Κυριακή, 2 Οκτωβρίου, 2022
Η δημιουργία της κοινωνίας καθιστά την επικοινωνία μεταξύ των μελών της όχι μόνο σημαντική, αλλά και απαραίτητη για την ύπαρξη, την ευημερία και την οργάνωση της κοινότητας και της κοινωνίας. Η δυναμική και η εξέλιξη κάθε κοινωνίας συνοδεύεται και με την εξέλιξη της γλώσσας. Η ελληνική γλώσσα είναι μια από τις λίγες γλώσσες με βαθιά συνεχόμενη ιστορική διαδρομή, γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, έχει εξελιχθεί στο πλαίσιο της Διασποράς και της επέκτασης του Ελληνισμού, έχει διατηρήσει τον βασικό κορμό της και έχει εμπλουτιστεί μέσω των πολιτισμικών επαφών στα διάφορα μέρη στα οποία έχει μεταφερθεί.
Είναι αυτή η δυναμική του ζωντανού οργανισμού, που έχει μεταφέρει την γλώσσα από τον Ομηρο μέχρι σήμερα και όχι επειδή έχει επιβληθεί από κρατικές οντότητες ανά τους αιώνες. Η βιωσιμότητα της γλώσσας είναι άμεσα συνδεδεμένη με την συνεχή μετάλλαξη, επειδή πρέπει να έχει πρακτική χρησιμότητα για να είναι αποτελεσματικό εργαλείο επικοινωνίας, αλλά και να είναι φορέας διαχρονικών αξιών. Από αυτήν την άποψη η ελληνική γλώσσα έχει επωφεληθεί από την ταραχώδη ιστορία του Ελληνισμού, την σύνδεση με την θάλασσα και την γεωγραφική διάσταση της Ανατολικής Μεσογείου, γέφυρας τριών ηπείρων και πολυάριθμων πολιτισμών. Είναι εμφανές ότι η ελληνική γλώσσα μεταφέρθηκε μαζί με τις διάσπαρτες κοινότητες και κράτησε τον βασικό της κορμό, εμπλούτισε και εμπλουτίστηκε από άλλες γλώσσες με τις οποίες ήρθε σε επαφή, αλλά και άλλαξε ριζικά. Από την ελληνική του Περικλή μέχρι την ελληνική του Παλαιολόγου και την ελληνική του Καραϊσκάκη, υπάρχει μεγάλη διαφορά, αλλά παραμένει η ίδια, διότι ο φορέας της γλώσσας είναι η κοινότητα και η παράδοση.
Σήμερα το δυστύχημα είναι, ότι η γλώσσα είναι φορέας και εθνικής και πολύ περισσότερο κρατικής ταυτότητας, και έτσι δέχεται την παρέμβαση του κράτους που προσπαθεί να την οργανώσει μέσα στο πλαίσιο της διαπαιδαγώγησης του πολίτη, μέσα στο πλαίσιο του εκάστοτε κράτους. Η καθαρότητα της γλώσσας ήταν ένα από τα μέγιστα εγχειρήματα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους κατά την διάρκεια του 19ου και 20ού αιώνα, το οποίο δημιούργησε και μία από τις μεγαλύτερες κοινωνικές και ιδεολογικές συγκρούσεις δεκαετιών. Η νίκη των δημοτικιστών δεν επήλθε μέχρι το 1976, όταν η Δημοτική εδραιώθηκε ως η γλώσσα του ελληνικού κράτους, αλλά μετά από άπειρες προσπάθειες και πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Η σκοπιμότητα των μεταρρυθμίσεων και των πολιτικών παρεμβολών ήταν η δημοκρατικοποίηση της γλώσσας, όπως έγινε με όλα τα έθνη-κράτη που δημιουργήθηκαν τα τελευταία 150 χρόνια μέσα στο πλαίσιο οργάνωσης του κράτους. Με την Ελληνική κάτι παράξενο συνέβη. Η επιβολή της Αττικής διαλέκτου νέκρωσε τις άλλες παράπλευρες διαλέκτους, εκτός από μερικές που λόγω πολιτικών συνθηκών και απομόνωσης κατάφεραν να επιβιώσουν και να κρατήσουν την ζωτικότητα τους και να μην περιέλθουν στο περιθώριο που τους επέβαλε ο «εκσυγχρονισμός» και η φαινομενική καθυστέρηση, που θα προσέδιδε η τοπική ντοπιολαλιά. Η Κρήτη, η Κύπρος και ο Πόντος είναι ενδεικτικά σημεία αναφοράς, διότι έχουν καταφέρει να κρατήσουν όχι μόνο το γλωσσικό ιδίωμα, αλλά και να μας παρέχουν μια εικόνα στην διαχρονικότητα της ελληνικής γλώσσας.
Η τυποποίηση της γλώσσας μέσα στο πλαίσιο του έθνους-κράτους μας έχει στερήσει κάτι πολύτιμο και σημαντικό, την σύνδεσή μας και την κατανόηση της γλώσσας σαν ένα εργαλείο μεν, αλλά και ένα στοιχείο διαχρονικής ταυτότητας, πολύ πιο σημαντικό από κάθε άλλο που μπορεί να δημιουργήσει ένα κράτος. Η γλώσσα δημιουργεί συνείδηση και ταυτότητα, η οποία είναι ανοιχτή και όχι φοβική, διότι είναι φτιαγμένη στο πλαίσιο της εξάπλωσης και επαφής με το άλλο. Για εμάς τους Ελληνες της Διασποράς είναι ιδιαίτερα ορατό και ενώ είμαστε σε ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον, που θα έπρεπε να είναι ένα πεδίο στο οποίο η Ελληνική να δυναμώσει και να εμπλουτιστεί, παρατηρούμε το αντίθετο, δυσκολευόμαστε να μεταφέρουμε την γλώσσα μας στις επόμενες γενιές και ντρεπόμαστε για την ντοπιολαλιά και το ιδίωμα μας. Αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο πρόβλημα στην μετάδοση της γλώσσας στις επόμενες γενιές και στην περιθωριοποίηση μας.
Καλύτερα να ξεχάσουμε την γλώσσα μας, παρά να την μιλήσουμε «λανθασμένα» μέσα στα ξύλινα πρότυπα, που και εκείνα αλλάζουν και στον ελλαδικό χώρο. Είναι αξιοπερίεργο, πώς είναι αποδεκτές οι ξένες εκφράσεις στην ελληνική στον ελλαδικό χώρο, αλλά μη αποδεκτές στην Αμερική, εκεί που μιλιέται η Αγγλική. Για να διατηρήσουμε την ελληνική γλώσσα μας πρέπει να την απελευθερώσουμε από τις επιβαλλόμενες μεταρρυθμίσεις, που την απομακρύνουν από την δυναμική της επικοινωνίας και της παραδοσιακής ταυτότητας. Το παιδί που μεγαλώνει στην Αμερική, στον Καναδά, στην Αργεντινή και στην απανταχού Διασπορά, θα πρέπει να είναι υπερήφανο για την ελληνική του ντοπιολαλιά και έτσι η γλώσσα θα διατηρηθεί και σαν εργαλείο, αλλά και σαν πολιτισμική αναφορά. Η γλώσσα είναι δυναμική και η ελληνική από τις δυναμικότερες.
ΕΘΝΙΚΟΣ ΚΗΡΥΞ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου