλέον ωριμάσει με ρυθμούς μεγέθυνσης 2%-3% το χρόνο και ένα μέρος της παραγωγικής της μηχανής έχει μετεγκατασταθεί στη Δημοκρατική Λαϊκή Κίνα. Με τα χρόνια, χιλιάδες επιχειρηματίες πέρασαν στο μεγάλο γείτονα εκμεταλλευόμενοι τους χαμηλούς μισθούς και την πελώρια εσωτερική αγορά. Το καλύτερο παράδειγμα αποτελεί χωρίς αμφιβολία η Foxconn, επιχείρηση – γίγαντας του Taipei, που συγκεντρώνει μεταξύ άλλων και τα iPhone. Απασχολεί ένα εκατομμύριο εργαζόμενους στην Κίνα. Αυτές οι μετεγκαταστάσεις αφορούν επίσης όλους τους φθηνούς βιομηχανικούς κλάδους από κλωστοϋφαντουργία σε υποδηματοποιία, περνώντας από χριστουγεννιάτικα δώρα, ρακέτες τέννις, ποδήλατα, μοτοσυκλέτες. Αν και μερικές φορές οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών ήταν τεταμένες, οι αρχές του Πεκίνου δεχόντουσαν με ανοικτές αγκάλες τις ταϊβανέζικες επιχειρήσεις, διότι εκτός από τη δημιουργηθείσα απασχόληση, η άφιξή τους στην Κίνα συνοδευόταν με μεταφορά τεχνολογίας. Συνολικά, πάνω από δύο εκατομμύρια ταϊβανέζοι ζουν σήμερα στην Κίνα. Το Πεκίνο δεν τους αναγνωρίζει το διαβατήριό τους, τους προμηθεύει μια κάρτα απλής διέλευσης (laissez-passer).

Σε επίπεδο τεχνολογίας, η Κίνα έχει επωφεληθεί πάρα πολύ. Στον κλάδο της πληροφορικής, η Ταϊβάν έχει το παρατσούκλι της “Silicon Island”. Χάρη στις μετεγκαταστάσεις, η Κίνα μπόρεσε να απορροφήσει ένα μεγάλο μέρος των τεχνολογιών της και της παραγωγικής της μηχανής, ώστε να κερδίσει πολύτιμο χρόνο στην αναπτυξιακή της πορεία. Οι παράκτιες περιοχές, κυρίως το Fujian, αναπτύσσονται ευρέως κάτω από την οικονομική επίδραση του μικρού τους γείτονα. Δεν υπάρχει πραγματικά φτώχεια στην Ταιβάν, αλλά συμβαίνει σήμερα μια έντονη δυσφορία η οποία προέρχεται από την πτωτική τάση των μισθών που δημιουργείται από τον ανταγωνισμό του Κινέζικου εργατικού δυναμικού. Ως συμπέρασμα, η Ταιβάν έχει προβλήματα μιας προηγμένης οικονομίας (όπως οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης).
Στη δεκαετία του 1990, η χώρα πέρασε από τη δικτατορία στη δημοκρατία, χωρίς επανάσταση ούτε πυροβολισμούς. Αλλά και όταν υπήρχε δικτατορία, το Kuomintang είχε διατηρήσει τις τοπικές εκλογές και είχε ανεχθεί τους υποψήφιους της αντιπολίτευσης, θεωρώντας τους ως “εκτός κόμματος”. Τη δημοκρατία εγκατέστησε ο Chiang Ching – Kuo, ο οποίος κατήργησε τη δική του δικτατορία για να επιβάλει τις δημοκρατικές ελευθερίες.

Ο Francois Godement αναφέρει ότι πολύ λίγα Ευρωπαϊκά Κράτη μπορούν να καυχηθούν για το επίπεδο δημοκρατίας της Ταιβάν. Στη χώρα αυτή, οι ΜΚΟ υπεράσπισης του περιβάλλοντος είναι πιο παρούσες και ακούγονται καλύτερα από ότι στην Ευρώπη. Ο τύπος πιο ελεύθερος, διότι δεν υποφέρει από οικονομικούς περιορισμούς και εξαρτήσεις. Η καταπολέμηση της διαφθοράς πιο αδυσώπητη και πιο αποτελεσματική. Μπορούμε να πούμε οτιδήποτε. Απόλυτη ελευθερία έκφρασης. Δεν υπάρχει ταμπού.

Συμπερασματικά, πέρα από την τεταμένη κατάσταση μεταξύ του Xi Jinping και της Tsa Ing-wen (με συναισθήματα αντί-Πεκίνου), η Ταϊβάν δείχνει να εφαρμόζει τις βασικές αρχές ενός μοντέρνου κράτους με υψηλή τεχνολογία και μάνατζμεντ το οποίο την οδηγεί σε αξιοζήλευτες επιδόσεις σε όλα τα επίπεδα: κοινωνικό, περιβαλλοντικό, οικονομικό. Θα ήταν καλό, μερικοί ευρωπαϊοι ηγέτες να ακολουθήσουν τους προσανατολισμούς της.

Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός
Βασιλική Ακαδημία Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών
Βασιλική Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων
Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School, France