Δευτέρα, 16 Δεκεμβρίου, 2024
Γλύφα. Ένας τόπος που φέρει την ιστορία της Μικρασίας και της καταστροφής της. Τόπος που βρήκαν καταφύγιο οι πρόσφυγες τότε και μέχρι σήμερα ζουν και δραστηριοποιούνται εκεί.
Η Γλύφα αποτελεί έναν από τους τρεις οικισμούς που συνθέτουν την κοινότητα Λυγιάς (μαζί με το Αρκούδι και τη Λυγιά) ενώ στο εσωτερικό της, επεκτείνεται στην Παραλία Γλύφας, εκεί όπου κάθε καλοκαίρι η τουριστική κίνηση είναι στο απόγειό της αλλά και στο Ιονικό Χωριό, το κατασκηνωτικό κέντρο της Αρχιεπισκοπής Αμερικής.
Η Γλύφα σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, έχει σήμερα εξελιχθεί και αναπτυχθεί, ωστόσο όπως κάθε κοινότητα, αντιμετωπίζει ζητήματα που χρήζουν παρεμβάσεων. Οι κάτοικοι, που ζουν σήμερα στον οικισμό, αποτελούν τις επόμενες γενιές από τους Μικρασιάτες πρόσφυγες που κατέφθασαν στην περιοχή. Όπως ανέφεραν, εκείνο που λείπει από την περιοχή είναι οι νέοι.
Ακόμα ορισμένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο οικισμός είναι η έλλειψη νερού -ειδικά το καλοκαίρι- αλλά και η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η αγροτική οδοποιία, με σημεία να χρειάζονται άμεσες παρεμβάσεις.
Σημαντικό ζήτημα είναι η εκκρεμότητα που υπάρχει ως προς την τακτοποίηση των κτημάτων των προσφύγων αλλά και η τεχνική αποκατάσταση του δρόμου Γλύφα – Αρκούδι, όπου κατά τους χειμερινούς μήνες συσσωρεύονται όμβρια ύδατα με αποτέλεσμα να είναι απροσπέλαστος.
Το Ιονικό Χωριό
Πρόκειται για το κατασκηνωτικό κέντρο της Αρχιεπισκοπής Αμερικής που ιδρύθηκε το 1966 από τον Αρχιεπίσκοπο Βορείου και Νοτίου Αμερικής Ιάκωβο, σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε από το ελληνικό κράτος και φιλοξενεί κάθε χρόνο παιδιά Ελλήνων ομογενών από τις ΗΠΑ και τον Καναδά. Διαθέτει ιδιωτική παραλία, πισίνα ολυμπιακών διαστάσεων, αμφιθέατρο, δασύλλια, μεγάλη αίθουσα συγκεντρώσεων, υπαίθρια τραπεζαρία, γήπεδα για αθλητικές δραστηριότητες, καθώς και δύο ορθόδοξους ναούς.
Η εικόνα της Παναγίας
Η εικόνα είναι τρίπτυχη. Στα φύλλα της υπάρχουν Άγιοι της Ορθοδοξίας. Δημιουργήθηκε πιθανότατα σε εργαστήρι της Κωνσταντινούπολης ή της Καππαδοκίας από καλό γνώστη της τέχνης. Ο εικονογραφικός τύπος της βρεφοκρατούσας στην εικόνα, αντιστοιχεί σε εκείνον της περίφημης εικόνας της Παναγίας του Κυκκου από την ομώνυμη μονή της Κύπρου. Η εικόνα αυτή ήρθε στην Ελλάδα από την οικογένεια Χατζηιωάννου η οποία ζούσε στο χωριό Ντεβελί Ζιλέ της Καππαδοκίας.
Η εικόνα συντηρήθηκε και ανήκει πλέον στη συλλογή του Μουσείου Μικρασιατών Γλύφας. Μέχρι πρότινος φυλασσόταν στην εκκλησία της Αγίας Μαρίνας και κατόπιν αιτήματος του συλλόγου το εκκλησιαστικό συμβούλιο την προσέφερε στο Μουσείο.
Μορφωτικός Σύλλογος και Μουσείο
Στη Γλύφα, λειτουργεί από το 1987 ο Μορφωτικός και Εξωραϊστικός Σύλλογος Γλύφας «Η Αγία Μαρίνα». Σήμερα πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου είναι η Σοφία Πέττα. Από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του, ο Μορφωτικός Σύλλογος Γλύφας συμμετέχει σε πολλές και αξιόλογες δράσεις. Η πρωτοβουλία του, για την δημιουργία Λαογραφικού Μουσείου των Μικρασιατών, είναι μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες διεκδίκησης. Τα μέλη του διοικητικού συμβούλιου, τότε, κατάφεραν να του δώσουν σάρκα και οστά και τελικά το 2009 έγιναν τα εγκαίνια του. Στο μουσείο συγκεντρώνεται η ιστορία του χωριού· αποτέλεσμα πολλών εξατομικευμένων προσφορών. Μιας κοινής στάσης και δράσης που εκφράστηκε από τα μέλη του συλλόγου και του τότε διοικητικού του συμβουλίου. Το όνομα του μουσείου είναι: Λαογραφικό Μουσείο Μικρασιατών Γλύφας «Δανιήλ Φλίγκου» και φέρει το όνομα του αείμνηστου πρώην προέδρου του Συλλόγου Δανιήλ Φλίγκου που έφυγε πρόωρα από τη ζωή.
Η Γλύφα μέσα από τα βιβλία
Βιβλία έχουν γραφτεί για τον οικισμό της Γλύφας, μέσα στα οποία εξιστορείται η ζωή των Μικρασιατών προσφύγων, αυτά που έζησαν κατά την καταστροφή της πατρίδας τους αλλά και το πώς κατάφεραν να ενταχθούν σε μια διαφορετική γι αυτούς κοινωνία, χτίζοντας τη ζωή τους από την αρχή.
Στον πρόλογο του βιβλίου «Ο λόγος της Γλύφας» που εξέδωσε ο Μορφωτικός Σύλλογος της περιοχής, ο φιλόλογος Θοδωρής Κονταράς, αναφέρει μεταξύ των άλλων για τη Γλύφα και τους Μικρασιάτες κατοίκους της ότι:
«Η Γλύφα είναι ένα από τα εκατοντάδες καινούργια χωριά που ιδρύθηκαν μετά τη Μικρασιάτικη καταστροφή στον ελλαδικό χώρο. Σχεδόν όλοι οι οικιστές της είχαν πατρίδα τη Μικρασία. […] Οι άνθρωποι αυτοί μας ήρθαν από την Ανατολή, μια γη που φέρει ανεξίτηλη τη σφραγίδα της ελληνικής περιουσίας ακόμη και τώρα που δεν ζουν πια οι Έλληνες εκεί, από πατρίδες ποτισμένες για χιλιετίες με ιδρώτα και αίμα, από τόπους δοξασμένους και καθαγιασμένους, όπου μεγαλούργησε ο ελληνισμός έως το 1922. […] Σήμερα οι προσφυγογενείς Γλυφαίοι -τα παιδιά και τα εγγόνια των προσφύγων οικιστών του χωριού- είναι δυναμικό στοιχείο της Ηλείας που συμβάλλει διαρκώς στην ανάπτυξη του τόπου».
Τα βασικά προβλήματα
-Τακτοποίηση κτημάτων προσφύγων
-Δρόμος Γλύφα – Αρκούδι
-Έλλειψη νερού το καλοκαίρι
-Αγροτική οδοποιία
Γιώργος Τσεκούρας, πρόεδρος κοινότητας Λυγιάς
«Σε ότι αφορά τα προβλήματα της Γλύφας, εκκρεμεί η τακτοποίηση των κτημάτων που έχουν οι πρόσφυγες εδώ και 80 χρόνια, το νερό το καλοκαίρι είναι κυρίαρχο πρόβλημα -υπάρχει μια εξέλιξη στο θέμα και αναμένουμε- και επίσης η αγροτική οδοποιία είναι ένα θέμα που λόγω των ισχυρών βροχοπτώσεων έχουν διαβρωθεί οι δρόμοι. Επίσης ο δρόμος Γλύφα – Αρκούδι χρειάζεται μελέτη για τεχνικές παρεμβάσεις ώστε να μην πλημμυρίζει το χειμώνα. Κατά τα υπόλοιπα είναι ένας οικισμός που έχει δραστηριότητες αγροτικές, με θερμοκήπια, εποχικές καλλιέργειες και ποικιλία παραγωγής. Στο τουριστικό κομμάτι λειτουργούν δύο κάμπινγκ, ξενοδοχειακές μονάδες και ενοικιαζόμενα που συνθέτουν την εικόνα του οικισμούς και της κοινότητας Λυγιάς».
Χρήστος Μπαλτάς, κάτοικος
«Ο οικισμός έχει εξελιχθεί όπως όλα τα χωριά. Εδώ είναι ένα χωριό προσφύγων από το 1922 με την Μικρασιάτικη Καταστροφή, παραδόθηκε στους πρόσφυγες και από τότε έχουμε τα έθιμά μας, όπως τα είχαμε στην πατρίδα μας. Κρατάμε τα Μικρασιάτικα έθιμα, καθώς το 99% είναι πρόσφυγες που ήρθαν εδώ και οι επόμενες γενιές που είμαστε εμείς συνεχίζουμε να ζούμε εδώ. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι ότι το καλοκαίρι έχουμε έλλειψη νερού ενώ και η αγροτική οδοποιία χρειάζεται συντήρηση και χαλικόστρωση σε σημεία για να μπορούμε να μεταβαίνουμε στα χωράφια μας».
Νίκος Χατζηελευθερίου, κάτοικος
«Στο σήμερα η Γλύφα έχει εγκαταλειφθεί από τους νέους, έχει φύγει πολύς κόσμος και εργάζεται στην Αθήνα ή σε άλλες μεγάλες πόλεις, λιγοστεύουμε όσο πάμε ενώ προβλήματα αντιμετωπίζουμε όπως όλα τα χωριά είναι σε αγροτική οδοποιία και στην ύδρευση. Το καλοκαίρι υπάρχει πολύς περισσότερος κόσμος γιατί υπάρχει τουρισμός αρκετός εδώ στην περιοχή μας, ενώ τον χειμώνα είμαστε αρκετά λιγότεροι. Ο κόσμος ασχολείται με τα αγροτικά προϊόντα και εκεί υπάρχει πρόβλημα γιατί τα έξοδα μιας καλλιέργειας πλέον είναι τεράστια και οι αγρότες περνούν δύσκολα».
Νίκος Γιαλαμάς, πρώην πρόεδρος Μορφωτικού Συλλόγου
«Ο συνοικισμός των προσφύγων παίρνει την ονομασία Γλύφα, που είναι προϋπάρχον τοπωνύμιο λόγω των γλυφών νερών της περιοχής. Το χωριό με την πάροδο των χρόνων οργανώνεται και με την πολλή και σκληρή δουλειά των προσφύγων αρχίζει να ανεβαίνει σε κοινωνικό και βιοτικό επίπεδο. Τα παιδιά αρχίζουν να πηγαίνουν σχολείο, να μορφώνονται κι έτσι τη δεκαετία του ‘80 αρχίζει να μπαίνει η ιδέα της δημιουργίας του πολιτιστικού συλλόγου και οι νέοι της εποχής να συζητούν για τα κοινά τους προβλήματα και τις ανησυχίες τους. Τα επόμενα χρόνια η ιδέα γίνεται πράξη και δημιουργείται ο σύλλογος με πάρα πολλές επιτυχίες. Εκδηλώσεις με αντικείμενο την προσφυγιά, πολιτιστικές εκδηλώσεις συναυλίες κλπ. Μια από αυτές τις επιτυχίες ήταν και η δημιουργία του Λαογραφικού Μουσείου των Μικρασιατών. Μια ιδέα που ξεκίνησε πολλά χρόνια με κοινή προσπάθεια των μελών του συλλόγου για να διατηρήσουν την ιστορία και τις μνήμες των συγχωριανών προσφύγων και να τις παραδώσουν στις επόμενες γενιές».
Σοφία Πέττα, πρόεδρος Μορφωτικού Συλλόγου
«Ο σύλλογος ιδρύθηκε το 1987 και από τότε μέχρι σήμερα, έχει υλοποιήσει αρκετές δράσεις. Προσπαθούμε για την ανάδειξη του πολιτισμού όχι μόνο της Μικράς Ασίας, από την οποία κατάγονται οι περισσότεροι κάτοικοι, αλλά και της κοινωνίας όπως εξελίσσεται μέσα στα χρόνια. Πραγματοποιούμε εκδηλώσεις που στόχο έχουν την κοινωνικοποίηση των κατοίκων αλλά και την σύσφιξη των σχέσεων ανά γενεές. Η συνεργασία μας με το Δήμο είναι άριστη καθώς η δημοτική αρχή στηρίζει το σύλλογο σε κάθε νέα δράση του ενώ και η συνεργασία μας με τους επαγγελματίες είναι πολύ σημαντική γιατί μας στηρίζουν υλικά και ηθικά. Επίσης η συνεργασία με την ιερά μητρόπολη Ηλείας τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη κ.κ. Αθανάσιο, τον πρωτοσύγκελο Φιλάρετο Σπανόπουλο και τον ιερέα του χωριού έχουμε πάρα πολύ καλή συνεργασία. Ο πάτερ Ιωάννης Καραβίδας που εκτελεί τα καθήκοντά του και στην ενορία του Βρανά και στην Γλύφα είναι ένας άνθρωπος που έχει αγκαλιάσει το σύλλογο βρίσκεται σε όλες τις δράσεις κοντά μας. Να σημειωθεί ότι αυτή την περίοδο ετοιμάζουμε στις 18 Δεκεμβρίου την φωταγώγηση του χριστουγεννιάτικου δέντρου μας και με την έλευση της νέας χρονιάς ετοιμαζόμαστε για ακόμα πιο όμορφα και καλύτερα πράγματα».
ΠΑΤΡΙΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου