Τρίτη, 12 Νοεμβρίου, 2024
Η οικογένεια Κίκιζα έχει πολυετή παρουσία στο επιχειρείν – Από τα ζυμαρικά Μέλισσα στο ελαιόλαδο με την Terra Creta
Δεν είναι πολλές οι επιχειρηματικές οικογένειες στην Ελλάδα, που έχουν κατορθώσει να δώσουν την σκυτάλη στην τρίτη γενιά και αυτή να συνεχίζει την ανάπτυξη της εταιρείας, προσαρμοζόμενη στα νέα δεδομένα της αγοράς.
Τα όσα συνέβησαν στη διάρκεια των τελευταίων 100 χρόνων αποτέλεσαν ιστορικές «κρησάρες» και δοκίμασαν πολλές φορές τις αντοχές, αλλά και την επιχειρηματική ευφυία των πρωταγωνιστών.
Η οικογένεια Κίκιζα και το μεγάλο μπακάλικο
Η οικογένεια Κίκιζα ανήκει μεταξύ των αυτών που άντεξαν στη δύσκολη σταδιοδρομία όλων αυτών των δεκαετιών. Και μπορεί στην αγορά των ζυμαρικών να εισήλθε «αργά», δηλαδή μετά τον πόλεμο, αλλά στην επιχειρηματική «πιάτσα» ήταν ακόμη από τα πρώτα χρόνια του μεσοπολέμου.
Και μάλιστα στον προνομιούχο για τότε κλάδο του «μεγάλου μπακάλικου». Κι ίσως έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός ότι η σχέση της με την παραγωγή των ζυμαρικών ξεκίνησε από την… ιδιωτική ετικέτα της εποχής.
Μέλισσα Κίκιζας: Από την Αμερική έως την Αυστραλία «είμαστε μακαρονάδες, τι να κάνουμε;»
Δηλαδή μία βιομηχανία – το μακαρονοποιείο Δήμητρα, λειτουργούσε από το εργοστάσιο του Φιξ, στην οδό Φαλήρου, μετέπειτα Συγγρού – παρήγαγε ζυμαρικά για το λογαριασμό του παντοπωλείου με την επωνυμία Κίκιζας!
Οι αλευρόμυλοι και το μακαρονοποιείο στο Ναύπλιο
Ο κλάδος των ζυμαρικών στις πρώτες δεκαετίες του ελληνικού κράτους, ήταν συμπληρωματικός των αλευρόμυλων – δηλαδή αρκετοί μύλοι διέθεταν και μακαρονοποιείο.
Και ιστορικά το πρώτο μακαρονοποιείο ανιχνεύεται στα 1824 στο Ναύπλιο – την πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους. Και μάλιστα από μία διαμαρτυρία – την καταγράφει ο Τ. Γιαννακόπουλος το 1980 στην μελέτη του «Τα ελληνικά ζυμαρικά» – του «υπουργείου της Οικονομίας» προς την «Γ΄Αστυνομίαν Ναυπλίου».
Η οικογένεια Κίκιζα – κατάγεται από το Ελαιοχώρι της Αρκαδίας – κάνει τα πρώτα της επιχειρηματικά βήματα το 1920
Σύμφωνα με την οποία «Επεδή υπόκάτω του Υπουργείου τούτου κείται Φάμπρικα Μασκαρουνίων, και εργαζόμενη διά πυράς ανέρχεται ο Καπνός της εις το Γραφείον, και εμποδίζει τους Γραφείς από τα χρέη των.
Επειδή ο Φαμπρυκαδόρος ούτος διετάχθη τοσάκις διά ζώσης να εξέλθη και επείθησεν, και επειδή το εργαστήρι αυτό δεν είναι εννοικιασμένον από την ενοικιάσασαν τα λοιπά επιτροπήν, και ο Φραμπρυκαδόρος δεν έχει κανέν δικαίωμα να προβάλλη, διορίζεται η γενική Αστυνομία να το υποχρεώση διά της φωνής να εξέλθη αύριον χωρίς άλλο από το εργαστήρι»!
Τα πρώτα επιχειρηματικά βήματα
Οπως και σε άλλες βιομηχανικές κατηγορίες κι αφού η μακαρονοποιία «αποκολλήθηκε» από τους αλευρόμυλους, ως ξεχωριστή βιομηχανική δραστηριότητα, η παραγωγή και η εμβέλεια της ήταν τοπική. Γι΄ αυτό τον λόγο λειτουργούν εκατοντάδες μικρές βιομηχανίες ζυμαρικών σ’ ολόκληρη την ελληνική αγορά.
To 1925 όταν ο μεγαλύτερος από τα αδέλφια, ο Αθανάσιος Κίκιζας, ανοίγει κατάστημα τροφίμων στην οδό Λένορμαν και Παλαμηδίου, στο Μεταξουργείo
Η οικογένεια Κίκιζα – κατάγεται από το Ελαιοχώρι της Αρκαδίας – κάνει τα πρώτα της επιχειρηματικά βήματα το 1920 όταν τα δύο μεγαλύτερα παιδιά του Γιώργου Κίκιζα ανοίγουν στην Αθήνα στην Αθήνα ανοίγουν ένα μικρό εμπορικό κατάστημα με ψιλικά και τρόφιμα δίπλα στον σιδηροδρομικό σταθμό.
Το επόμενο βήμα γίνεται το 1925 όταν ο μεγαλύτερος από τα αδέλφια, ο Αθανάσιος Κίκιζας, ανοίγει κατάστημα τροφίμων στην οδό Λένορμαν και Παλαμηδίου, στο Μεταξουργείο. Και το 1931 ανεβαίνει και ο Αλέξανδρος Κίκιζας.
Η γειτονιά του Κίκιζα και οι πρώτες ταμειακές μηχανές
Σε λίγα χρόνια το κατάστημα του Μεταξουργείου απέκτησε τέτοια φήμη που έδωσε το όνομά του στη γειτονιά – ήταν «η γειτονιά του Κίκιζα». Στην ακμή του έφτασε μάλιστα να απασχολεί 35 εργαζόμενους, διέθετε τέσσερα ταμεία – είχε φέρει από την Αμερική και τις πρώτες ταμειακές μηχανές.
To 1938 ο Αλέξανδρος Κίκιζας αναλαμβάνει τη διεύθυνση του μακαρονοποιείου, το οποίο μέχρι τότε τους παρήγαγε τα μακαρόνια ιδιωτικής ετικέτας
Και παρά το γεγονός ότι το «βερεσέ» ήταν οργανικό μέρος της εμπορικής λειτουργίας της εποχής, το κατάστημα των αδελφών Κίκιζα δούλευε χωρίς βερεσέδια»! Εκείνη την εποχή και με τον κάθε χρόνο να είναι καλύτερο του προηγούμενου οι δουλειές ανοίγουν. Τα αδέλφια δημιουργεί ποτοποιία και κυλινδρόμυλο!
Και το 1938 ο Αλέξανδρος Κίκιζας αναλαμβάνει τη διεύθυνση του μακαρονοποιείου, το οποίο μέχρι τότε τους παρήγαγε τα μακαρόνια ιδιωτικής ετικέτας. Στην κατοχή το μακαρονοποιείο κλέινει και το εμπορικό κατάστημα υπολειτουργεί.
Η είσοδος στα ζυμαρικά
Το 1947 οι αδελφοί Κίκιζα διαχωρίζουν τις δραστηριότητές τους. Ο Αθανάσιος ανέλαβε τον κυλινδρόμυλο, ο Δημήτριος το κατάστημα και την ποτοποιία. Οι Αλέξανδρος και Γρηγόρης αποφάσισαν να δημιουργήσουν βιομηχανία ζυμαρικών. 
Έτσι στην περιοχή της Κολοκυνθούς δημιουργείται με την επωνυμία ΒΕΖΑΚ (Βιομηχανία Εκλεκτών Ζυμαρικών Αδελφών Κίκιζα). Κι αρχίζει η επιχειρηματική σταδιοδρομία της οικογένειας στον κλάδο των ζυμαρικών, που αρκετά χρόνια αργότερα θα τους οδηγήσει στις πρώτες θέσεις του κλάδου.
Τα 120 εργοστάσια τοπικής εμβέλειας
Εκείνη την εποχή στην ελληνική αγορά λειτουργούσαν 120 εργοστάσια ζυμαρικών – από αυτά τα 39 στην περιοχή της Αττικής. Ο όγκος παραγωγής του κλάδου από το 1949 ως και το 1952 κυμαίνεται από 31.000 ως και 35.500 τόνους και το σύνολο σχεδόν των επιχειρήσεων ήταν τοπικής εμβέλειας.
To 1956, η εταιρεία μετονομάζεται σε Μέλισσα και αρχίζει ο εκσυγχρονισμός της κι η αναβάθμιση της στην αγορά
Το 1954 ο Γρηγόρης Κίκιζας αποχωρεί από την επιχείρηση, η οποία πλέον περνά ολοκληρωτικά στα χέρια του Αλέξανδρου. Δύο χρόνια αργότερα, το 1956, η εταιρεία μετονομάζεται σε Μέλισσα και αρχίζει ο εκσυγχρονισμός της κι η αναβάθμιση της στην αγορά.
Η αυτόματη πρέσα από την Ιταλία
Ετσι γίνεται η πρώτη παραγγελία για την τοποθέτηση αυτόματης πρέσας παραγωγής από την Ιταλία και τρία χρόνια αργότερα, το 1959, εγκαθίσταται νέα υπερσύγχρονη αυτόματη γραμμή παραγωγής και ξήρανσης μακαρονιών, από τις πρώτες που τοποθετήθηκαν στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα η κατανάλωση αρχίζει να αυξάνεται.
Tο 1961, η Μέλισσα ανεβαίνει στην πέμπτη θέση με 4.760 τόνους παραγωγής.
Το δίκτυο όμως της εταιρείας παραμένει ακόμη μικρό. Τα προϊόντα της δεν διακινούνται πέραν της Αττικής και της Πελοποννήσου.
Παρ’ όλα αυτά βρίσκεται στην έβδομη θέση τόσο το 1957 (2.422 τόνοι) όσο και το 1958 (3.246 τόνοι). Το 1959 περνά στην έκτη θέση – μεταξύ 31 επιχειρήσεων του κλάδου – με 3.700 τόνους. Υστερα από δύο χρόνια, το 1961, η Μέλισσα ανεβαίνει στην πέμπτη θέση με 4.760 τόνους παραγωγής.
Το γεγονός αυτό αναγκάζει τον Αλ. Κίκιζα τον επόμενο χρόνο, το 1962, να εγκαταστήσει δεύτερη γραμμή παραγωγής και να επεκτείνει το εργοστάσιο για τρίτη φορά. Ομως το 1965 ο Αλέξανδρος Κίκιζας αποβιώνει και τη γενική διεύθυνση αναλαμβάνει η σύζυγός του.
Το 1967 όταν τοποθετούνται οι αυτόματες μηχανές συσκευασίας, η εταιρεία έχει ήδη κερδίσει τη δεύτερη θέση με 6.725 τόνους παραγωγής. Η παραγωγική της αναβάθμιση συνεχίζεται και στα επόμενα χρόνια και οι εγκαταστάσεις του εργοστασίου στην περιοχή της Κολοκυνθούς επεκτείνονται συνεχώς.
Οι εξαγωγές αρχίζουν από τις ΗΠΑ
Παράλληλα, αρχίζει με προσεκτικές κινήσεις την εξαγωγική της δραστηριότητά. Το 1972, εξάγει τους πρώτους 32 τόνους στην άκρως απαιτητική αμερικανική αγορά με την επωνυμία Krinos Foods και τον επόμενο χρόνο προχωρά στην καθετοποίηση της επιχείρησης, δημιουργώντας τον κυλινδρόμυλο Μυλ-Μελ στη Λάρισα.
Η αλλαγή σκυτάλης
Το 1975 η γενική διεύθυνση πλέον της εταιρείας περνά στα χέρια του κ. Γ Κίκιζα. Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1970 η Μέλισσα έχει σταθεροποιηθεί στις πρώτες θέσεις του κλάδου – δεν έχουν απομείνει παρά μόνο 20 επιχειρήσεις.
Η παραγωγή της βρίσκεται ελαφρώς πάνω από τους 6.000 τόνους ετησίως και η απόσταση από την πρώτη εταιρεία του κλάδου, την Μίσκο, έχει μεγαλώσει εντυπωσιακά. Το 1977 ο κ. Κίκιζας κάνει την πρώτη του εξαγορά – είναι η βιομηχανία ζυμαρικών Ντεβέτα του Βόλου. Το γεγονός αυτός του δίνει την δυνατότητα να συγκροτήσει πανελλαδικό δίκτυο πωλήσεων.
Η μεταφορά του εργοστασίου στην Λάρισα
Το 1980, χρονιά που η Ελλάδα εντάσσεται στην ΕΟΚ, η εταιρεία μεταφέρει το εργοστάσιό της από την Αθήνα στη Λάρισα και το 1982, πρώτη από ολόκληρο τον κλάδο, αναλαμβάνει τις αντιπροσωπείες δύο φημισμένων ιταλικών ομίλων ζυμαρικών, της Barilla και της Star.
Στη δεκαετία του 1980 η εταιρεία βρίσκεται μεταξύ της τρίτης και της τέταρτης θέσης. Και το 1990 η παραγωγή της να πλησιάζει τους 10.000 ετησίως.
H Μέλισσα κατορθώνει στα τέλη της δεκαετίας του 1990 να βρεθεί στη δεύτερη θέση – το αντίπαλο δέος είναι η εξαγορασθείσα από τους Ιταλούς Μisko-Barilla
Ενόψει του 1992 και της ενιαίας εσωτερικής αγοράς οι ξένες εταιρείες κάνουν «focus» στην ελληνική αγορά. Αρχίζουν οι εξαγορές. Το 1989 η Μέλισσα-Κίκιζας ΑΕ παραχωρεί το 25% στον ως τότε απλό συνεργάτη της, στην ιταλική Star και λίγους μήνες αργότερα όταν εξαγοράζεται από κοινού η εταιρεία Πελαργός, το ποσοστό των Ιταλών αυξάνεται στο 45%.
Παράλληλα κι ενώ η Μέλισσα αναδιοργανώνεται και επεκτείνεται – η παραγωγή της πλησιάζει τους 12.000 τόνους – στον κλάδο οι εξελίξεις είναι δραματικές.
Η μία μετά την άλλη οι επιχειρήσεις είτε κλείνουν είτε συρρικνώνονται. Πλέον η Μέλισσα κατορθώνει στα τέλη της δεκαετίας του 1990 να βρεθεί στη δεύτερη θέση – το αντίπαλο δέος είναι η εξαγορασθείσα από τους Ιταλούς Μisko-Barilla.
Το deal με την Unilever και η εξαγορά της Stella
Παράλληλα αναδιαρθρώνει την παραγωγική της δραστηριότητα – πουλάει στη Unilever τον κλάδο των τοματικών προϊόντων, εξαγοράζει από τη Star τη συμμετοχή των Ιταλών ώστε η οικογένεια Κίκιζα ελέγχει πλέον το 100% της επιχείρησης, εξαγοράζει την παραπαίουσα Stella. Και καθετοποιεί πλήρως την επιχείρηση
H οικογένεια Κίκιζα τις τελευταίες δεκαετίες κατόρθωσε να προχωρήσει σε νέες εξαγορές – η Terra Κreta είναι μία από αυτές – σε νέες επενδύσεις.
Η Κίκιζας ΑΒΕΕ είναι μία από τις ελάχιστες ελληνικές επιχειρήσεις που προχώρησε σε αντίστροφη εξαγορά, βγάζοντας τους ξένους εταίρους εκτός τους μετοχικού της κεφαλαίου! Πλέον ο όγκος της παραγωγής της ανέρχεται στους 50.000 τόνους ετησίως.
Στις επόμενες δεκαετίες η οικογένεια Κίκιζα κατόρθωσε να προχωρήσει σε νέες εξαγορές – η Terra Κreta είναι μία από αυτές – σε νέες επενδύσεις.
Ο Γερμανός πρόεδρος στην Terra Creta
Μάλιστα, η εταιρεία υποδέχθηκε στο Κολυμβάρι της Κρήτης στις 31 Οκτωβρίου 2024 τον Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ, Πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στην Ελλάδα.
Ellerbeck Thomas, TUI, Σωτήρης Μπαμπαγιούρας, SFDO, Σύζυγος Προέδρου, Frank-Walter Steinmeier, Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Φώτης Σουσαλής Olive Oil Plant & Sourcing Director της Melissa-Kikizas
Ο Γερμανός Πρόεδρος ενημερώθηκε σχετικά με τις ενέργειες του προγράμματος TUI Field to Fork της TUI Care Foundation που προωθεί τις αρχές της αναγεννητικής γεωργίας στην πρωτογενή παραγωγή, στο οποίο συμμετέχει η Terra Creta ως πρωτοπόρος στην αναγεννητική γεωργία.
Ο κ. Σταινμάιερ είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τους παραγωγούς της Ακαδημίας Ελιάς Terra Creta, μια πρωτοβουλία της εταιρείας που δημιουργήθηκε με σκοπό την αναβάθμιση της παραγωγής ελιάς και ελαιόλαδου, εκπαιδεύοντας τους ελαιοπαραγωγούς του τόπου στις πιο σύγχρονες πρακτικές με τη χρήση εργαλείων Ευφυούς Γεωργίας.
Συνάμα, συζήτησε σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της αναγεννητικής γεωργίας στην παραγωγή ελαιολάδου, και μυήθηκαν στην ελαιογευσία του πολυβραβευμένου εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου Terra Creta.
Η συμφωνία με την Walmart
Μέχρι και το 2024 η διοίκηση της εταιρείας επένδυσε 45 εκατ. ευρώ. Και να έχει πλέον ισχυρή εξαγωγική δραστηριότητα.
Η Μέλισσα Κίκιζας ζει το αμερικανικό όνειρο – Το deal με τη Walmart
Μόνο 2023 οι εξαγωγές της αυξήθηκαν κατά 70% – από πέρυσι είναι ένας από τους παραγωγούς προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας της αμερικανικής αλυσίδας Wal Mart και στα ράφια της φέτος τοποθέτησε και επώνυμα προϊόντα! Παρά εξάγει στην Κίνα και την Αυστραλία.
Οι εξαγωγές της ξεπερνούν τα 54 εκατ. ευρώ. Με καλύτερες αγορές των ελληνικών ζυμαρικών τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Σαουδική Αραβία –όπου εξάγει επώνυμα προϊόντα–, τη Γερμανία –με ισχυρή παρουσία των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας– το Βέλγιο, τη Κίνα, την Πολωνία και την Κύπρο.
Οι πωλήσεις του ομίλου στη διάρκεια του 2023 ανήλθαν στα 136 εκατ. ευρώ έναντι 131 εκατ. ευρώ το 2022 και τα κέρδη μετά από φόρους 6,1 εκατ. ευρώ.
Η ακαδημία Σίτου
Η εταιρεία Κίκιζας είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής σκληρού σίτου στην αγορά – αγοράζει και επεξεργάζεται περί τους 100.000 τόνους ετησίως, από τους οποίους το 15% προέρχεται από τη συμβολαιακή γεωργία, στην οποία δραστηριοποιείται τα τελευταία 10 χρόνια, συνεργαζόμενη με 700 παραγωγούς που καλλιεργούν συνολικά 60.000 στρέμματα στη Θεσσαλία, την Κοζάνη, ακόμη και στις Σέρρες.
Η εταιρεία Κίκιζας είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής σκληρού σίτου στην αγορά – αγοράζει και επεξεργάζεται περί τους 100.000 τόνους ετησίως,
Επίσης από το 2013 έχει δημιουργήσει την Ακαδημία Σίτου στη Λάρισα με στόχο την εκπαίδευση των νέων παραγωγών.
Ο.Τ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου