Ανασχηματισμός: Οι ανοιχτές εκκρεμότητες – Τι μέτρησε στις αποφάσεις του πρωθυπουργού

 Δευτέρα, 17 Ιουνίου, 2024

Αγγελος Κωβαίος

Πώς εγκαταλείφθηκαν τα σχέδια σαρωτικών αλλαγών, τι μέτρησε στις αποφάσεις του Πρωθυπουργού και ποιες εκκρεμότητες έμειναν ανοιχτές - Το μήνυμα στο Υπουργικό Συμβούλιο

Μικρότερης εμβέλειας, σε σχέση με τις προσδοκίες που είχαν καλλιεργηθεί, δυσανάγνωστος σε σχέση με το αν ελήφθη και πώς ερμηνεύτηκε το μήνυμα αποδοκιμασίας στις κάλπες της προηγούμενης Κυριακής, αλλά και με κάποια σαφή πολιτικά χαρακτηριστικά ήταν ο ανασχηματισμός στον οποίο κατέληξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης λίγες μόλις ημέρες μετά το ατυχές για την κυβέρνηση εκλογικό αποτέλεσμα της 9ης Ιουνίου.

«Πάτησε φρένο»

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Πρωθυπουργός αμφιταλαντεύτηκε πολύ από το πρωί της Δευτέρας ώσπου να καταλήξει στη μορφή του νέου κυβερνητικού σχήματος, στα πολιτικά μηνύματα που θα επεδίωκε να μεταδώσει, ακόμη και στον χρόνο κατά τον οποίο θα ανακοίνωνε τις αποφάσεις του.

Δεδομένης της αναταραχής στον χώρο της αντιπολίτευσης, κρίθηκε ότι η στιγμή δεν ήταν κατάλληλη για μία γενική κυβερνητική και εσωκομματική αναστάτωση και αποφασίστηκε να γίνουν λιγότερο τολμηρές παρεμβάσεις, ώστε να φύγουν και οι προβολείς της δημοσιότητας από την κυβέρνηση. Οσο περνούσαν οι ημέρες από το βράδυ της προηγούμενης Κυριακής και ενώ η εκκρεμότητα του ανασχηματισμού είχε αρχίσει να ακυρώνει τον σχεδιασμό της άμεσης και δραστικής παρέμβασης, κρίθηκε ότι θα έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερο βάρος στους πολιτικούς συμβολισμούς και τις εσωτερικές ισορροπίες.

Αποτέλεσμα ήταν να γίνουν μάλλον άτολμες επιλογές και κινήσεις, με στόχευση κατά μείζονα λόγο στο εσωκομματικό ακροατήριο και στις ομάδες ψηφοφόρων οι οποίοι εκδήλωσαν την αποδοκιμασία τους στις πρόσφατες εκλογές.

Με τις αποφάσεις του Πρωθυπουργού η κυβέρνηση εισέρχεται εκ των πραγμάτων σε μια νέα φάση. Χρονικά περιθώρια για καθυστερήσεις δεν διαθέτει, οι νεοεισερχόμενοι υπουργοί τελούν εξ αρχής και εξ ορισμού υπό μεγάλη πίεση, ενώ οι παραμένοντες στις θέσεις τους είναι αντιμέτωποι με μεγάλες προκλήσεις για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων και κυρίως στα κρίσιμα πεδία της Δικαιοσύνης, της Υγείας, της Δημόσιας Διοίκησης και της Παιδείας.

Επιτελείο μάχης και αποτελέσματα

Εξάλλου, τις προτεραιότητες της κυβέρνησης μετά το εκλογικό στραβοπάτημα της προηγούμενης Κυριακής και τον εσπευσμένο ανασχηματισμό, περιέγραψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο Υπουργικό Συμβούλιο του Σαββάτου.

Ο Πρωθυπουργός σημείωσε στην εισαγωγική του ομιλία ότι οι υπουργοί θα αξιολογούνται με κριτήρια την αποτελεσματικότητα και την εργατικότητα, αλλά και την ομαδικότητα και τη συνεργασία.

«Οι πολίτες μάς ζήτησαν περισσότερη δουλειά και λιγότερα λάθη» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και προσέθεσε: «Αυτή η κυβέρνηση δεν φοβάται να κοιτάζει τις αδυναμίες της. Οι πολίτες μάς έστειλαν το μήνυμα «σας εμπιστευόμαστε αλλά πατήστε γκάζι και όχι φρένο». Χρειαζόμασε επιτελείο μάχης, να έχουμε ορατό έργο και αποτελέσματα σε συγκεκριμένο χρόνο», ενώ σημείωσε ότι θα είναι αυστηρός σε ό,τι αφορά την εργατικότητα και την ομαδικότητα της κυβέρνησης, «όπως και οι πολίτες που μας κρίνουν».

Στόχος του Μεγάρου Μαξίμου είναι η έμπρακτη αντιστροφή του αρνητικού κλίματος, το οποίο διαμορφώθηκε στις ευρωεκλογές, με νέο ορίζοντα τις εκλογές του 2027, αλλά και εν όψει των δύσκολων ενδιάμεσων σταθμών, όπως η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας στις αρχές του 2025 και η συνταγματική αναθεώρηση, η οποία μπορεί να εκκινήσει την ίδια χρονική περίοδο.

Το τέλος του «rotation»

Το αρχικό και προφανές συμπέρασμα του ανασχηματισμού είναι ότι αξιοποιήθηκαν πρόσωπα από τον «πάγκο» της ΚΟ και τη δεξιά πτέρυγα της ΝΔ, καθώς και βουλευτές από συγκεκριμένες εκλογικές περιφέρειες, στις οποίες η κυβέρνηση «μάτωσε» στις εκλογές της προηγούμενης Κυριακής.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εγκαταλείπει κατόπιν αυτών την τακτική του «rotation», την οποία είχε διαφημίσει μετά την εκλογική του νίκη του 2023, καθώς με εξαίρεση τη Νίκη Κεραμέως, τέσσερις υπουργοί απομακρύνονται από τις θέσεις τους και δεν αναλαμβάνουν κάποιο άλλο χαρτοφυλάκιο. Είναι οι: Κώστας Σκρέκας από το υπουργείο Ανάπτυξης, Δόμνα Μιχαηλίδου από το υπουργείο Εργασίας, Δημήτρης Καιρίδης από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και Λευτέρης Αυγενάκης από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Οι αλλαγές στα υπουργεία Εσωτερικών, Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης κρίθηκαν ως απότοκα των ανεπίλυτων προβλημάτων στους συγκεκριμένους τομείς, ενώ οι μετακινήσεις στα υπουργεία Εργασίας και Μεταναστευτικής Πολιτικής έχουν διαφορετικά και περισσότερο προσωπικά χαρακτηριστικά.

Η αναβάθμιση του Θοδωρή Λιβάνιου σε υπουργό Εσωτερικών δεν εξέπληξε και θεωρείται, μεταξύ άλλων, αποτέλεσμα της υπόθεσης με τη διαρροή προσωπικών στοιχείων των εγγεγραμμένων στους καταλόγους εξωτερικού, αλλά και στα προβλήματα που παρουσιάστηκαν κατά την ενημέρωση των εκλογέων, καθώς βρέθηκαν πολλά άκυρα ψηφοδέλτια στην καταμέτρηση της επιστολικής ψήφου. Ταυτόχρονα, η μετακίνηση και η ουσιαστική υποβάθμιση της Νίκης Κεραμέως ήταν μία ένδειξη πολιτικής αποδοκιμασίας, δίχως όμως να συνδυαστεί με την απομάκρυνσή της από την κυβέρνηση. Το χαρτοφυλάκιο της Εργασίας δεν θεωρείται εύκολο, καθώς έχει άμεσες κοινωνικές αναφορές και ενώ η αγορά εργασίας έχει αναδειχθεί από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό ως ένα από τα κύρια πεδία μεταρρύθμισης και επιτάχυνσης των αλλαγών.

Αλλαγές και στη Βουλή

Ο ανασχηματισμός της κυβέρνησης αναμένεται ότι θα επιφέρει αλλαγές και στη Βουλή. Η μετακόμιση του έως και την Παρασκευή γενικού γραμματέα του Κοινοβουλίου Γιώργου Μυλωνάκη στο Μέγαρο Μαξίμου με αρμοδιότητες υφυπουργού θα φέρει στη θέση του τον Βασίλη Μπαγιώκο, μέχρι πρότινος ειδικό γραμματέα της Βουλής.

Επιπλέον, τέσσερις νέοι υφυπουργοί είναι πρόεδροι κοινοβουλευτικών επιτροπών και θα πρέπει να αντικατασταθούν. Είναι οι: Βασίλης Οικονόμου (Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων), ο οποίος αναλαμβάνει υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραγκούνης (Επιτροπή Σωφρονιστικού Συστήματος), ο οποίος μετακινείται στη θέση του υφυπουργού Εργασίας, Ιάσων Φωτήλας (Επιτροπή Ερευνας και Τεχνολογίας),  ο οποίος αναλαμβάνει υφυπουργός Πολιτισμού, και ο Χρήστος Κέλλας (Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων) που αναλαμβάνει υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Η τοποθέτηση της Ζωής Ράπτη στη θέση της υφυπουργού Ανάπτυξης θα σημάνει και τον ορισμό νέας κοινοβουλευτικής εκπροσώπου της ΝΔ.

TO BHMA