Πρώτο πλήγμα για το Ισραήλ εκτός πεδίου από το Δικαστήριο της Χάγης

Δευτέρα, 29 Ιανουαρίου, 2024

Στρατής Αγγελής

Κόλαφος για τον Νετανιάχου η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης για αποφυγή μιας γενοκτονίας στη Γάζα - Ισχυρές διπλωματικές πιέσεις για κατάπαυση του πυρός την ώρα που οι ακροδεξιοί ζητούν εποικισμό της Λωρίδας

Υπό ισχυρή πίεση να συμφωνήσει σε μια κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας βρέθηκε το Ισραήλ μετά την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης που διέταξε το εβραϊκό κράτος να λάβει άμεσα όλα τα μέτρα ώστε να αποτρέψει μια γενοκτονία των Παλαιστινίων (χωρίς να αποφαίνεται σε αυτό το στάδιο ότι έχει διαπραχθεί γενοκτονία) και τη Χαμάς να απελευθερώσει άμεσα όλους τους ισραηλινούς ομήρους. Το σκεπτικό της προχθεσινής ιστορικής προκαταρκτικής απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου, επί της προσφυγής της Νότιας Αφρικής, αποτελεί παράλληλα ένα μήνυμα στη διεθνή κοινότητα για μια σειρά από συγκρούσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Πλήγμα για το Ισραήλ

Το Διεθνές Δικαστήριο δεν αξίωσε κατάπαυση του πυρός, όμως επισήμανε τις δηλώσεις ανώτατων ισραηλινών αξιωματούχων που παραπέμπουν σε συλλογική τιμωρία του παλαιστινιακού λαού καθώς και τις εκθέσεις στελεχών του ΟΗΕ που κατηγόρησαν το Ισραήλ για πρακτικές γενοκτονίας. Το Δικαστήριο δεν διαθέτει μηχανισμό επιβολής και η τελική απόφαση ίσως χρειαστεί χρόνια. Ομως τα προσωρινά επείγοντα μέτρα που διέταξε με συντριπτική πλειοψηφία (15 έναντι 2 δικαστών) αποτελούν πλήγμα για το Ισραήλ και την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Καθώς η παλαιστινιακή ηγεσία δήλωνε δικαιωμένη και η Χαμάς πανηγύριζε για «ήττα των κατακτητών», ο Νετανιάχου εγκάλεσε το Διεθνές Δικαστήριο για «ιστορικό όνειδος» επειδή προθυμοποιήθηκε να εξετάσει «αβάσιμες κατηγορίες» και τόνισε ότι το Ισραήλ θα εξακολουθήσει να υπερασπίζεται την ύπαρξή του. Πάντως μεγαλώνει ο κίνδυνος διπλωματικής απομόνωσης της χώρας καθώς δυναμώνουν ήδη οι φωνές στο εσωτερικό των ΗΠΑ και στην Ευρώπη για άσκηση μεγαλύτερης πίεσης στον Νετανιάχου.

Κρίσιμες διαβουλεύσεις

Νέος γύρος διαβουλεύσεων αναμένεται στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τις προσεχείς ημέρες, ενώ εκκρεμεί μια συνάντηση των διευθυντών της CIA, της ισραηλινής Μοσάντ και των αιγυπτιακών μυστικών υπηρεσιών, με τον πρωθυπουργό του Κατάρ επί ευρωπαϊκού εδάφους σε ένα σκληρό παζάρι για κατάπαυση του πυρός μερικών εβδομάδων και ανταλλαγή ομήρων της Χαμάς με παλαιστίνιους κρατουμένους.

Το κλίμα βάρυνε μετά τη «διαρροή» δηλώσεων του Νετανιάχου εναντίον του βασικού μεσολαβητή, του Κατάρ, για υποστήριξη της Χαμάς και της τρομοκρατίας. Ομως ο ίδιος ο ισραηλινός πρωθυπουργός επέτρεπε από το 2018 να μεταφέρονται κάθε μήνα από το Κατάρ στη Γάζα βαλίτσες με δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για «πληρωμές δημοσίων υπαλλήλων και για ανθρωπιστικό έργο». Υποτίθεται ότι η ισραηλινή ανοχή αποτελούσε μέρος της στρατηγικής Νετανιάχου για αποδυνάμωση της Παλαιστινιακής Αρχής με απώτερο στόχο το μπλοκάρισμα της δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους. Για αυτό το θέμα εξάλλου εγκαλείται ο Νετανιάχου από τους πολιτικούς αντιπάλους του εντός Ισραήλ. Η κατάπαυση του πυρός θα έπρεπε να είχε γίνει εδώ και πολύ καιρό στη Γάζα, δήλωσε ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Τέντρος Γκεμπρεγέσους, υιοθετώντας τον παλαιστινιακό απολογισμό για 26.000 νεκρούς (το 70% γυναίκες και παιδιά), 8.000 αγνοουμένους, 64.000 τραυματίες, 1,7 εκατομμύρια εκτοπισμένους. «Οι ασθενείς δεν έχουν περίθαλψη. Οι επιδημίες και η πείνα εξαπλώνονται. Το σύστημα Υγείας έχει γονατίσει» υπογράμμισε στο μήνυμά του. Εν τω μεταξύ οι επίσημες απώλειες του ισραηλινού στρατού στη Γάζα ανήλθαν σε 220 νεκρούς και σε 1.250 τραυματίες. Από την επιδρομή της Χαμάς μέχρι σήμερα έχουν σκοτωθεί συνολικά 1.450 πολίτες, στρατιώτες και αστυνομικοί, ενώ οι τραυματίες ξεπερνούν τις 10.000.

Συνέδριο εποικισμού

Σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κινούνται οι ακροδεξιοί εταίροι του Νετανιάχου πιέζοντας για τον επανεποικισμό της Λωρίδας της Γάζας, αρχής γενομένης από το βόρειο τμήμα της. Το κίνημα των εποίκων οργανώνει σήμερα συνέδριο στην Ιερουσαλήμ προκειμένου να παρουσιάσει το σχέδιο του νέου εποικισμού της Γάζας 19 χρόνια μετά την απόσυρση του ισραηλινού στρατού από τον τότε πρωθυπουργό και ηγέτη του κόμματος Λικούντ, Αριέλ Σαρόν. Μαζί με τους ηγέτες των ακροδεξιών, εθνικιστικών και θρησκευτικών κομμάτων θα δώσουν το «παρών» υπουργοί και βουλευτές του Λικούντ. Επισήμως η κυβέρνηση Νετανιάχου λέει ότι δεν σκοπεύει να εποικίσει τη Γάζα, επιμένει όμως ότι θα έχει τον έλεγχο της ασφάλειας σε όλα τα εδάφη δυτικά του ποταμού Ιορδάνη.

Ηγετικά στελέχη των εποίκων λένε ότι σκοπεύουν να εγκαταστήσουν σε πρώτη φάση 400 οικογένειες στη Γάζα μέσα σε στρατόπεδα του ισραηλινού στρατού, από όπου θα επεκταθούν σταδιακά, όπως είχαν κάνει στο παρελθόν στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη. Επικαλούμενοι μάλιστα κίνδυνο παλαιστινιακών επιθέσεων και σε εποικισμούς της Δυτικής Οχθης στο πρότυπο της 7ης Οκτωβρίου, διεκδικούν για την άμυνά τους ακόμη πιο βαρύ οπλισμό, όπως αντιαρματικά που θα κρατούν οι ίδιοι, πέραν της κάλυψης που τους προσφέρει ο ισραηλινός στρατός.

Περισσότερο από τους πολιτικούς και στρατιωτικούς ηγέτες μίλησε στην καρδιά και στο μυαλό των Ισραηλινών ένας δικός τους, οικείος άνθρωπος, ο τραγουδιστής, ηθοποιός και έφεδρος αξιωματικός Ιντάν Αμέντι, ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρά στις μάχες στη Γάζα ύστερα από νοσηλεία δυόμισι εβδομάδων απηύθυνε έκκληση να μην εγκαταλειφθούν οι 130 όμηροι στα χέρια της Χαμάς.

Ο 35χρονος Αμέντι είναι γνωστός στον υπόλοιπο κόσμο για τον ρόλο του στη δραματική σειρά «Φάουντα» («Χάος») ως ένας από τους κομάντος που εκτελούν επικίνδυνες αποστολές στις παλαιστινιακές περιοχές, ενώ στο Ισραήλ είναι εξαιρετικά δημοφιλής και ως τραγουδοποιός.

Ολα τα μεγάλα ισραηλινά κανάλια μετέδωσαν σε απευθείας σύνδεση την έξοδό του από νοσοκομείο του Τελ Αβίβ. Τυλιγμένος με επιδέσμους και με δάκρυα στα μάτια ο Αμέντι μίλησε για τους έξι συμπολεμιστές που χάθηκαν από την ίδια έκρηξη, καθώς και για την ανάγκη να στηριχθούν οι στρατιώτες που επιστρέφουν από τον πόλεμο με σωματικά και ψυχικά τραύματα. Οσο για το «Φάουντα», είπε ότι ετοιμάζεται νέος κύκλος επεισοδίων που θα ανταποκρίνονται στη «σημερινή πραγματικότητα».