Τα εντάλματα σύλληψης που εκδόθηκαν χθες σε βάρος του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, του πρώην υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ και του επικεφαλής του ένοπλου τμήματος της Χαμάς Μοχάμεντ Ντέιφ

Σάββατο, 23 Νοεμβρίου, 2024

Ο πλήρης κατάλογος των χωρών - Οι αντιδράσεις ΗΠΑ, ΕΕ και ανθρωπιστικών οργανώσεων

Τα εντάλματα σύλληψης που εκδόθηκαν χθες σε βάρος του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, του πρώην υπουργού Άμυνας Γιοάβ Γκάλαντ και του επικεφαλής του ένοπλου τμήματος της Χαμάς Μοχάμεντ Ντέιφ συνιστούν μια ιστορική εξέλιξη για το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, το οποίο εδώ και 22 χρόνια αγωνίζεται να αναγνωριστούν οι αρμοδιότητές του και να αποκτήσει εξουσίες επιβολής των αποφάσεών του.

Το Δικαστήριο, μέλη του οποίου είναι 124 χώρες (σύντομα θα γίνουν 125 αφού η Ουκρανία υπέγραψε το Καταστατικό της Ρώμης, την ιδρυτική συνθήκη του), εδρεύει στη Χάγη της Ολλανδίας και αποστολή του είναι να διώκει τους δράστες των σοβαρότερων εγκλημάτων που διαπράττονται σε όλον τον κόσμο, όταν οι χώρες δεν έχουν τη βούληση ή τη δυνατότητα να το κάνουν οι ίδιες. Το δικαστήριο μπορεί να διερευνήσει εικαζόμενα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στην επικράτεια ή από υπήκοο οποιουδήποτε κράτους που έχει αποδεχθεί τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου υπογράφοντας το Καταστατικό της Ρώμης, τη συνθήκη που ίδρυσε το ΔΠΔ. Οποιοδήποτε κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει από τον εισαγγελέα του ΔΠΔ να ξεκινήσει έρευνα.

Το Καταστατικό της Ρώμης δεν το έχουν υπογράψει το Ισραήλ, ούτε ορισμένες μεγάλες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Κίνας και της Ινδίας. Ενώ το ΔΠΔ δεν μπορεί να επιβάλει συλλήψεις, τα υπογράφοντα κράτη είναι υποχρεωμένα να συλλαμβάνουν όσους αντιμετωπίζουν εντάλματα.

Αν και οι καταδίκες είναι σπάνιες, και μόνο το γεγονός της άσκησης δίωξης σε βάρος προσώπων που φέρονται ότι διέπραξαν ωμότητες, στέλνει ένα μήνυμα: ότι η διεθνής κοινότητα είναι αποφασισμένη να αγωνιστεί κατά της ατιμωρησίας των δραστών.

Με το ένταλμα σύλληψης σε βάρος του Νετανιάχου το Δικαστήριο στρέφεται για πρώτη φορά εναντίον ενός ηγέτη χώρας η οποία κατά παράδοση στηρίζεται από τη Δύση και το γεγονός αυτό προκάλεσε οργή στο Ισραήλ.

Είναι ελάχιστα πιθανό ο Νετανιάχου ή οι ηγέτες της Χαμάς να οδηγηθούν σύντομα ενώπιον της δικαιοσύνης στη Χάγη. Θα μπορούσαν να συλληφθούν εάν ταξιδέψουν για παράδειγμα στη Βρετανία, τη Γαλλία ή σε κάποια άλλη χώρα που αναγνωρίζει το ΔΠΔ. Όμως ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση οι πιθανότητες καταδίκης είναι μηδαμινές.

Το δικαστήριο στην ανακοίνωσή του ανέφερε ότι έχει βάσιμους λόγους να πιστεύει ότι οι Νετανιάχου και Γκάλαντ, έχουν εκτελέσει το έγκλημα πολέμου της πείνας ως μέθοδο πολέμου και τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας της δολοφονίας, της δίωξης και άλλων απάνθρωπων πράξεων.

Από τότε που ζητήθηκαν για πρώτη φορά τα εντάλματα σύλληψης υπήρξαν πολλές νομικές αμφισβητήσεις. Αλλά το δικαστήριο τα απέρριψε όλα αυτά και εξέδωσε τώρα αυτά τα εντάλματα σύλληψης.

Τι σημαίνει λοιπόν αυτό;

Λοιπόν, πρακτικά, θα σήμαινε ότι ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου και ο Γιοάβ Γκαλάντ δεν θα μπορούσαν να ταξιδέψουν σε κανένα κράτος που έχει υπογράψει το ΔΠΔ - περίπου 120 χώρες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και πολλών ευρωπαϊκών χωρών.

Εάν ο Νετανιάχου ταξίδευε σε οποιαδήποτε από αυτές τις χώρες, θα έπρεπε να συλληφθεί από τις αστυνομικές δυνάμεις των χωρών αυτών.

Το ΔΠΔ έχει εκδώσει προηγουμένως εντάλματα σύλληψης κατά του πρώην προέδρου του Σουδάν Ομάρ αλ Μπασίρ, του Σαΐφ Καντάφι, γιου του εκλιπόντος ηγέτη της Λιβύης Μοαμάρ Καντάφι, και πιο πρόσφατα, του Βλαντιμίρ Πούτιν, για τον οποίο είχε εκδοθεί ένταλμα σύλληψης μετά την εισβολή στην Ουκρανία, όμως ο Ρώσος πρόεδρος ταξίδεψε στη Μογγολία πριν από μερικούς μήνες και δεν συνελήφθη.

Το δικαστήριο δεν διαθέτει δική του αστυνομική δύναμη για να πραγματοποιήσει τις συλλήψεις, αλλά βασίζεται στα κράτη μέλη για να τις εκτελέσουν, κάτι που νομικά υποχρεούνται να κάνουν τα συμβαλλόμενα κράτη.