Κίνα: Γιατί περικυκλώνει στρατιωτικά την Ταϊβάν – Ο ρόλος των Η

Παρασκευή, 24 Μαΐου, 2024

Τρεις μέρες μετά την ορκωμοσία του νέου προέδρου της Ταιβάν, Γουίλιαμ Λάι, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί «επικίνδυνος ταραχοποιός» από το Πεκίνο, η Κίνα κάνει επίδειξη στρατιωτικής ισχύος.

Διήμερες στρατιωτικές ασκήσεις γύρω από την Ταϊβάν έχει ξεκινήσει η Κίνα,  ως «αυστηρή τιμωρία» για τις «αυτονομιστικές πράξεις», όπως τις αποκαλεί, της νησιωτικής χώρας, περικυκλώνοντάς τη με πολεμικά πλοία και στρατιωτικά αεροπλάνα.

Οι ασκήσεις αυτές έρχονται τρεις ημέρες μετά την ορκωμοσία του προέδρου της Ταϊβάν Γουίλιαμ Λάι, τον οποίο το Πεκίνο θεωρεί εδώ και καιρό «επικίνδυνο ταραχοποιό». Η Κίνα είχε χαρακτηρίσει την ομιλία του «ομολογία ανεξαρτησίας της Ταϊβάν» και είχε απειλήσει τις αρχές της Ταΐβάν με «αντίποινα».

Τα στρατιωτικά γυμνάσια άρχισαν την Πέμπτη στις 07:45 (τοπική ώρα, 02:45 ώρα Ελλάδας) και πρόκειται να διαρκέσουν μέχρι και την Παρασκευή, ανέφερε σε ανακοίνωσή του ο Λι Σι, ο εκπρόσωπος της ανατολικής διοίκησης των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων.

Για πρώτη φορά, το Πεκίνο προσομοιώνει μια πλήρους κλίμακας επίθεση και όχι έναν οικονομικό αποκλεισμό, όπως έκανε κατά τη διάρκεια του προηγούμενου γύρου μεγάλων στρατιωτικών ασκήσεων το 2022, αναφέρει το BBC. Είναι επίσης η πρώτη φορά που η Κίνα αναφέρει ως στόχους απομακρυσμένα νησιά που βρίσκονται κοντά στις ακτές της.

Τα γυμνάσια υπογραμμίζουν τη ρίζα των εντάσεων μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν – το Πεκίνο θεωρεί το νησί ως αποσχισθείσα επαρχία, ην οποία δεν έχει ακόμα καταφέρει να επανενώσει με την υπόλοιπη επικράτειά της μετά το τέλος του κινεζικού εμφυλίου πολέμου το 1949 και την άνοδο των κομμουνιστών στην εξουσία. Οι Ταϊβανέζοι υπογραμμίζουν, από την πλευρά τους, την κυριαρχική ακεραιότητα της χώρας τους.

«Επικίνδυνος αυτονομιστής»

Το Πεκίνο εξέλαβε την ομιλία που εκφώνησε αφού ορκίστηκε ο νέος πρόεδρος της Ταϊβάν, Λάι Τσινγκ-τε, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, αναγγελία «της ανεξαρτησίας της Ταϊβάν» κι απείλησε πως θα υπάρξουν «αντίποινα».

Το υπουργείο Άμυνας της Ταϊβάν «καταδίκασε σθεναρά» τα κινεζικά γυμνάσια, κάνοντας λόγο για «παράλογες προκλήσεις και ενέργειες».

«Αναπτύξαμε ναυτικές, αεροπορικές και χερσαίες δυνάμεις σε αντίδραση (…) για να υπερασπιστούν την ελευθερία, τη δημοκρατία και την εθνική κυριαρχία» της νήσου, πρόσθεσε.

Στην ομιλία που εκφώνησε μετά την ορκωμοσία του ο Λάι Τσινγκ-τε, τον οποίο έχει χαρακτηρίσει στο παρελθόν «επικίνδυνο αυτονομιστή» το Πεκίνο, δεσμεύτηκε να υπερασπιστεί τη δημοκρατία στη νήσο έναντι αυτών που παρουσίασε ως κινεζικές απειλές. Αξίωσε η Κίνα να «σταματήσει τους πολιτικούς και στρατιωτικούς εκφοβισμούς».

Αναφέρθηκε επίσης ρητώς σε κίνδυνο «πολέμου», έπειτα από χρόνια διπλωματικής και στρατιωτικής πίεσης της Κίνας στην Ταϊβάν.

Ο κινέζος υπουργός Εξωτερικών Ουάνγκ Γι σχολίασε προχθές Τρίτη πως οι αυτονομιστές της Ταϊβάν θα μείνουν «στην ιστορία» ως μνημείο «ντροπής».

Οι λόγοι της διαμάχης Κίνας-Ταϊβάν

• Γιατί η Κίνα και η Ταϊβάν έχουν κακές σχέσεις; Η Κίνα βλέπει το αυτοδιοικούμενο νησί ως μέρος της επικράτειάς της και επιμένει ότι θα πρέπει να ενωθεί με την ηπειρωτική χώρα, με τη βία εάν χρειαστεί. Η Ταϊβάν βλέπει τον εαυτό της ως ξεχωριστή κρατική οντότητα.
• Πώς κυβερνάται η Ταϊβάν; Το νησί έχει το δικό του σύνταγμα, δημοκρατικά εκλεγμένους ηγέτες και περίπου 300.000 ενεργούς στρατιώτες στις ένοπλες δυνάμεις του
• Ποιος αναγνωρίζει την Ταϊβάν; Μόνο λίγες χώρες αναγνωρίζουν την Ταϊβάν. Οι περισσότεροι αναγνωρίζουν την κινεζική κυβέρνηση στο Πεκίνο. Οι ΗΠΑ δεν έχουν επίσημους δεσμούς με την Ταϊβάν, αλλά υπάρχει νομοθεσία που απαιτεί να παρέχει στο νησί τα μέσα για να αμυνθεί σε περίπτωση που χρειαστεί.

Ο ρόλος των ΗΠΑ

Οι ΗΠΑ, όπως προαναφέρθηκε, διατηρούν επίσημους δεσμούς με το Πεκίνο και το αναγνωρίζουν ως τη μοναδική κινεζική κυβέρνηση στο πλαίσιο της «πολιτικής της μίας Κίνας» – αλλά παραμένουν επίσης ο σημαντικότερος διεθνής υποστηρικτής της Ταϊβάν.

Η Ουάσιγκτον δεσμεύεται από τον νόμο να παρέχει στην Ταϊβάν αμυντικά όπλα και ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είπε ότι οι ΗΠΑ θα υπερασπιστούν την Ταϊβάν στρατιωτικά, παραβιάζοντας μια στάση γνωστή ως στρατηγική ασάφεια που είχαν υιοθετήσει οι προκάτοχοί του.

Το νησί είναι εδώ και πολύ καιρό ένα από τα πιο επίμαχα ζητήματα στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας, με το Πεκίνο να καταδικάζει οποιαδήποτε υποστήριξη από την Ουάσιγκτον προς την Ταϊπέι. Το 2022, μετά από επίσκεψη στην Ταϊβάν από την Πρόεδρο της Βουλής των ΗΠΑ Nancy Pelosi, η Κίνα απάντησε με μια άνευ προηγουμένου επίδειξη δύναμης, πραγματοποιώντας στρατιωτικές ασκήσεις γύρω από την Ταϊβάν ως αντίποινα.

Υπό τον Πρόεδρο Xi, η Κίνα έχει εντείνει αυτόν τον «πόλεμο της γκρίζας ζώνης» – στέλνοντας αριθμούς ρεκόρ κινεζικών μαχητικών αεροσκαφών κοντά στην Ταϊβάν και πραγματοποιώντας στρατιωτικές ασκήσεις ως απάντηση στις πολιτικές ανταλλαγές μεταξύ των ΗΠΑ και της Ταϊβάν. Το 2022, οι εισβολές πολεμικών αεροσκαφών της Κίνας στη Ζώνη Ταυτοποίησης Αεράμυνας της Ταϊβάν (ADIZ) σχεδόν διπλασιάστηκαν.