Η μεγάλη τομή και οι ταυτοτικοί διαχωρισμο

Δευτέρα, 19 Φεβρουαρίου, 2024

Αγγελος Κωβαίος, Αρης Ραβανός, Παναγιώτης Φωτεινός

Η νέα πραγματικότητα του ελληνικού πολιτικού συστήματος μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια - Οι διαφοροποιήσεις, οι διαχωριστικές γραμμές και η επόμενη μέρα στα κόμματα

Ηέκβαση της ψηφοφορίας επί του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια φανέρωσε τη νέα πραγματικότητα του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Οι διαφοροποιήσεις και οι διαχωρισμοί δεν εκδηλώνονται πλέον στον άξονα «αριστερά – δεξιά», όπου πολλά μπορεί να συγχέονται και να συντίθενται σε διάφορες αποχρώσεις. Οι διαχωριστικές γραμμές χαράσσονται και είναι ευδιάκριτες, σε θέματα ταυτοτικά και αξιακά, όπου κόμματα και πολιτικά στελέχη τοποθετούνται κατά συνείδηση και δίχως επιφυλάξεις.

Η νέα αυτή πολιτική συνθήκη διαπερνά σχεδόν το σύνολο του πολιτικού κόσμου, ή πάντως τα κόμματα που κατά τη διάρκεια της Μεταπολίτευσης είχαν πολυσυλλεκτικά χαρακτηριστικά, όπως η ΝΔ, το ΠαΣοΚ και – μέχρις ενός σημείου – ο ΣΥΡΙΖΑ.

Το αν αυτή η σχηματοποίηση των πολιτικών διαφοροποιήσεων θα οδηγήσει σε μετακινήσεις, συσπειρώσεις ή πάντως γενικότερη κινητικότητα, είναι ένα στοιχείο προς διερεύνηση και εκτιμάται ότι θα διαπιστωθεί σε πρώτη φάση στις προσεχείς ευρωεκλογές. Πολιτικά στελέχη και αναλυτές πάντως, εκτιμούν ότι η πολιτική εξίσωση της περιόδου είναι πολυπαραγοντική, όσο και αν τα ταυτοτικά ζητήματα είναι μία κρίσιμη μεταβλητή.

Το ρήγμα στο εσωτερικό της ΝΔ μεταξύ πολιτικού φιλελευθερισμού και παραδοσιακής Δεξιάς

Σε επίπεδο συσχετισμών, το σύνολο των διαφοροποιήσεων στο εσωτερικό της ΝΔ για τον γάμο των ομοφύλων επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις των προηγούμενων εβδομάδων. Οι συνολικά 51 βουλευτές που είτε καταψήφισαν είτε απείχαν από την ψηφοφορία, προφανώς και δεν μεταπείστηκαν από τα κομματικά «φροντιστήρια» και τις «ενημερώσεις» και, λιγότερο προφανώς, δεν δίστασαν να εκδηλώσουν την πολιτική τους διαφωνία.

Το νέο δεδομένο όμως είναι ότι στο εσωτερικό της ΝΔ διαμορφώνεται πλέον ένα ρήγμα, το οποίο πιθανώς δεν θα γεφυρωθεί και μένει να φανεί αν θα έχει ευρύτερες και πιο οδυνηρές για την κυβέρνηση επιπτώσεις. Η διαχωριστική γραμμή μεταξύ της κεντρώας τοποθέτησης και του πολιτικού φιλελευθερισμού του Κυριάκου Μητσοτάκη και της προσήλωσης του Αντώνη Σαμαρά στις αξίες και αρχές της παραδοσιακής λαϊκής Δεξιάς έχει πλέον προσλάβει ημιεπίσημο χαρακτήρα και καταγράφεται ως εσωτερικός συσχετισμός στην ΚΟ.

Από πλευράς κυβέρνησης και περιβάλλοντος του Πρωθυπουργού είναι αισθητό ότι δεν υπάρχει καμία πρόθεση συντήρησης ενός εσωκομματικού μετώπου. Εξ ου και δεν παροξύνεται με σχόλια η διαφωνία με τον Αντώνη Σαμαρά και όσους βουλευτές διαφοροποιούνται από την κεντρική γραμμή, με την επίγνωση ότι αυτοί εκπροσωπούν και ένα μεγάλο τμήμα των ψηφοφόρων του κόμματος.

Υπάρχουν πάντως κάποιοι σταθμοί στο διάστημα των προσεχών μηνών που θα «δείξουν» αν η τομή αυτή της ψήφισης του γάμου των ομοφύλων θα είναι θρυαλλίδα εξελίξεων ή θα καταγραφεί απλώς ως μια νέα αφορμή για την ανάδειξη του πολυσυλλεκτικού χαρακτήρα της ΝΔ.

Ο πρώτος σταθμός είναι το συνέδριο του κόμματος την προσεχή άνοιξη και λίγες εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές. Προεξοφλείται ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επιδιώξει να αναδείξει την πολιτική του προσέγγιση και να διατηρήσει ισορροπίες. Δεν μπορεί όμως να θεωρείται βέβαιο ότι ο Αντώνης Σαμαράς και όσοι συντάσσονται μαζί του στη γραμμή της «δεξιάς ορθοδοξίας» δεν θα επιδιώξουν μια νέου τύπου «κατοχύρωση» των θέσεών τους, μέσω μιας ευρύτερης πολιτικής πλατφόρμας.

Ο δεύτερος σταθμός είναι, προφανώς, οι ευρωεκλογές, όπου θα φανεί αν το ρήγμα στο εσωτερικό της ΝΔ θα έχει πολιτική επίπτωση.

Το «στρίβειν διά του χειρουργείου» φέρνει διαζύγιο στις σχέσεις Κασσελάκη – Πολάκη

Ενα ερώτημα απασχολεί τον ΣΥΡΙΖΑ μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου για την «ισότητα στον γάμο»: Πότε θα επέλθει το οριστικό… διαζύγιο του Στέφανου Κασσελάκη με τον Παύλο Πολάκη, καθώς από το βράδυ της περασμένης Πέμπτης η απόφαση του βουλευτή να μην ψηφίσει το νομοσχέδιο έπληξε τον πυρήνα του αρχηγικού ιμπέριουμ του αρχηγού του. Το «στρίβειν διά του χειρουργείου», όπως λέγεται, «συνιστά ευθεία αμφισβήτηση της γραμμής» που ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει δώσει λίγα εικοσιτετράωρα νωρίτερα να υπερψηφίσουν όλοι οι βουλευτές το νομοσχέδιο.

Ο Στέφανος Κασσελάκης γιόρτασε και χόρεψε με τον σύζυγό του Τάιλερ Μάκμπεθ μετά την ψηφοφορία σε μπαρ στο Γκάζι, ενώ την ίδια ώρα ο Παύλος Πολάκης έδινε τις δικές του απαντήσεις και παράλληλα έναν πιο πολιτικό τόνο: «Δεν δέχομαι μαθήματα προοδευτικότητας» ήταν το μήνυμα. Το ίδιο βράδυ ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ απέφυγε την εν θερμώ αντίδραση: «Συνέχεια αυτό θα με ρωτάτε;» απάντησε στους δημοσιογράφους. Την ίδια ώρα ωστόσο η αίσθηση στην Κουμουνδούρου είναι πως θα έρθει σύντομα η ώρα της εν ψυχρώ αναμέτρησης.

Κάτω από αυτό το πρίσμα, το ερώτημα πολλών πλέον είναι ο χρόνος. Η εκτίμηση είναι πως ο Στέφανος Κασσελάκης δύσκολα θα προχωρήσει σε οποιαδήποτε απόφαση παραμονές του συνεδρίου τόσο για τον βουλευτή Χανίων όσο και για τη βουλευτή της Β’ Πειραιά Νίνα Κασιμάτη που δήλωσε «παρών» ή τον βουλευτή Επικρατείας Οθωνα Ηλιόπουλο που ήταν απών και του οποίου πάντως οι εξηγήσεις φαίνεται να κρίνονται επαρκείς. Ειδικά για τον Παύλο Πολάκη, στο συρτάρι του Στέφανου Κασσελάκη υπάρχει η επιλογή της αντικατάστασής του από τη θέση του συντονιστή των τομεαρχών αντί της διαγραφής. Σε αυτή την περίπτωση, θεωρείται εξαιρετικά πιθανό να αντικασταθεί και η Νίνα Κασιμάτη από τομεάρχης Μετανάστευσης και Ασύλου.

Σε κάθε περίπτωση, το κλίμα είναι βαρύ. Κασσελάκης και Πολάκης βρέθηκαν σε μικρή απόσταση την επομένη της ψήφισης του νομοσχεδίου, στην αίθουσα της Γερουσίας, σε εκδήλωση του ΣΥΡΙΖΑ για τα μη κρατικά ΑΕΙ, χωρίς να υπάρξει η παραμικρή προσέγγιση.

Νέος πονοκέφαλος στο ΠαΣοΚ το κίνημα… αποχής από την επίμαχη ψηφοφορία

«Προχωράμε» είπε ο Παύλος Χρηστίδης, βγαίνοντας από την αίθουσα της Ολομέλειας της Βουλής, στα μέλη του Τομέα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΠαΣοΚ, που παρακολουθούσαν τη συνεδρίαση και περίμεναν το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας.

Το ερώτημα όμως που τίθεται πλέον στη Χαριλάου Τρικούπη, και υπό το πρίσμα της αποχής 11 βουλευτών από την ψηφοφορία που αντιστοιχεί στο 1/3 της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, είναι ποιοι προχωρούν και προς τα πού πηγαίνουν.

Το «κίνημα αποχής» δημιούργησε αμηχανία στη Χαριλάου Τρικούπη, καθώς ανάμεσα στους βουλευτές που δεν ψήφισαν μια «πάγια και διαρκή» θέση του κόμματος είναι η γραμματέας της ΚΟ Ευαγγελία Λιακούλη, ο αναπληρωτής γραμματέας της ΚΟ Απόστολος Πάνας και ο αντιπρόεδρος της Βουλής Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος. Σύμφωνα με βασικό στέλεχος του ΠαΣοΚ, το θέμα της κομματικής πειθαρχίας και το ενδεχόμενο κυρώσεων θα συζητηθεί στην επόμενη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας.

Οπως μετέφερε στο «Βήμα», «υπάρχουν θέματα ταυτοτικά για την παράταξή μας που μας καθορίζουν. Δεν μπορεί κάποιοι να δίνουμε τη μάχη στη Βουλή και κάποιοι να απέχουν. Αυτό πρέπει να συζητηθεί στα όργανα του κόμματος» ανέφερε χαρακτηριστικά.

Στο ΠαΣοΚ κάνουν λόγο για μια μεγάλη θεσμική αλλαγή που δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη θετική ψήφο που έδωσαν οι βουλευτές του κόμματος. Παράλληλα επισημαίνουν πως από τη Νέα Δημοκρατία στήριξαν μόλις 107 βουλευτές, με 20 βουλευτές να καταψηφίζουν και 31 να απέχουν. Επισημαίνουν ακόμη πως το «μασάζ» που έκανε ο Νίκος Ανδρουλάκης στους βουλευτές έπιασε τόπο και κάποιοι από αυτούς που είχαν ενστάσεις υπερψήφισαν. Η Ελένη Βατσινά, ο Φραγκίσκος Παρασύρης και ο Γιώργος Νικητιάδης, που αρχικά είχαν τις επιφυλάξεις τους, τελικά είπαν το «ναι».

Εντύπωση έκανε και η θετική ψήφος του βουλευτή Ροδόπης Ιλχάν Αχμέτ, που επίσης είχε αντιρρήσεις και με το δικό του «ναι» ουσιαστικά αδειάζει τον έτερο βουλευτή της μουσουλμανικής μειονότητας, τον Μπαράκ Μπουρχάν από την Ξάνθη, ο οποίος δεν ψήφισε επικαλούμενος θρησκευτικούς λόγους.

TO BHMA