Ηιστορία των κυβερνητικών VIP αεροπλάνων είναι περίπλοκη, σε ορισμένες περιπτώσεις σκανδαλώδης με πολλές… αναταράξεις, λόγω της παρέλασης πολλών εκατομμυρίων.

Την εποχή που δεν υπήρχαν τα κυβερνητικά αεροπλάνα, οι Πρόεδροι της Δημοκρατίας, οι Πρωθυπουργοί και ορισμένοι προνομιούχοι υπουργοί (όπως Εξωτερικών, Αμύνης και Οικονομικών) χρησιμοποιούσαν στις μετακινήσεις τους, είτε τα αεροσκάφη της (τότε) κρατικής Ολυμπιακής, είτε τα C-130. Αλλά υπήρξαν και παράπονα, του στυλ ότι είμαστε η μοναδική χώρα στην ΕΕ που δεν διαθέτουμε πρωθυπουργικό αεροσκάφος, ή το μόνιμο παράπονο του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Χρήστου Σαρτζετάκη ότι τα C-130 είναι θορυβώδη, άβολα και ενεργειοβόρα αναγκάζοντάς τον στη πτήση να χρησιμοποιήσει… ωτασπίδες. Και μετά τα C-130 ήρθε ο… «Μέγας Αλέξανδρος».

Το είχε καημό ο τότε Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης να αποκτήσει η χώρα ένα ευπρεπές κυβερνητικό αεροσκάφος και όταν πλησίαζε το ταξίδι του στο Παρίσι για να συμμετάσχει στην σύνοδο κορυφής του ΟΑΣΑ, αποφάσισε να δράσει. Δεν ήταν δυνατόν οι ηγέτες να προσγειώνονταν στο αεροδρόμιο του Ορλί με τα VIP αεροσκάφη τους, ο πλανητάρχης Τζωρτζ Μπους ο πρεσβύτερος με το Air Force One και οι Μητσοτάκης με ένα άβολο, θορυβώδες και ελικοφόρο C-130. Έτσι πήραν ένα τρικινητήριο Boeing 727 της Ολυμπιακής, τοποθέτησαν σε αυτό, γραφείο, κρεβάτι και το ονόμασαν «Μέγας Αλέξανδρος» (το ζήτημα της Μακεδονίας ήταν καυτό εκείνη την εποχή). Αλλά μετά από μόλις δύο ταξίδια στο Παρίσι και στη Σαουδική Αραβία  κρίθηκε οικονομικά ασύμφορο, η ολυμπιακή το ήθελε για να μεταφέρει επιβάτες και σταμάτησε τις πτήσεις.

Έτσι ξαναγυρίσαμε στα C-130, αλλά συνέβη κάτι το εξωφρενικό, σκάνδαλο το ονόμασαν, όταν ανακαλύφθηκε πως ένας υπουργός (ας μην αναφερθεί το όνομά του ή το κόμμα του επειδή βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο) ταξίδευσε με τον «Ηρακλή» στη Ρώμη, παίρνοντας μαζί του τη σύζυγό του, το παιδί του και τις δύο γραμματείς του και στο αεροδρόμιο Φιουμιτζίνο κατάφερε να φορτώσει το αεροσκάφος της Πολεμικής Αεροπορίας με ιταλικής σχεδίασης φινετσάτα έπιπλα, κουζίνα, ψυγείο και τηλεοράσεις. Το πήρε χαμπάρι ο Πρωθυπουργός και άρχισε πάλι η αναζήτηση πρωθυπουργικού αεροπλάνου.

Λεφτά έλεγαν δεν υπήρχαν, υπήρχε όμως η αμαρτωλή ιστορία των αντισταθμιστικών ωφελημάτων, που δοξάστηκαν κατά την περιβόητη αγορά του αιώνα. Ήταν τότε που όταν αγοράζαμε μαχητικά, φροντίζαμε δήθεν να αγοράσουν της ίδιας αξίας προϊόντα από μας. Για παράδειγμα οι Γάλλοι παπούτσια, καλαμπόκι, ή οι Αμερικανοί να δημιουργήσουν off shore εταιρίες για να κτυπήσουν την ανεργία. Ήταν μια καλή μέθοδος για να πλουτίσουν κάποιοι, οι οποίοι δημιούργησαν στην Εκάλη μια ολόκληρη συνοικία, που την ονόμασαν «Συνοικία Offset». Αλλά, τότε  σκέφτηκαν ότι αντί να ζητάμε να μας αγοράσουν το καλαμπόκι, τα παπούτσια ως αντιστάθμισμα δεν είναι καλύτερα να ζητήσουμε  ένα… VIP αεροπλάνο. Άλλωστε τόσα μαχητικά έχουμε αγοράσει.

Η ευκαιρία ήταν μοναδική. Επρόκειτο να αγοράσουμε τέσσερα ιπτάμενα ραντάρ από την Σουηδία, ωστόσο δεν επρόκειτο να τα μεταφέρουν στην «πλάτη» τους  τα σουηδικής κατασκευής αεροσκάφη (δηλαδή τα SAAB), αλλά τα βραζιλιάνικης κατασκευής Εμπραέρ. Αποκτήθηκε, λοιπόν  το Embraer BJ που μπορεί να μεταφέρει μέχρι 15 άτομα με  κάθε ώρα πτήσης κοστίζει 3.542 ευρώ.

Υπήρχε όμως και η προμήθεια των Mirage και από εκεί είχαμε ευκαιρίες για να αποκτήσουμε και άλλα VIP Αεροσκάφη. Το Φάλκον 900 ήταν ένα υπερσύγχρονο αεροσκάφος τρικινητήριο με ταχύτητα που άγγιζε το 1 Mach, τον ίδιο τύπο χρησιμοποιούσαν και οι Πρόεδροι της Γαλλίας, προτού μετατρέψουν τα Airbus σε πρωθυπουργικά αεροσκάφη με απίστευτη άνεση και με συστήματα αυτοπροστασίας.

Στην πολύπαθη χώρα μας τα VIP αεροσκάφη χρησιμοποιούσαν οι πάντες για να ταξιδεύσουν παντού, ακόμα και για τις διακοπές τους. Ένας υπουργός υπερηφανευόταν πως στα ταξίδια που έκανε με τον Φάλκον κατάφερε να γράψει δύο ολόκληρα βιβλία μέσα σε αυτό. Όλα πήγαιναν καλά, κανείς διαμαρτυρόταν έως ότου μέσα σε αυτό έχασε την ζωή του ο Γιάννος Κρανιδιώτης, συνεργάτες του αλλά και δημοσιογράφοι που τον συνόδευαν στο μοιραίο ταξίδι στο Βουκουρέστι.

Ακολούθησε το Embraer-Legasy. Διαθέτει περισσότερους χώρους από το πρώτο Εμπραέρ, αφού μπορεί να μεταφέρει 30-32 πρόσωπα σε μία μονή σειρά από την αριστερή του πλευρά και μια διπλή από την δεξιά του. Αποκτήθηκε το 1999 έναντι 27,5 εκατομμυρίων δολαρίων αμέσως μετά την απόσυρση του Falcon.

Το 2003  η τότε κυβέρνηση Σημίτη αποφάσισε να δώσει 27 εκατ. δολάρια για να αγοράσει αεροσκάφος που μπορούσε να πραγματοποιεί υπερατλαντικά ταξίδια, χωρίς ενδιάμεσο ανεφοδιασμό. Σύμφωνα με τα ΜΜΕ της εποχής το σκεπτικό του τότε πρωθυπουργού ήταν πως η Ελλάδα που μόλις είχε μπει στην ΟΝΕ έπρεπε να ακολουθήσει το παράδειγμα των πλούσιων εταίρων της και να μην αρκεστεί μόνο σε ένα αεροσκάφος. Έτσι  αποκτήθηκε το Gulfstream V και το μικρό Empraer με πάνω από 50.000.000 δολάρια. Ήταν η εποχή των παχιών αγελάδων στην χώρα μας και της ευημερίας που ήταν ψεύτικη και με δανεικά. Μόνο που τότε ελάχιστοι έδιναν σημασία και πολλοί λιγότεροι προειδοποιούσαν για το τι θα επακολουθήσει.

Τρία κυβερνητικά αεροπλάνα για μια μικρή χώρα ήταν πολλά. Υπήρξε και η οικονομική κρίση και έγινε η πρώτη απόπειρα τον Αύγουστο του 2012, επί κυβερνήσεως του Αντώνη Σαμαρά το ένα Εμπραέρ να πωληθεί. Αυτό που πήραμε ως… offset. Αφήστε που είχε και μικρό ντεπόζιτο καυσίμων (αφού ήταν στην ουσία στρατιωτικό αεροσκάφος) και χρειαζόταν στάσεις για ανεφοδιασμό. Αλλά ποιος να το αγοράσει; Τιμή πώλησης καθορίστηκε στα 7,7 εκατομμύρια δολάρια. Σε αυτή την τιμή περιλαμβάνονταν και το «πακέτο ανταλλακτικών» που υπήρχε στις αποθήκες της Πολεμικής Αεροπορίας για τη συντήρηση του VIP αεροσκάφους. Η παροχή αυτή όμως δεν φάνηκε να συγκινεί τους αγοραστές που ακούγοντας το ποσό έστρεψαν αλλού την προσοχή τους.

Οι κυβερνήσεις άλλαξαν, ο Αλέξης Τσίπρας ήρθε στην εξουσία και φυσικά μία από τις πρώτες εξαγγελίες του ήταν πως το αεροπλάνο θα πουληθεί. Αποτέλεσμα; Το ίδιο με αυτό που είχε η προσπάθεια και του κ. Σαμαρά. Το αεροπλάνο παρέμενε στις υπηρεσίες του Μαξίμου. Με τα κυβερνητικά VIP αεροσκάφη συνέβησαν περίεργα γεγονότα.

* Με αυτό το αεροπλάνο, το Gulfstream V, ο πρώην Πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου έκανε δύο φορές τον γύρο του κόσμου ψάχνοντας οικονομική βοήθεια μετά την έλευση του ΔΝΤ στην χώρα μας.

* Ο Κ. Τσίπρας ταξίδευσε στην Κούβα στην κηδεία του Κάστρο, αλλά και στο Παρίσι για να συναντήσει τους επενδυτές της L’ Oreal και κατέληξε στην Disney Land. Έκανε χωρίς ανεφοδιασμό υπερατλαντικά ταξίδια για να συναντήσει τον Τραμπ, τον Κλίντον και τους ομογενείς, πήγε στην Κίνα, γύρισε και αυτός σχεδόν όλο τον κόσμο.

* Ο Πάνος Καμμένος που είχε ιδιαίτερη «αγάπη» για τα πτητικά (κρατικά) μέσα, το χρησιμοποιούσε συχνά. Ακόμα και στη Βραζιλία είχε πάει για να επισκεφθεί το εργοστάσιο κατασκευής των Εμπραέρ και βεβαίως δεν έλειψε από το ταξίδι του και η Μόσχα. Μάλιστα η εικόνα του κ. Καμμένου να κρατά ως λάφυρο στα χέρια του «Τα Νέα» όταν ταξίδεψε στις ΗΠΑ για την ορκωμοσία του Τραμπ ήταν από αυτές που δεν μπορούν να μην αποτυπωθούν στην μνήμη όλων.

* Ο Νίκος Παππάς αποδείχθηκε μεγάλος θιασώτης των υπερπολυτελούς Gulfstream V. Το χρησιμοποίησε για υπερατλαντικό ταξίδι στην ορκωμοσία Τραμπ (ουδείς γνωρίζει εάν πραγματικά είχε προσκληθεί σε αυτήν) και οι φήμες έλεγαν ότι πήγε με αυτό και στην Βενεζουέλα, τότε για τα ράφια των σούπερ μάρκετ.

* Υπουργός που παραθέριζε στην Σκιάθο ζήτησε το πρωθυπουργικό αεροσκάφος για να επιστρέψει επειγόντως στην Αθήνα.

* Καταγράφηκε μια πτήση στην Μύκονο και όπως ήταν αναμενόμενο δημιουργήθηκε σάλος, αλλά η Πολεμική Αεροπορία την δικαιολόγησε ως εκπαίδευση πιλότων. Έτσι άλλωστε γίνεται πάντα, όταν δεν μπορείς να δικαιολογήσεις πτήσεις τις δικαιολογεί ως εκπαίδευση πιλότων.

* Επί ΣΥΡΙΖΑ το σέρβις μέσα στο πρωθυπουργικό αεροσκάφος αναβαθμίστηκε, πέρασε σε άλλο επίπεδο. Ανάμεσα σε άλλα προσφέρονταν εξάστερο πρωινό, υπήρχαν 15 πιάτα στον κατάλογο ζεστών γευμάτων και νηστίσιμων (κρέας ή ψάρι), πιάτα ζυμαρικών κτλ.

Υπήρξαν όμως με τα πρωθυπουργικά αεροπλάνα και ανθρωπιστικές πτήσεις. Για παράδειγμα όταν ο Αλέξης Τσίπρας ήταν πρωθυπουργός  αποφάσισε να πετάξει με πτήση της γραμμής και να διαθέσει το κυβερνητικό αεροσκάφος που είχε προγραμματιστεί γι αυτόν προκειμένου να μεταφερθεί ένα μικρό κορίτσι από την Αθήνα στο Ανόβερο της Γερμανίας. Το κορίτσι είχε διαγνωστεί με όγκο στο εγκέφαλο και είχε προγραμματισμένο χειρουργείο. Πολλές φορές τα κυβερνητικά αεροσκάφη πραγματοποιούσαν πτήσεις εντός ή εκτός Ελλάδος είτε για να μεταφέρουν παιδάκια που αντιμετώπιζαν προβλήματα, είτε για τη μεταφορά οργάνων μεταμοσχεύσεων.

Το 2021, τον Ιούνιο ένα νέο αεροσκάφος τύπου Falcon χρησιμοποιήθηκε ως VIP κυβερνητικό και η κυβέρνηση είπε πως περιλαμβάνεται στα αντισταθμιστικά ωφελήματα που προτείνει η εταιρεία Dassault προκειμένου να εκπληρώσει την εναπομείνασα υποχρέωσή της από το 2000. Είναι το αεροσκάφος αυτό, για το οποίο σηκώθηκε σκόνη γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγόρησε τον κ. Μητσοτάκη πως το χρησιμοποιεί για προεκλογικούς λόγους. Με την απόκτησή του, ο Πρωθυπουργός είπε ότι θα πωλήσει το ένα Εμπραέρ (αυτό που επιχείρησαν να πωλήσουν Σαμαράς και Τσίπρας), χωρίς όμως αποτέλεσμα. Τελικά δόθηκε δώρο στους Κυπρίους, για την συνεισφορά τους στην τραγωδία στο Μάτι.

TO BHMA