Τελευταία ημέρα της θερινής εκπτωτικής περιόδου σήμερα, 31 Αυγούστου, με πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης να αναφέρουν στον ΟΤ πως σύντομα θα ανακοινωθούν νέα μεγάλα πρόστιμα για παραπλανητικές εκπτώσεις.
Οι νέες «καμπάνες» αφορούν σε 3-4 γνωστές εταιρείες από τους κλάδους της εμπορίας καλλυντικών και των ειδών ένδυσης και υπόδησης και όπως λένε οι ίδιες πηγές οι υποθέσεις είναι «δεμένες» για να μην «πέσουν» στη συνέχεια στα δικαστήρια.
Την ίδια ώρα, οι ελεγκτές της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) εξακολουθούν σαρώνουν την αγορά των καυσίμων έχοντας στο στόχαστρο όσους παραβιάζουν τις διατάξεις περί αθέμιτης κερδοφορίας.
Υπενθυμίζεται πως πριν ενάμισι μήνα επιβλήθηκαν πρόστιμα συνολικού ύψους 1,44 εκατ. ευρώ σε μεγάλες αλυσίδες ειδών τεχνολογίας, ηλεκτρικών ειδών και οικιακού εξοπλισμού, καθώς διαπιστώθηκε ότι παραβίαζαν τον κώδικα δεοντολογίας περί ανακοίνωσης μειωμένης τιμής σε περίοδο εκπτώσεων. Επιπλέον εχθές δημοσιοποιήθηκε η επιβολή διοικητικών προστίμων συνολικού ύψους 139 χιλ. ευρώ σε 13 επιχειρήσεις στον τομέα των καυσίμων και των ειδών αυτοκινήτου για παραβίαση των διατάξεων περί αθέμιτης κερδοφορίας.
Να σημειωθεί ότι βάσει της νομοθεσίας η δημοσιοποίηση της εμπορικής επωνυμίας των επιχειρήσεων που παραβιάζουν τα ισχύοντα μέτρα περιστολής φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας λαμβάνει χώρα στις περιπτώσεις που το διοικητικό πρόστιμο υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ ή πρόκειται για υπότροπη εταιρεία, ανεξαρτήτως ύψους προστίμου.
Κατά των αποφάσεων επιβολής προστίμου χωρεί προσφυγή ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων, εντός της προβλεπόμενης από την κείμενη νομοθεσία προθεσμίας.
Σε ό,τι αφορά τις νέες διατάξεις για τις εκπτώσεις, στις οποίες ενσωματώνεται ευρωπαϊκή οδηγία, θεσπίστηκαν τον Απρίλιο, με συνέπεια η εφαρμογή του νέου Κώδικα Δεοντολογίας να εφαρμόζεται επί της ουσίας για πρώτη φορά στις εφετινές θερινές εκπτώσεις.
Ωστόσο από την πλευρά τους οι επιχειρήσεις, επισημαίνουν ότι επικρατεί σύγχυση για την εφαρμογή του νέου Κώδικα Δεοντολογίας περί αναγραφής των τιμών σε εκπτώσεις και προσφορές, ενώ λένε πως το νέο πλαίσιο είναι δύσκολο να εφαρμοστεί σε πλατφόρμες, αλλά και σε εκπτωτικά καταστήματα.
Τι προβλέπει η νομοθεσία
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία για τις εκπτώσεις, το όφελος του καταναλωτή από τη μείωση της τιμής πρέπει να παρουσιάζεται σωστά. Η τιμή αναφοράς πρέπει να είναι η χαμηλότερη τιμή του προϊόντος/υπηρεσίας των τελευταίων 30 ημερών.
Ταυτόχρονα, ο καταναλωτής πρέπει να έχει καθαρή εικόνα για την αρχική και την τελική τιμή στο ράφι προτού προβεί σε κάποια αγορά. Άρα είναι λάθος να εμφανίζεται η προτεινόμενη τιμή καταλόγου ως αρχική τιμή και να δημιουργείται η εντύπωση ότι γίνεται μείωση τιμής.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την παράγραφο 2α άρθρου 15 ν. 4177/2013, όπως τροποποιήθηκε από το ν. 5039/2023, σε κάθε ανακοίνωση περί μείωσης τιμής υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής.
Ως ανακοίνωση μείωσης τιμής, σύμφωνα με το κεφ. 2 παρ. 8 του νέου Κώδικα Δεοντολογίας περί ανακοινώσεων μείωσης της τιμής (ΥΑ 35935/13-4-2023), είναι κάθε ανακοίνωση του επιχειρηματία ότι έχει μειώσει την τιμή για ένα προϊόν με την εξής μορφή:
– Είτε ποσοστού (%), π.χ. «20% έκπτωση».
– Είτε συγκεκριμένου ποσού, π.χ. «10 ευρώ έκπτωση».
– Είτε αναγραφή νέας (χαμηλότερης) τιμής μαζί με την αναγραφή της προγενέστερης (υψηλότερης) τιμής που εφαρμόστηκε. Η προηγούμενη τιμή μπορεί να εμφανίζεται σε διαγραμμένη μορφή π.χ. «τώρα 50 ευρώ, πριν 100 ευρώ».
Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής.
Όταν το προϊόν κυκλοφορεί στην αγορά για λιγότερο από 30 ημέρες, ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια του χρονικού διαστήματος δέκα ημερών πριν την εφαρμογή της μείωσης της τιμής.
Όταν η τιμή μειώνεται προοδευτικά κατά τη διάρκεια των 30 ημερών, πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής, ως προγενέστερη τιμή νοείται η τιμή που ίσχυε πριν από την εφαρμογή της πρώτης από τις διαδοχικές μειώσεις τιμών.
Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται ότι η μείωση είναι πραγματική και ότι οι καταναλωτές πληρώνουν πράγματι λιγότερο όταν ανακοινώνεται μείωση των τιμών. Άλλωστε στόχος είναι η αποτροπή των εμπόρων από το να διογκώνουν τεχνητά την τιμή αναφοράς παραπλανώντας έτσι τους καταναλωτές σχετικά με το ποσό της έκπτωσης.
Μειωμένος ο τζίρος των εκπτώσεων
Πάντως ο τζίρος των φετινών καλοκαιρινών εκπτώσεων δεν ήταν αυτός που περίμενε ο εμπορικός κόσμος. Εκτιμάται ότι οι πωλήσεις πανελλαδικά ήταν μειωμένες συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή σεζόν, ενώ μικτή είναι η εικόνα σε Αττική και Θεσσαλονίκη.
Κι αυτό γιατί οι πιέσεις στο διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων, αλλά και των ξένων επισκεπτών σε συνδυασμό με τον παρατεταμένο καύσωνα και τις καταστροφικές φωτιές οδήγησαν σε απώλειες των εμπορικών καταστημάτων.
Είναι χαρακτηριστικό πως οι πρώτες 15 ημέρες των εκπτώσεων στις οποίες είθισται να γίνεται και το μεγαλύτερο μέρος της κατανάλωσης, συνέπεσαν με τον καύσωνα. Σ’ αυτό το διάστημα χάθηκε περίπου το 30% του αναμενόμενου τζίρου.
Σε ό,τι αφορά τις τουριστικές ροές, στην Αθήνα ήταν Ιούλιο και Αύγουστο ήταν ανάλογες με την περσινή χρονιά, ωστόσο η κρίση ακρίβειας φαίνεται ότι έχει αγγίξει και τους τουρίστες καθώς, πέραν των καταλυμάτων και της εστίασης, οι δαπάνες τους για αγορές είναι περιορισμένες. Λίγο καλύτερη ήταν η εικόνα στους δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς στα νησιά και στην ηπειρωτική Ελλάδα.
